Mặc dù năm 2020 là năm cuối của giai đoạn phát triển kinh tế xã hội 5 năm (2016- 2020), song năm nay, Việt Nam vấp phải không ít khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, dẫn đến NSNN gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, việc Chính phủ đề xuất Quốc hội chưa điều chỉnh tăng mức lương cơ sở năm 2021 được đánh giá là phù hợp và đảm bảo nguồn tài chính quốc gia…

Nền kinh tế sẽ sớm phục hồi

Cho ý kiến báo cáo của Chính phủ về tình hình phát triển kinh tế - xã hội năm 2020, các ĐBQH đã đánh giá cao sự điều hành của Chính phủ trong việc thực hiện các mục tiêu đề ra, ĐB Trương Minh Hoàng (Cà Mau) cho rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quốc hội, điều hành của Chính phủ thời gian qua rất quyết liệt, thể hiện qua sự nhập cuộc của tất cả các bộ, ngành.

Đặc biệt, giai đoạn chống dịch Covid-19 vừa qua đã thành công, góp phần tạo lòng tin trong nhân dân. Điều này thể hiện rõ Chính phủ đã kịp thời ban hành nhiều kết luận, nghị quyết, chỉ thị và chỉ đạo các cấp, ngành quyết tâm thực hiện “mục tiêu kép”, vừa quyết liệt phòng chống dịch, vừa tập trung phục hồi và phát triển kinh tế- xã hội. Trong đó, kiểm soát dịch bệnh là ưu tiên hàng đầu.

Mặc dù phải đối mặt với hàng loạt khó khăn chung nhưng Chính phủ đã thực hiện hiệu quả các giải pháp nhằm giảm thiểu thiệt hại đối với nền kinh tế, duy trì, phục hồi sản xuất kinh doanh, bảo đảm An sinh xã hội và đời sống của người dân. Trong bối cảnh thiên tai, dịch bệnh, Chính phủ đã có nhiều chính sách hỗ trợ kịp thời để người dân, doanh nghiệp... giảm bớt khó khăn, ổn định đời sống, phát triển kinh tế và đảm bảo An sinh xã hội. Nhờ đó, nhiều lĩnh vực đã được “vực dậy”, duy trì một số chỉ tiêu xuất khẩu quan trọng. “Các hỗ trợ từ Chính phủ cũng đòi hỏi nguồn chi phí rất lớn. Bởi vậy, dẫu tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2020 không đạt kế hoạch đề ra do tác động và ảnh hưởng lớn, ngoài dự báo từ đại dịch Covid-19 khiến tăng trưởng bình quân giai đoạn 5 năm (2016-2020) không đạt mục tiêu đề ra cũng là phù hợp với diễn biến thực tế. Ngay như việc phấn đấu để đạt các mốc tăng trưởng này cũng đã là những thử thách đòi hỏi nỗ lực cao của cả hệ thống chính trị và nhân dân”- ĐB Hoàng khẳng định.

Còn ĐB Đỗ Văn Sinh (Quảng Trị) nhận định, tại Kỳ họp này, Chính phủ đặt kế hoạch phát triển kinh tế năm 2021 với nhiều mục tiêu cụ thể như: Tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng khoảng 6%, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4%... Các chỉ số này được xây dựng trên cơ sở dự báo tình hình kinh tế, chính trị, xã hội trong và ngoài nước cũng như lộ trình khống chế dịch Covid-19 trên thế giới. Mục tiêu này thể hiện quyết tâm lớn, song cũng đòi hỏi sự cố gắng rất lớn của Chính phủ. Thực tế, đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu đã tạo ra một cuộc khủng hoảng lớn về kinh tế, thậm chí còn lớn hơn các cuộc khủng hoảng của thời kỳ trước đây. Bởi vậy, nền kinh tế cần có độ trễ nhất định để phục hồi, chứ không kỳ vọng có thể bật dậy ngay được.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn có nhiều điểm sáng trong nền kinh tế để đặt niềm tin và mong đợi. Điều đáng ghi nhận nhất là trong khi nền kinh tế thế giới rơi vào tình trạng “âm” thì Việt Nam lại là một trong những quốc gia có tăng trưởng dương. Cùng đó, thị trường trong nước ngay lập tức đã mở thêm nhiều hướng, nhiều chính sách hỗ trợ giúp vực dậy nền kinh tế và đang dần đi vào cuộc sống, giúp doanh nghiệp phục hồi, phát triển. Đặc biệt, Chính phủ đã chủ động đẩy mạnh cải cách thể chế, hoàn thiện môi trường kinh doanh, hướng tới tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài đầu tư vào Việt Nam. “Những yếu tố này chính là cơ sở để Chính phủ khi đặt ra mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2021 với dự kiến tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng khoảng 6%; hướng tới giải quyết cùng lúc các mục tiêu vừa bảo đảm phục hồi, phát triển kinh tế, vừa chống dịch hiệu quả”- ĐB Sinh khẳng định.

Chưa điều chỉnh lương cơ sở là phù hợp

Trước đề nghị của Chính phủ về chưa điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1.490.000 đồng lên 1.600.000 đồng trong năm 2021, ĐB Đỗ Văn Sinh (Quảng Trị) cho rằng, việc Chính phủ đề nghị chưa thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng lên 1,6 triệu đồng vào năm 2021 là hoàn toàn có thể hiểu được. Thứ nhất, trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi nhanh, lộ trình tăng lương sẽ phụ thuộc vào tình hình kiểm soát dịch Covid-19 của Việt Nam và thế giới. Nếu sớm có vaccine phòng Covid-19, dập được dịch, nền kinh tế tăng trưởng thì có thể tăng lương sớm hơn vì tăng lương cũng chính là kích cầu. Thứ hai, trong trường hợp dịch kéo dài thì đành phải “thắt lưng buộc bụng” vì nguồn thu ngân sách tiếp tục khó khăn, các khoản chi cũng cần tăng, đặc biệt chi cho an sinh và phục hồi phát triển kinh tế.

Còn ĐB Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa) cho biết, Chính phủ đề xuất chưa tăng lương cơ sở trong năm 2021 là do nhiều nguyên nhân. Trong đó, dịch Covid-19 tác động nặng nề đến kinh tế xã hội, ngân sách chưa đủ thu nên cần cân đối lại nguồn. Đồng thời ĐB cũng cho rằng, việc tăng lương chưa thực sự cần thiết vào lúc này. Vào thời điểm thích hợp khi chúng ta cân đối được ngân sách thì việc tăng lương có ý nghĩa hơn nhiều. Bởi khi tăng lương thì vẫn phải giữ giá, tăng lương mà để trượt giá thì đời sống của người hưởng lương cũng không được cải thiện hơn.

Đồng quan điểm, ĐB Lê Thanh Vân (Cà Mau) nhận định, mong muốn tăng lương là mong muốn không chỉ của Đảng, Nhà nước mà của rất đông đảo cán bộ, công chức, viên chức- những người hưởng lương từ NSNN. Tuy nhiên, chúng ta phải thấy được năng lực tài chính hiện nay của quốc gia rất hạn hẹp do những tác động liên tiếp từ ngoại cảnh như đại dịch Covid-19 với số lượng hàng chục nghìn doanh nghiệp giải thể, không hoạt động. Những “cỗ máy” sản xuất ra tiền đóng góp cho ngân sách giảm sút; việc thu ngân sách giảm rất nhiều dẫn tới nguồn tiền để trang trải cho chi thường xuyên giảm rất nhiều, trong đó có chi tiền lương. Vì vậy, lúc này NSNN rất khó khăn, không có đủ nguồn chi tăng lương nên chúng ta nên chia sẻ lẫn nhau, chia sẻ với nhà nước.

“Về giải pháp, nếu in thêm tiền thì đó là một dạng lạm phát. Khi đó đồng tiền không phản ánh đúng giá trị, không đúng thực chất. Chúng ta phải chọn cách an toàn nhất, đó là khi nguồn lực có hạn thì phải bảo toàn nguồn lực. Do đó, Chính phủ trình như vậy để bảo toàn năng lực tài chính của quốc gia, nguồn lực của đất nước”- ĐB Lê Thanh Vân phân tích.

Nguyệt Hà