Đó là trường hợp của ông Đ.Đ.N (59 tuổi, trú quận Bình Thạnh, TP.HCM), khi đang tập gym (nâng tạ) thì đột ngột lên cơn khó thở, tím tái, ngã gục xuống, ngất, vã mồ hồi. Nếu không được bác sĩ BV Nhân dân Gia Định xử trí kịp thời, tính mạng ông N. sẽ khó bảo toàn.

Ông N. được nhập viện cấp cứu tại BV Nhân dân Gia Định vào cuối giờ chiều 3/7 vừa qua, trong tình trạng lơ mơ, tiếp xúc rất chậm, tay chân lạnh, tím tái, vã mồ hôi, mạch nhanh, huyết áp không đo được... Tri giác người bệnh ngày càng xấu dần, huyết áp vẫn không đo được, bệnh nhân được hồi sức với Noradrenalin liều cao để nâng huyết áp.

Người bệnh ngay lập tức được hội chẩn cấp cứu với bác sĩ chuyên ngành hồi sức tim mạch. Kết quả siêu âm tim tại giường cho thấy, bệnh nhân bị tràn dịch màng tim lượng nhiều, bề dày lớp dịch khoảng 25mm, đè sụp thất phải, nên cần tiến hành chọc hút dịch màng ngoài tim giải áp. Tuy nhiên, việc chọc không thành công có thể do máu đóng bánh.

Sau hội chẩn khẩn, bệnh nhân được chuyển vào Khoa Phẫu thuật tim với chẩn đoán “chèn ép tim cấp tràn máu màng ngoài tim, nghi sau nhồi máu cơ tim”. Tình trạng người bệnh ngày càng nguy kịch, trụy tim mạch càng nặng hơn với mạch khó bắt, huyết áp không đo được, tím toàn thân, tiêu phân không tự chủ, tiếng tim không nghe được...

Theo TS-BS.Bùi Minh Thành- Trưởng khoa Phẫu thuật tim, đây là tình thế nguy nan nên để bảo toàn tính mạng bệnh nhân, các bác sĩ vừa hồi sức tích cực ngay trong phòng mổ, vừa tiến hành mở ngực cấp cứu. Ngay sau khi cưa nhanh xương ức bộc lộ tim, màng ngoài tim rất căng, không đập, chứa đầy máu.

“Vừa mở màng ngoài tim, máu trào ra ngập cả khoang trung thất, hút được hơn 800ml, tim được giải áp và đập nhanh nhưng được bao bọc bởi một lớp máu đông khá dày (chính lớp máu đông này đã cứu sống bệnh nhân). Lấy toàn bộ lớp máu đông này, các bác sĩ phát hiện một vùng tím, mềm nhũn, ở thành sau thất trái, lan xuống phía mõm tim, diện tích khoảng hơn 6cm2, ngay trên diện tím này có một vết thủng dài khoảng 7mm, tim gần như rỗng”- BS.Thành mô tả.

Vậy là, kíp phẫu thuật tích cực bơm máu, bù dịch, tủa lạnh… Đồng thời, tiến hành khâu đóng vết thủng tim trên nền nhồi máu cơ tim với kỹ thuật chuyên biệt. Ca phẫu thuật kéo dài khoảng 3,5 tiếng đồng hồ đã giữ được tính mạng bệnh nhân N.

Theo chuyên gia, vỡ tim là tình trạng khi người bệnh bị nhồi máu cơ tim, gây hoại tử thành cơ tim và vỡ thành cơ tim tại những điểm cơ tim bị suy yếu do hoại tử. Vỡ tim gây chảy máu, sốc tim, suy tim nặng. Đây là tình trạng đặc biệt nguy hiểm, tỷ lệ tử vong rất cao. Thậm chí, sau mổ tỷ lệ tử vong của người bệnh vẫn có thể xảy ra, do những biến chứng của vỡ tim gây ra.

“Những ngày nằm phòng hồi sức tim, mặc dù người bệnh có mạch huyết áp cải thiện dần, chức năng thận từ vô niệu, thiểu niệu rồi nước tiểu nhiều, chức năng gan cũng hồi phục và men tim tăng lên 7.700ng/L. Tuy nhiên, bệnh nhân rơi vào tình trạng có những cơn loạn thần và nói nhảm do thiếu máu não, cần phải dùng an thần liều cao. Sau 7 ngày được hồi sức tích cực, sức khỏe người bệnh dần ổn định, rút nội khí quản, các dấu hiệu sinh tồn bình thường, tri giác hồi phục, tỉnh táo hoàn toàn, không đau ngực”- BS.Thành thông tin thêm.

Chuyên gia cũng nói thêm, bệnh nhân N. sẽ được chụp mạch vành để xác định chính xác vị trí động mạch vành bị tắc nghẽn, từ đó bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị thích hợp. “Hoạt động thể dục là cần thiết, nhưng tùy theo từng độ tuổi và tình trạng sức khỏe, áp dụng các phương pháp tập luyện phù hợp, không nên gắng sức khi đã có tuổi. Khi thấy có dấu hiệu đau ngực, kéo dài hơn 10-15 phút, đau gây ngưng thở… thì nên đi khám để phát hiện, điều trị và theo dõi cơn đau thắt ngực hay nhồi máu cơ tim...”- chuyên gia khuyến cáo. 

Sở dĩ chuyên gia đưa lời khuyên trên, vì ghi nhân bệnh sử từ gia đình anh N. cho thấy, anh có đau ngực trước nhập viện 5 ngày, cơn đau kéo dài hơn 10 phút. Theo suy đoán của chuyên gia, thời điểm đó có thể anh N. bị nhồi máu cơ tim. Khoảng thời gian này đủ để làm cơ tim bị thiếu máu, rồi hoại tử. Khi anh N. có hoạt động gắng sức mạnh, trong trường hợp này là nâng tạ khi tập gym, thì gây nên vỡ hay thủng tim.

“Mặt khác, thành sau thất trái là vị trí mỏng nhất của thất trái (thất trái co bóp sẽ bơm máu đi nuôi cơ thể), vị trí nhồi máu lại ngay chỗ mỏng nhất của thất trái, cho nên dễ có nguy cơ vỡ thất trái, nhất là trong nhồi máu cơ tim xuyên thành, gây tử vong nhanh nếu không can thiệp kịp thời”- BS.Thành lý giải thêm.

Thanh Giang