Bộ LĐ-TB&XH vừa có công văn trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Bắc Kạn và Vĩnh Long gửi trước Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV liên quan việc sửa đổi Luật BHXH, trong đó có quy định giảm thời gian đóng BHXH tự nguyện.

Theo đó, cử tri cho rằng, thời gian tham gia BHXH tự nguyện 20 năm như hiện tại là quá lâu, dẫn đến việc người dân không có khả năng đóng phí. Do đó, cử cử tri kiến nghị Bộ LĐ-TB&XH cần nghiên cứu, tham mưu để Chính phủ trình Quốc hội xem xét sửa đổi Luật BHXH, giảm thời gian tham gia đóng BHXH tự nguyện.

Đồng thời, đề nghị quy định giảm số năm tối thiểu đóng BHXH xuống 15 năm, 10 năm để được hưởng lương hưu, mức lương hưu tương ứng với thời gian đóng BHXH. Quy định các chế độ hưởng lương hưu phù hợp theo nguyên tắc "đóng nhiều hưởng nhiều, đóng ít hưởng ít", để tạo cơ hội cho những người tham gia muộn hoặc quá trình tham gia không liên tục có thời gian đóng BHXH ngắn được hưởng lương hưu. Từ đó, khuyến khích người tham gia, hạn chế được tình trạng nhận BHXH một lần do chưa đủ số năm đóng BHXH bắt buộc.

Trả lời vấn đề cử tri quan tâm, Bộ LĐ-TB&XH cho biết, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH, trong đó có nội dung: “Sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí, theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, hướng tới còn 10 năm với mức hưởng được tính toán phù hợp, nhằm tạo điều kiện cho NLĐ cao tuổi, có số năm tham gia BHXH thấp được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH.

Triển khai Nghị quyết số 50/2022/QH15 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022, Chính phủ đã trình Quốc hội Dự án Luật BHXH (sửa đổi). Trong đó, đã đề xuất giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm.

Trường hợp NLĐ khi đến tuổi hưu, mà chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu và cũng chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, thì được lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng do quỹ BHXH chi trả cho thời gian trước khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, tùy thuộc vào thời gian đóng, tiền lương, thu nhập tháng đóng BHXH của NLĐ. Đồng thời, trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì được hưởng BHYT do NSNN đảm bảo.

Bộ LĐ-TB&XH cho hay, nội dung kiến nghị của cử tri sẽ tiếp tục được trao đổi, thảo luận trong quá trình các cơ quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các vị ĐBQH để hoàn thiện Dự án Luật BHXH (sửa đổi), báo cáo Quốc hội khóa XV xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 7 (tháng 6/2024).

Ngoài vấn đề giảm năm đóng BHXH, cử tri tỉnh Bắc Giang cũng kiến nghị về việc nhiều DN chi trả tiền công cho NLĐ cao nhưng số tiền làm căn cứ đóng BHXH lại rất thấp, chỉ bằng mức lương tối thiểu vùng.

Về nội dung này, Bộ LĐ-TB&XH cho hay, trong Dự án Luật BHXH (sửa đổi) được Chính phủ trình Quốc hội, đã bổ sung quy định trách nhiệm của các cơ quan trong việc xác định và quản lý đối tượng thuộc diện tham gia BHXH, để khắc phục tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc. Dự Luật cũng sửa đổi, bổ sung nhiều biện pháp, chế tài xử lý tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH. Bên cạnh đó, bổ sung quy định tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất, quy định cụ thể hơn theo hướng tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là tiền lương tháng, bao gồm mức lương, phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác được trả thường xuyên và ổn định trong mỗi kỳ trả lương.

Nguyệt Hà