Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa đưa ra cảnh báo mới về mối đe dọa của bệnh sốt xuất huyết sau khi căn bệnh do muỗi lây truyền này xuất hiện tại nhiều nước vốn chưa từng bị ảnh hưởng trước đây.

WHO cho biết, số ca mắc trên toàn thế giới trong năm 2023 vượt 5 triệu người, trong đó có tới trên 5.000 người tử vong. Tổ chức này cảnh báo thêm, hơn 4 tỷ người trên thế giới có nguy cơ nhiễm virus dengue (vi rút gây sốt xuất huyết).

Phát biểu tại cuộc họp hàng tuần của Liên Hợp Quốc ở Geneva (Thụy Sĩ), tiến sĩ Diana Rojas Alvarez- Trưởng nhóm nghiên cứu của WHO về arbovirus (virus lây truyền qua động vật chân đốt) nói rằng có tới gần 80% số ca mắc, tương đương khoảng 4,1 triệu người, được ghi nhận ở châu Mỹ, Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương. Theo nữ chuyên gia, sự phân bố của muỗi đã thay đổi trong những năm gần đây. Đặc biệt trong năm 2023, hiện tượng El Nino và biến đổi khí hậu đã khiến số ca mắc được ghi nhận ngày càng tăng ở những nước trước đây không có sốt xuất huyết như Pháp, Italia và Tây Ban Nha, bởi mưa nhiều cùng với độ ẩm và nhiệt độ tăng cao tạo điều kiện cho muỗi sinh sôi phát triển.

Bà Alvarez nhấn mạnh thêm, mối đe dọa của bệnh sốt xuất huyết cần có "sự quan tâm và phản ứng tối đa" của tất cả các cấp thuộc WHO để hỗ trợ các nước kiểm soát đợt bùng phát hiện nay và chuẩn bị cho mùa sốt xuất huyết sắp tới. 

Trong thời gian gần đây, các quần thể muỗi nhỏ mang mầm bệnh sốt xuất huyết và bệnh vàng da, bao gồm muỗi hổ châu Á (Aedes albopictus) và muỗi vằn (Aedes aegypti), đã hình thành ở Nam Âu. Trứng của các quần thể này sống sót qua mùa đông và sẽ nở khi thời tiết ấm lên.

Hồi tháng 11 vừa qua, giới chuyên gia cũng đã cảnh báo nắng nóng cực đoan và mưa bất thường do tác động của biến đổi khí hậu đang làm gia tăng số ca mắc bệnh sốt xuất huyết tại nhiều khu vực rộng lớn ở châu Á. Điển hình là Bangladesh, ghi nhận số ca tử vong lên tới trên 1.000 người, trong khi đảo Đài Loan (Trung Quốc) trải qua đợt bùng phát dịch bệnh quy mô lớn kể từ năm 2015.

Đáng chú ý là nếu trước đây, bệnh sốt xuất huyết từng được coi là một căn bệnh lưu hành chủ yếu ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới thì trong những năm gần đây, nhiều khu vực khác trên thế giới, trong đó có Nhật Bản, đã ghi nhận các trường hợp mắc bệnh này.

Virus Dengue (dengue hemorrhagic fever, DHF hay Sốt dengue) gây sốt xuất huyết có 4 chủng huyết thanh bao gồm DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4. Người bệnh có thể nhiễm 1 đến 4 chủng này và có thể tạo ra miễn dịch với chủng đó suốt đời nhưng không có nghĩa là có khả năng miễn dịch với 3 chủng còn lại. Vì vậy, một người có thể sẽ bị sốt xuất huyết nhiều hơn 1 lần.

Bệnh sốt xuất huyết xảy ra quanh năm và cao điểm nhất là vào mùa mưa, mùa sinh sản của muỗi. Sốt xuất huyết gặp ở cả người lớn và trẻ em, bệnh gây sốt cao, mệt mỏi, đau nhức xương, rối loạn đông máu, xuất huyết, giảm huyết áp đột ngột.

Hầu hết những người bị sốt xuất huyết thường hồi phục trong từ 1- 2 tuần. Với một số trường hợp, bệnh có thể chuyển biến nặng với các biểu hiện sốc, chảy máu hoặc suy tạng nghiêm trọng, dẫn tới tử vong.

Hiện chưa có thuốc kháng virus hoặc phương pháp điều trị đặc hiệu đối với căn bệnh này. Khi bị sốt xuất huyết, người bệnh cần được chăm sóc đúng cách, theo dõi triệu chứng thường xuyên.

Ngọc Tuấn