Để đảm bảo an toàn tiêm chủng, cơ quan chuyên môn đã yêu cầu các điểm tiêm chủng trong trường hợp cần thiết có thể tăng số buổi tiêm chủng nhưng không tăng số trẻ trong 1 buổi tiêm chủng, cán bộ y tế phải nắm chắc những thông tin về an toàn tiêm chủng để truyền thông đến các bà mẹ, nhằm giúp cho bà mẹ theo dõi sát trẻ sau tiêm để kịp thời xử lý khi có tình huống phát sinh không mong muốn...

Theo Chương trình Tiêm chủng mở rộng, 10 tháng đầu năm nay, tỷ lệ tiêm chủng trẻ dưới 10 tuổi trên cả nước ta đạt 66,4%. Khu vực thấp nhất là khu vực Tây Nguyên (48,6%), miền Bắc là 67,3%, miền Trung là 64,5%, miền Nam 69,1%. Hiện nay, trong chương trình tiêm chủng mở rộng có vắc-xin bại liệt và vắc-xin uốn ván còn đủ cung ứng sang năm 2024. Còn các vắc-xin khác trong Chương trình thiếu rải rác tại nhiều địa phương. Bộ Y tế cho biết, đơn vị này đang cố gắng cung cấp các vắc-xin còn thiếu trong tháng 12 này tới các địa phương.

Bà Dương Thị Hồng- Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (Bộ Y tế)

Chia sẻ tại Hội thảo Cung cấp thông tin báo chí về chính sách trong công tác bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân năm 2023” được tổ chức ngày 19/12/2023, bà Dương Thị Hồng- Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (Bộ Y tế) cho biết: Từ năm 1994, Chương trình Tiêm chủng mở rộng ở Việt Nam đã được bao phủ 100% xã, phường trên toàn quốc. Đây là điểm sáng của ngành y tế trong việc thực hiện công bằng về chăm sóc sức khỏe nhân dân, tiêm chủng đã đến được với tất cả trẻ em từ thành thị, nông thôn đến tận biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa.

Nhờ nỗ lực của toàn ngành Y tế, Việt Nam đã thanh toán bại liệt từ năm 2000. Năm 2005, Việt Nam được quốc tế công nhận loại trừ uốn ván sơ sinh. Hiện Việt Nam vẫn đạt và duy trì tỷ lệ tiêm chủng vắc-xin sởi trên phạm vi toàn quốc đạt cao hơn 95%. Bệnh sởi đã được khống chế và hướng tới mục tiêu loại trừ bệnh sởi thời gian tới. Đáng chú ý, kết quả tiêm chủng trong 10 tháng đầu năm 2023 cho thấy: tỷ lệ huyện duy trì thành quả loại trừ uốn ván sơ sinh đạt 100%; tỷ lệ trẻ dưới một tuổi được tiêm chủng đầy đủ đạt 66,4%; tỷ lệ tiêm viêm gan B sơ sinh dưới 24 giờ đạt 70,5%; tỷ lệ trẻ được tiêm vắc-xin sởi rubella đạt 77,1%; tỷ lệ trẻ được tiêm vắc-xin viêm não Nhật Bản đạt 68,3%... so với chỉ tiêu đề ra.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và thiếu nhân lực tạm thời trong giai đoạn cao điểm triển khai các biện pháp chống dịch và triển khai vắc-xin phòng Covid-19 đến hầu hết các hoạt động tiêm chủng thường xuyên; tích lũy các trẻ chưa được tiêm chủng hoặc chưa tiêm chủng đủ mũi vắc-xin sởi mũi 1 và sởi- rubella có nguy cơ gây dịch thời gian tới trong bối cảnh bệnh sởi vẫn diễn biến chu kỳ 3-4 năm. Nguồn kinh phí địa phương cho công tác tiêm chủng mở rộng còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu của công tác tiêm chủng mở rộng; nguồn lực hỗ trợ của các tổ chức quốc tế cho công tác tiêm chủng thường xuyên có xu hướng giảm và không được cam kết, vận động từng năm, thiếu kinh phí cho giám sát bệnh truyền nhiễm trong tiêm chủng mở rộng...

Sau khoảng thời gian thiếu vắc-xin 5 trong 1, ngày 15/12, Chương trình Tiêm chủng mở rộng đã tiếp nhận 490.600 liều vắc-xin DPT-VGB-Hib (vắc-xin phối hợp 5 trong 1 phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi do Hib, viêm màng não mủ do Hib) để triển khai trong tiêm chủng thường xuyên cho trẻ trong các tháng đầu năm 2024.

“Thực trạng tiêm vắc-xin chậm, muộn theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng như của Việt Nam là điều không mong muốn xảy ra. Việc khẩn trương tiêm càng sớm càng tốt là vô cùng quan trọng. Thời gian qua, Bộ Y tế đã quyết liệt chỉ đạo đẩy mạnh các hoạt động bảo đảm nguồn cung vắc-xin. Chúng tôi xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình tiêm chủng mở rộng, phấn đấu trong quý I/2024 đạt độ bao phủ tỷ lệ tiêm phòng các bệnh truyền nhiễm trên 90% do năm 2023 thiếu vắc-xin. Từ đó, duy trì thành quả mà chúng ta đã dày công vừa xây đắp, vừa duy trì trong rất nhiều năm qua”, bà Dương Thị Hồng cho biết.

Theo kế hoạch, trong Quý I/2024 sẽ ưu tiên cho trẻ từ 2 tháng tuổi chưa được tiêm mũi 1 vắc-xin DPT-VGB-Hib, bao gồm cả trẻ hơn 12 tháng tuổi, trong đó ưu tiên tiêm trước cho nhóm tuổi nhỏ nhất. Tiêm trả mũi 2, mũi 3 cho trẻ chưa được tiêm đủ ba mũi vắc-xin DPT-VGB-Hib gồm cả trẻ hơn 12 tháng tuổi. Cùng với đó, Chương trình tiếp tục triển khai công tác tiêm chủng bù mũi, tiêm vét cho trẻ bảo đảm an toàn tiêm chủng, đặc biệt một số vắc-xin phòng, chống dịch trong mùa đông-xuân như sởi, rubella...; tiếp tục tăng cường giám sát các bệnh tiêm chủng mở rộng như sởi, rubella, bại liệt, bạch hầu, ho gà, uốn ván sơ sinh, giám sát điểm ca tiêu chảy cấp do virus Rota…

Cũng theo bà Dương Thị Hồng, trong Quý I/2024 sẽ tiếp nhận, phân bổ vắc-xin kịp thời tới 63 tỉnh, thành phố để tổ chức tiêm chủng các loại vắc-xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng, bao gồm vắc-xin nhập khẩu và vắc-xin sản xuất trong nước. Đồng thời, khẩn trương triển khai công tác tiêm bù mũi, tiêm vét cho trẻ em bảo đảm an toàn tiêm chủng, đặc biệt là một số vắc-xin phòng, chống dịch bệnh trong mùa đông- xuân như sởi, rubella.

Ngoài 10 loại vắc-xin miễn phí hiện có, sắp tới sẽ có thêm 4 loại vắc-xin mới được đưa vào Chương trình tiêm chủng mở rộng. Cụ thể, từ Quý II/2024, ngành Y tế chuẩn bị triển khai tiêm vắc-xin Rota tại 33 tỉnh, thành phố. Đây cũng là vắc-xin thứ 11 được đưa vào Chương trình tiêm chủng mở rộng. Tiếp theo sẽ ưu tiên đến vắc-xin phế cầu và vắc-xin HPV (phòng ngừa ung thư cổ tử cung) vào năm 2025, năm 2026 và vắc-xin cúm mùa vào năm 2030.

Để đảm bảo an toàn tiêm chủng, cơ quan chuyên môn đã yêu cầu các điểm tiêm chủng trong trường hợp cần thiết có thể tăng số buổi tiêm chủng nhưng không tăng số trẻ trong 1 buổi tiêm chủng, cán bộ y tế phải nắm chắc những thông tin về an toàn tiêm chủng để truyền thông đến các bà mẹ, nhằm giúp cho bà mẹ theo dõi sát trẻ sau tiêm để kịp thời xử lý khi có tình huống phát sinh không mong muốn...

Hà Hùng