So với rượu và thuốc lá, ô nhiễm không khí ngày càng trở nên nguy hiểm hơn đối với sức khỏe con người trên Trái Đất. Tại Nam Á, ô nhiễm không khí có thể giảm 5 năm tuổi thọ trung bình của người dân.

Trên đây là kết luận được đưa ra trong một nghiên cứu do Viện Chính sách Năng lượng (EPIC) thuộc Đại học Chicago (Mỹ) công bố ngày 29/8.

Khi tiến hành nghiên cứu, EPIC đã sử dụng dữ liệu vệ tinh để tính toán mức độ ảnh hưởng của các hạt nhỏ trong không khí tới tuổi thọ trung bình của con người. Tại Nam Á- một trong những khu vực ô nhiễm nhất trên thế giới, tốc độ công nghiệp hóa nhanh chóng và tình trạng ô nhiễm gia tăng khiến cho chất lượng không khí suy giảm.

Tại những nước như Bangladesh, Ấn Độ, Nepal và Pakistan, mức độ ô nhiễm hiện nay cao hơn 50% so với giai đoạn đầu thế kỷ. Cũng theo nghiên cứu của EPIC, người dân tại quốc gia ô nhiễm nhất thế giới Bangladesh đang đứng trước nguy cơ mất 6,8 năm tuổi thọ trung bình mỗi người, so với con số 3,6 tháng tại Mỹ.

Nghiên cứu đánh giá Ấn Độ chịu trách nhiệm cho khoảng 59% mức độ ô nhiễm gia tăng trên toàn cầu kể từ năm 2013. Không khí độc hại có nguy cơ rút ngắn tuổi thọ trung bình hơn nữa tại một số khu vực ô nhiễm nặng ở nước này. Đơn cử tại New Delhi, đô thị có mật độ dân số đông và ô nhiễm bậc nhất thế giới, tuổi thọ trung bình được cho là giảm hơn 10 năm.

Để so sánh, việc sử dụng thuốc lá được cho là làm giảm tuổi thọ trên toàn cầu ở mức 2,2 năm, trong khi tình trạng suy dinh dưỡng ở bà mẹ và trẻ em là nguyên nhân khiến tuổi thọ giảm 1,6 năm.

Báo cáo Chỉ số chất lượng không khí (AQLI) hàng năm chỉ ra rằng ô nhiễm các loại bụi mịn vẫn là mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe người dân, có liên quan đến nhiều căn bệnh về phổi, tim mạch, đột quỵ và ung thư. Được tạo ra từ cháy rừng, khói núi lửa và từ các hoạt động của con người qua việc đốt than củi, đốt nhiên liệu hóa thạch, xe cộ, khí thải công nghiệp, bụi mịn khi đi vào phổi sẽ theo đường máu đến các cơ quan trong cơ thể và gây ra phản ứng viêm ở nhiều bộ phận. Nếu thế giới có thể giảm lâu dài những chất gây ô nhiễm này nhằm đáp ứng giới hạn mà Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đề ra, tuổi thọ của người bình thường có thể tăng thêm 2,3 năm.

Nghiên cứu của EPIC cho thấy, mức đầu tư để ứng phó với thách thức ô nhiễm không khí chỉ bằng một phần nhỏ so với số tiền dành để chống các bệnh truyền nhiễm. Thế giới có Quỹ Toàn cầu hỗ trợ 4 tỷ USD/năm để chống HIV/AIDS, sốt rét và lao nhưng lại không có cơ chế phối hợp hỗ trợ tài chính quốc tế tương đương để ứng phó với tình trạng ô nhiễm không khí.

Giám đốc các chương trình chất lượng không khí tại EPIC Christa Hasenkopf cảnh báo thêm, việc triển khai các nguồn lực trên toàn cầu hiện nay không tập trung ở khu vực ghi nhận tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng nhất.

Châu Á và châu Phi là hai khu vực chịu ảnh hưởng lớn nhất nhưng lại có hạ tầng yếu nhất để có thể cung cấp cho người dân dữ liệu chính xác và kịp thời. Hai khu vực này cùng nhận được phần rất nhỏ trong khoản hỗ trợ vốn đã khiêm tốn trên toàn cầu. Hiện toàn bộ châu Phi chỉ nhận được chưa tới 300.000 USD để giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí.

Thanh Hảo