Liên Hợp Quốc xác nhận các hoạt động tiêm chủng định kỳ cho trẻ em đang tăng trở lại sau khi bị sụt giảm nghiêm trọng trong suốt thời kỳ đại dịch COVID-19, nhưng vẫn tồn tại nhiều khoảng trống nguy hiểm.

Theo dữ liệu mới được Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) công bố, số trẻ em được tiêm vắc xin định kỳ trong năm 2022 đã tăng 4 triệu trẻ so với năm trước đó. Mô tả đây là một tín hiệu tích cực, Giám đốc chương trình tiêm chủng và vắc xin của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Kate O'Brien cho biết, các nước trên thế giới nói chung đang phục hồi và tỷ lệ tiêm chủng đang gần bằng mức trước đại dịch.

Đưa ra cùng nhận định, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nói rằng dữ liệu trên "đáng khích lệ" nhưng chưa phản ánh thực trạng bất bình đẳng nghiêm trọng và dai dẳng trong vấn đề tiêm chủng. Ông nhấn mạnh, trẻ em là đối tượng chịu thiệt thòi nhất nếu các quốc gia không thúc đẩy việc "phủ sóng" tiêm vắc xin.

Báo cáo của UNICEF cho thấy, cho dù những tiến bộ đạt được thì vẫn còn 20,5 triệu trẻ em đã bỏ lỡ ít nhất một mũi tiêm định kỳ trong năm 2022. Con số này giảm so với thống kê 24,4 triệu trẻ của năm 2021 nhưng vẫn cao hơn so với mức 18,4 triệu trẻ vào năm 2019- thời điểm COVID-19 chưa bùng phát. Tỷ lệ bao phủ vắc xin ở hầu hết quốc gia thu nhập thấp phục hồi chậm chạp hơn, thậm chí tiếp tục giảm. Bà Kate O'Brien bày tỏ quan ngại về tình trạng phục hồi "không đồng đều này".

Cả WHO và UNICEF đều đặc biệt lo ngại về sự chậm trễ trong tiêm phòng bệnh sởi- một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất thế giới. Trong số 73 nước ghi nhận tỷ lệ bao phủ vắc xin phòng sởi giảm mạnh trong đại dịch COVID-19 có 15 nước đã ghi nhận mức độ "phủ sóng" tiêm chủng như trước đại dịch, 24 nước đang trên đà phục hồi, trong khi có tới 34 nước ghi nhận tỷ lệ sụt giảm hoặc đình trệ.

Thống kê cho thấy trong năm 2022, tỷ lệ trẻ em trên thế giới được tiêm mũi vắc xin sởi đầu tiên trong năm đầu đời đạt 83%, tăng so với tỷ lệ 81% của năm 2021 nhưng thấp hơn so với mức 86% của thời kỳ trước đại dịch. Cũng trong thời gian trên, tỷ lệ tiêm chủng phòng ngừa virus HPV cũng tăng so với mức trước đại dịch nhưng vẫn thấp hơn so với mục tiêu 90%.

Giám đốc UNICEF Catherine Russell cảnh báo trẻ em trên thế giới vẫn có nguy cơ mắc bệnh hoặc tử vong do các bệnh có thể ngăn ngừa được nếu chính phủ các nước không lấp đầy được những khoảng trống về tiêm chủng.

Theo một báo cáo hồi tháng 4 vừa qua của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), 67 triệu trẻ em trên thế giới đã bỏ lỡ một phần hoặc toàn bộ các mũi tiêm vắc xin cơ bản trong giai đoạn từ năm 2019-2021 vì ảnh hưởng từ các biện pháp phong tỏa và tình trạng gián đoạn trong chăm sóc y tế do đại dịch COVID-19. Khi đó, UNICEF chỉ ra "thành quả hơn một thập niên khó nhọc mới đạt được trong công tác tiêm chủng định kỳ cho trẻ em đã bị xói mòn" và nhận định việc quay trở lại đúng hướng "sẽ là một thách thức".

Liên Hợp Quốc cho biết, vắc xin giúp cứu sống 4,4 triệu người mỗi năm và con số này có thể tăng lên 5,8 triệu người vào năm 2030 nếu thế giới đạt được các mục tiêu đầy tham vọng "không để ai bị bỏ lại phía sau".

Hoàng Dương