Nắng nóng gay gắt kéo dài trong mùa hè năm 2023 đã khiến một loạt kỷ lục liên quan bị phá vỡ và gây thảm họa khắp toàn cầu.

Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết, trong vòng 30 ngày qua, gần 5.000 kỷ lục về nhiệt độ và lượng mưa đã bị xô đổ ở nước này và hơn 10.000 kỷ lục được thiết lập trên toàn cầu. Chỉ riêng các thành phố và thị trấn của Texas đã lập 369 kỷ lục nhiệt độ cao hàng ngày kể từ ngày 1/6.

Theo NOAA, một loạt cảnh báo về nắng nóng đã được đưa ra đối với miền tây nước Mỹ, các vùng đồng bằng rộng lớn ở Bắc Mỹ và khu vực phía nam bang Florida, theo đó cuộc sống và sinh hoạt của hơn 35 triệu người có thể sẽ bị ảnh hưởng. Hạt Maricopa thuộc bang Arizona, miền tây Mỹ, nắng nóng kỷ lục trong 3-4 tuần qua đã khiến nhiều người bị bỏng nặng, thậm chí tới mức tính mạng bị đe dọa. Số trường hợp gặp các vấn đề tương tự tăng cao đột biến, gây áp lực lên nhiều bệnh viện.

"Số bệnh nhân bị bỏng nặng do cháy nắng gia tăng bất thường. Mức độ nghiêm trọng của vết bỏng cũng lớn hơn và chúng tôi chưa thể tìm được lời giải thích thỏa đáng cho điều đó", ông Kevin Foster, Giám đốc bộ phận điều trị bỏng tại Trung tâm Điều trị Bỏng Arizona, nói.

Theo Tiến sĩ Foster, trung tâm gồm 45 giường bệnh của ông không còn chỗ trống nào. Khoảng 30% số bệnh nhân được tiếp nhận tại đây là những người bị bỏng nắng và ngã xuống mặt đường. Một nửa trong số những bệnh nhân được điều trị tích cực là những người bị bỏng sau khi ngã xuống mặt đường. Giới chuyên gia cảnh báo mặt đường có thể tiềm ẩn nguy hiểm đối với những ai ra ngoài trời mà không có trang phục che chắn bảo vệ da. Bởi, mặt đường làm bằng bê tông hoặc asphalt sẫm màu, hấp thụ nhiệt và nóng lên. Tiến sĩ Foster cảnh báo nguy cơ bị bỏng nắng độ 3 đối với những người trên vỉa hè làm bằng bê tông thảm nhựa asphalt trong vòng từ 10 đến 20 phút. Ở mức bỏng nắng cấp độ 3, bệnh nhân sẽ phải trải qua nhiều cuộc phẫu thuật, điều trị trong bệnh viện nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng và cần phẫu thuật tái tạo da.

Theo các bác sĩ, nắng nóng cực đoan thường gây ra những vấn đề sức khỏe như kiệt sức và sốc nhiệt. Tuy nhiên, trong đợt nắng nóng này ở Mỹ có không ít báo cáo về tình trạng bị bỏng nắng giống như những gì đã xảy ra cách đây vài năm. Theo Tiến sĩ Frank LoVecchio, bác sĩ phụ trách phòng điều trị khẩn cấp thuộc Trung tâm Y tế Valleywise ở thành phố Phoenix, bang Arizona, tùy thuộc vào tư thế ngã, nạn nhân có thể bị bỏng nắng.

"Nếu họ ngã quỳ gối trên mặt đường bê tông hoặc đường thảm nhựa asphalt trong lúc trời nắng nóng thì chỉ vài phút sau họ có thể bị bỏng nắng. Đáng buồn là điều này xảy ra khá thường xuyên", ông LoVecchio giải thích.

Tiến sĩ Rena Carlson- Chủ tịch Hiệp hội Thú y Mỹ, khuyến cáo người dân cần thực hiện các biện pháp phòng tránh cần thiết. Bà nêu cụ thể, nếu người dân cần dắt thú cưng đi dạo ngoài đường khi trời nắng nóng thì nên vào buổi sáng hoặc tối muộn thay vì buổi chiều khi nhiệt độ trên mặt đường bê tông, thảm nhựa asphalt bị hấp thụ nhiệt và nóng lên

Trên thế giới, thời tiết cực đoan là nguyên nhân dẫn đến nhiều thảm họa nghiêm trọng. Theo giới chuyên gia, các đại dương đang nóng kỷ lục và đây chính là yếu tố đặc biệt khiến cho thời tiết cực đoan càng trở nên khắc nghiệt. Trong tháng 6, nhiệt độ bề mặt đại dương toàn cầu đã chạm ngưỡng cao nhất trong 174 năm được theo dõi, với sự xuất hiện của hình thái thời tiết El Nino. Gần Miami (Mỹ), vùng biển ven biển Đại Tây Dương, nhiệt độ lên tới 32 độ C.

Theo nhà khoa học biển Deborah Brosnan, các đại dương nóng đang khuếch đại những thảm họa do thời tiết gây ra, cướp đi sinh mạng và gây thiệt hại kinh tế to lớn. Ước tính, thiệt hại có thể tăng lên 1 nghìn tỷ USD mỗi năm trong những thập niên tới.

Đại dương nóng lên càng đẩy nhanh quá trình biến đổi khí hậu. Khi nhiệt độ nước tăng lên, các đại dương mất khả năng thực hiện một chức năng quan trọng: hấp thụ nhiệt dư thừa của thế giới.

Tiến sĩ Brosnan, người sáng lập công ty tư vấn rủi ro môi trường Deborah Brosnan & Associates, bình luận: "Nhiệt độ đại dương ấm lên sẽ tác động rất lớn đến đất liền. Các kiểu thời tiết bất thường và nguy hiểm sẽ trở thành tiêu chuẩn ở những nơi chúng chưa từng xảy ra trước đây và với tần suất cao hơn".

Hoàng Dương