Ngày 6/9, Ủy ban Tư pháp tổ chức Phiên họp toàn thể lần thứ 10 để thẩm tra Báo cáo công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2023.

Theo Báo cáo của Chính phủ gửi đến Phiên họp, trong kỳ báo cáo (từ 1/10/2022 đến ngày 31/7/2023) đã phát hiện 4.946 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế (nhiều hơn 13,6%), 679 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ (nhiều hơn 71,46%). Các cơ quan đã phát hiện, điều tra xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong các lĩnh vực với phương châm xử lý một vụ cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực, thu hồi tối đa tài sản bị chiếm đoạt. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ án kinh tế, tham nhũng lớn như các vụ như: Vụ án Trịnh Văn Quyết- cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC; vụ án Đỗ Anh Dũng- cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tân Hoàng Minh; vụ án Công ty Việt Á; vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát: vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại BVĐK Đồng Nai và Công ty AIC.

Theo đánh giá của Chính phủ, tình hình tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu còn diễn biến phức tạp. Nổi lên là các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm định an toàn phương tiện giao thông, đào tạo, sát hạch lái xe, khai thác tài nguyên, khoáng sản; vi phạm quy định về quản lý tài sản công, đấu thầu, đấu giá với thủ đoạn thông đồng, móc ngoặc giữa chủ đầu tư, nhà thầu với đơn vị thẩm định nhằm tham nhũng, trục lợi, chiếm đoạt tài sản nhà nước. Vi phạm trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu DN, có sự cấu kết giữa DN và cán bộ ngân hàng cũng nổi lên. Tội phạm trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai tiếp tục diễn ra ở nhiều địa phương, chủ yếu là các sai phạm trong công tác thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và quản lý, sử dụng đất đai với mục đích trục lợi…

Báo cáo Chính phủ cũng nêu rõ, từ 8/2/2022 đến 30/4/2023, các cơ quan có thẩm quyền đã tiến hành xác minh tài sản, thu nhập của 13.093 người; có 2.664 người có sai sót về kê khai sai mẫu, chưa bảo đảm theo hướng dẫn, không đầy đủ thông tin, chậm thời hạn so với quy định… Đặc biệt, các cơ quan đã xử lý 54 người do không trung thực trong kê khai tài sản, thu nhập và giải trình nguồn gốc tài sản tăng thêm (xóa tên khỏi danh sách ứng cử; kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo; kỷ luật bằng hình thức cách chức…).

Trình bày Báo cáo của nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa nhấn mạnh, tội phạm tham nhũng, chức vụ phát hiện tăng 71,46% số vụ, tăng 116,17% số đối tượng, đặc biệt số vụ nhận hối lộ phát hiện tăng 312,5%. Các con số cho thấy, công tác chống tham nhũng ngày càng quyết liệt, thể hiện quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước là “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.

Tuy nhiên, con số này cũng cho thấy công tác quản lý nhà nước ở một số lĩnh vực vẫn còn hạn chế, nên đã để xảy ra nhiều vụ việc tham nhũng. Đồng thời, công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực đăng kiểm xe cơ giới, đào tạo và sát hạch lái xe, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cấp phiếu lý lịch tư pháp còn nhiều sơ hở để các đối tượng lợi dụng trục lợi, nhận hối lộ...

“Dư luận và cử tri vẫn băn khoăn với vấn đề nổi lên thời gian qua như việc có hay không sự bắt tay giữa một số ngân hàng và các công ty bảo hiểm để các nhân viên ngân hàng tư vấn sai sự thật, mời gọi khách hàng chuyển từ tiền gửi tiết kiệm sang mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm đầu tư”- Báo cáo của nhóm nghiên cứu nêu rõ.

Nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp cũng kiến nghị Chính phủ cần chỉ đạo hoàn thiện quy định của pháp luật, để tháo gỡ vướng mắc trong quản lý, sử dụng tài sản công; rà soát, làm rõ những bất cập trong công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực đấu thầu, mua sắm tài sản công, thuế, bảo hiểm, chứng khoán, trái phiếu DN, đăng kiểm xe cơ giới, đào tạo và sát hạch lái xe.

V.Thu