Các bà mẹ có con nhỏ thường chú ý mua các thực phẩm dinh dưỡng có bổ sung DHA để sử dụng cho con mình. DHA được quảng cáo khá nhiều như là một chất bổ cung cấp cho não bộ của trẻ em.

DHA là tên viết tắt của Docosa Hexaenoic Acid- một acid béo thuộc nhóm Omega-3. Người dân đã quen với chất Omega-3 trong các thông tin quảng cáo dược phẩm, nhưng nhiều người không biết mối liên hệ giữa DHA và Omega-3.

Khi phân tích cấu trúc của não, các nhà khoa học thấy nó nằm trong thành phần cấu trúc màng tế bào thần kinh; do đó DHA được gọi là “gạch xây cho não người”. DHA chiếm tỷ lệ rất cao trong chất xám (tạo ra sự thông minh) của não và trong võng mạc (tổng chỉ huy sự nhìn của mắt). DHA tạo ra độ nhạy của các neuron thần kinh, giúp dẫn truyền thông tin nhanh và chính xác.

Nguồn cung cấp DHA cho cơ thể đứa trẻ cần được lưu ý ngay từ khi bà mẹ mang thai. Trẻ được cung cấp DHA ngay từ khi còn trong bụng mẹ sẽ phát triển trí tuệ tốt nhất. Khi mang thai, các bà mẹ cần ăn nhiều cá, nhất là cá ba sa, cá ngừ, cá thu và dầu thực vật. Những thực phẩm vừa kể là nguồn Omega-3 thiên nhiên quan trọng giúp đưa DHA vào bào thai.

Sữa mẹ cũng có nhiều chất DHA. Khi trẻ ra đời, nếu được bú mẹ ngay và liên tục, thì nguồn DHA trong sữa mẹ sẽ giúp trẻ phát triển trí tuệ tốt hơn rất nhiều so với việc bổ sung từ các nguồn khác, vì cơ thể trẻ không có khả năng chuyển từ tiền tố DHA thành DHA. Đó là lý do các nhà khoa học khuyên các bà mẹ nên cho con bú mẹ tới 24 tháng.

Tuy nhiên, không phải DHA không có tác hại đối với cơ thể. Cần lưu ý, DHA là acid béo chưa no có tính oxy hóa rất mạnh. Khi chúng được chuyển hóa trong cơ thể, đặc biệt là khi đốt cháy thành năng lượng, sẽ làm tăng các gốc tự do, nguyên nhân của sự lão hóa, xơ vữa động mạch, thiếu máu...

Vì vậy, mặt trái của bổ sung DHA bằng các thực phẩm công nghiệp cần phải cân nhắc cẩn thận chứ không nên lạm dụng. Không phải cứ dùng nhiều sữa, thực phẩm công nghiệp có DHA là sẽ thông minh hơn bình thường. Nhiều khi sử dụng không đúng sẽ bị nguy cơ mắc các bệnh thuộc về chuyển hóa.

Tốt nhất nên đưa DHA vào cơ thể qua con đường tự nhiên. Nếu chúng ta đa dạng hóa thực phẩm để bữa ăn có đủ khẩu phần dinh dưỡng từ thức ăn có nguồn gốc tự nhiên, sẽ vừa cung cấp đủ DHA cho cơ thể, vừa có mặt của các chất chống oxy hóa thiên nhiên, giúp tránh các bệnh lão hóa sớm.

Khi cho trẻ ăn thêm các loại sữa, thực phẩm dinh dưỡng có bổ sung thêm thành phần Omega-3 hoặc DHA, các bà mẹ cần chú ý sử dụng đúng liều lượng khuyến cáo. Cũng không nên kỳ vọng quá lớn vào những lời quảng cáo nếu không có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, đầy đủ thành phần và một môi trường giáo dục tốt giúp trẻ hoàn thiện nhân cách và trí thông minh.

ThS.Lê Quốc Thịnh