Một thai phụ 31 tuần tuổi, người đối diện với nguy cơ đột tử do mắc bệnh tim mạch, vừa được các chuyên gia BV Hùng Vương phối hợp với Viện tim Tâm Đức (cả hai cơ sở y tế cùng ở TP.HCM) thực hiện ca mổ khẩn. Thành công của ca mổ đã kịp cứu sống cả mẹ lẫn con.
Giữa tháng 10/2023, thai phụ N.T.D (33 tuổi, trú huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang) khám tại Viện tim Tâm Đức trong tình trạng mệt, khó thở tăng dần kèm ho khan nhiều. Các bác sĩ tại đây ghi nhận tình trạng suy tim tăng cần theo dõi sát thai kỳ và lâm sàng. Ghi nhận bệnh sử cho thấy, bệnh nhân D. có tiền sử hở van 3 lá 4/4 và tăng áp động mạch phổi cách đây 4 năm. Bệnh nhân được xếp vào nhóm “sẽ gặp các biến chứng nguy hiểm khi mang thai”. Song, có thai ngoài ý muốn lại đang trong cảnh mong con, nên chị quyết giữ thai.
Ngày 23/10, bệnh nhân D. tái khám tại Viện tim Tâm Đức. Qua siêu âm tim, các bác sĩ xác định thai phụ hở van 3 lá nặng mức độ 4/4, tăng áp lực động mạch phổi nặng, giãn buồng tim phải, suy tim mức độ 4, được chẩn đoán tình trạng suy tim tăng, có chỉ định mổ sinh khi tình trạng bệnh nặng hơn. Trước tình hình này, bệnh nhân D. được chuyển đến BV Hùng Vương vào tối 26/10. Các chuyên gia sản khoa ghi nhận tình trạng bệnh nhân: Con đầu, thai 31 tuần, ngôi đầu, chưa chuyển dạ. Mẹ hở van 3 lá nặng, tăng áp động mạch phổi nặng...Tại đây, bệnh nhân D. được theo dõi sức khỏe thai, siêu âm ước lượng cân thai (khoảng 1.600-1.700 gram) và tiêm hỗ trợ phổi, truyền thuốc bảo vệ não thai nhi vì thai non tháng.
Đến ngày ngày 27/10, nhận thấy bệnh nhân D. trong tình trạng khó thở, mức độ suy tim tăng dần, các chuyên gia sản khoa BV Hùng Vương hội chẩn khẩn cấp với Viện tim Tâm Đức, nhằm tìm kiếm phương án xử trí nhanh chóng và phù hợp nhất. Theo BS.CKII.Thái Minh Thiện- Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, Viện tim Tâm Đức, tình trạng bệnh nhân rất nặng cần mổ lấy thai cấp cứu và hồi sức tim mạch trước, trong và sau mổ.
Vậy là các chuyên gia cả 2 cơ sở y tế thống nhất chuyển bệnh nhân qua Viện tim Tâm Đức để chấm dứt thai kỳ (mổ bắt con). Do còn non tháng, thai phụ cần sự hỗ trợ chuyên khoa tim mạch trong và sau khi mổ. Ngoài ra, em bé cần sự hỗ trợ hô hấp của bác sĩ sơ sinh ngay khi ra đời. Nhất trí phương án và chia việc để nhịp nhàng phối hợp xong, các chuyên gia và thai phụ D. bắt đầu hành trình vừa vượt cửa tử vừa vượt cạn.
Trên xe cứu thương chuyển thai phụ D. là kíp chuyên gia BV Hùng Vương (Sản, Nhi- Sơ sinh, Gây mê). Tại phòng mổ của Viện tim Tâm Đức, các bác sĩ hai bên nhanh chóng phối hợp giúp ổn định tình trạng thai phụ trong khi bác sĩ Sản tiến hành mổ bắt con. Ca mổ được cho là cân não bởi sản phụ có thể đối diện với nguy cơ bất ngờ lên cơn suy tim cấp và đột tử.
Thật may mắn, ca can thiệp diễn ra thuận lợi, bé gái nặng 1.700 gram, ngay khi rời cơ thể mẹ đã được các bác sĩ Nhi-Sơ sinh (BV Hùng Vương) hỗ trợ hô hấp tại phòng mổ của Viện tim Tâm Đức. Sau đó, bé mới được đưa về khoa Sơ sinh BV Hùng Vương áp dụng chế độ chăm sóc dành cho trẻ chào đời non tháng.
Sau 10 ngày phẫu thuật và theo dõi, tình trạng sức khỏe của em bé đã ổn định. Riêng người mẹ, sau khi được chăm sóc và theo dõi diễn tiến suy tim cấp tại Viện tim Tâm Đức, đến sáng 7/11 đã được xuất viện.
Theo BS.CK2.Nguyễn Thị Anh Phương- Phó Trưởng khoa Sản bệnh BV Hùng Vương, tăng áp phổi trên phụ nữ mang thai nên được theo dõi và điều trị tại các trung tâm chuyên khoa có đội ngũ chuyên gia sản khoa, tăng áp phổi và bệnh tim mạch. Bệnh lý tăng áp phổi có thể trở nặng trong thai kỳ.
Bệnh lý này không chỉ gây nguy cơ trên người mẹ (tử vong khi tăng áp phổi nặng, nhập viện trễ hoặc khi gây mê toàn thân); còn gây nguy cơ trên thai và bé sơ sinh (non tháng do phải can thiệp chấm dứt thai kỳ sớm, suy thai, thai lưu...). “Trong trường hợp thai phụ D., áp lực động mạch phổi tăng rất cao (130mmHg), nên thai phụ có thể tử vong đột ngột bất cứ lúc nào. Nếu trường hợp nhập viện muộn có thể tử vong cả mẹ và thai nhi”- BS.Anh Phương cho biết.
Từ Viện tim Tâm Đức, BS.CK1.Lê Thị Huyền Trang- Phó khoa Hồi sức Tim mạch, nó rằng rất hiếm trường hợp tương tự bệnh nhân D. “Phụ nữ mắc bệnh lý tương tự bệnh nhân D. luôn được bác sĩ khuyến cáo không nên mang thai. Sẽ rất nguy hiểm bởi thuốc điều trị bệnh lý tim mạch sẽ ảnh hưởng đến thai nhi. Kế đến, nguy cơ đột tử của mẹ trong quá trình mang thai rất cao”- BS.Trang phân tích thêm.
Thanh Giang