Theo Ngân hàng Thế giới (WB), năm 2021, người từ 65 tuổi trở lên chiếm 16% dân số Cuba.

Trong tương lai, Văn phòng Thống kê và Thông tin Quốc gia (ONEI) dự báo, năm 2030, 29% dân số Cuba sẽ từ 60 tuổi trở lên, trong khi chỉ có 16,1% là dưới 15 tuổi. Thực trạng tiền lương hưu hạn hẹp và khó khăn kinh tế đối với đời sống người cao tuổi ở Cuba cho thấy, sự cần thiết tìm ra các giải pháp bền vững để giảm bớt khó khăn tài chính của đối tượng này.

Nghèo đói ở người cao tuổi Cuba

Nghèo đói vẫn là một mối quan tâm đáng kể đối với Cuba, nhất khi quốc gia này vẫn đang phải đối mặt với những thách thức kinh tế và nguồn lực hạn chế. Tỷ lệ dân số già tiếp tục tăng, khiến Chính phủ Cuba yêu cầu các hộ gia đình cam kết chăm sóc người cao tuổi để giảm bớt áp lực cho chính sách công. Tuy nhiên, để tránh việc chăm sóc người cao tuổi trở thành gánh nặng quá lớn cho hộ gia đình, Chính phủ dành phần ngân sách cho một số chính sách công liên quan đến đối tượng người cao tuổi, đồng thời, khuyến khích các hoạt động hỗ trợ cộng đồng.

Trong những năm qua, sự thay đổi trong cấu trúc và đời sống của hộ gia đình Cuba đã ảnh hưởng đáng kể đến tình trạng kinh tế, thể chất và tâm lý của người cao tuổi. Hơn nữa, khi thế hệ thế hệ bùng nổ dân số (sinh vào những năm 1960) bước vào giai đoạn già hóa trong thập kỷ tới, sự gia tăng đột ngột về số lượng người cao tuổi có thể gây tác động không theo hướng tích cực đến kinh tế hộ gia đình họ.
Năm 2021, tỷ lệ người cao tuổi phụ thuộc (tỷ lệ phần trăm dân số trong độ tuổi lao động) của Cuba đạt 23%- thực trạng này cho thấy, tầm quan trọng ngày càng cao của vấn đề chăm sóc sức khỏe và giải quyết tình trạng nghèo đói người người cao tuổi Cuba.

Lương hưu không đủ chi trả cuộc sống

Lương hưu không đủ chi trả cho cuộc sống là một trong những thách thức chính góp phần vào tình trạng nghèo đói của người cao tuổi ở Cuba. Tính đến cuối năm 2022, Bộ Tài chính và Giá cả Cuba cho biết, hiện có 367.887 người đang nhận trợ cấp xã hội và 1.821.000 người hưởng chế độ hưu trí. Lương hưu tối thiểu điều chỉnh mức hưởng tùy theo khu vực, được quy định ở mức 1.528 peso/người, tương đương với dưới 10 USD/người theo thời giá hiện tại.

Số tiền hạn hẹp này khiến người cao tuổi Cuba gặp khó khăn vô cùng lớn trong trang trải chi phí sinh hoạt cơ bản, chứ đừng nói đến việc giải quyết các nhu cầu tài chính khác và duy trì mức sống tốt. Một cuộc thống kê diện rộng vào năm 2022 cho thấy, chỉ có 20% người từ 65 tuổi trở lên có thể tiếp cận các loại thuốc y tế cần thiết mà họ có nhu cầu. Ngoài ra, 18% người cao tuổi cho biết đang sinh sống trong những căn nhà xập xệ, điều này phản ánh điều kiện sống bấp bênh mà một bộ phận đáng kể người cao tuổi Cuba phải đối mặt.

Nỗ lực giảm bớt nghèo đói ở người cao tuổi Cuba

Trong bối cảnh dân số già hóa, Chương trình Tích hợp về Lão hóa khỏe mạnh ra đời. Đây là dự án do Liên minh Châu Âu (EU) và Hiệp hội Lão khoa Cuba điều phối, bắt đầu vào tháng 1/2018 với mục tiêu chính là nâng cao chất lượng cuộc sống và phúc lợi tổng thể của người cao tuổi ở khu vực đô thị. Dự án cung cấp các phương pháp chăm sóc y tế tích hợp ở mọi cấp độ: Vi mô (lâm sàng); Giữa vi mô và vĩ mô (cung cấp dịch vụ) và vĩ mô (hệ thống).

Hơn nữa, Chương trình còn hướng đến việc thành lập các “Casa Adulto Mayor”, có thể hiểu là cơ sở chuyên chăm sóc người cao tuổi. Các cơ sở này giúp giải quyết cùng lúc vấn đề chăm sóc sức khỏe và nơi trú ngụ cho người cao tuổi. Trong thập kỷ qua, số lượng “Casa Adulto Mayor” có sự phát triển vượt bậc, với tốc độ tăng trưởng là 37%. Nếu như năm 2005, mới chỉ có 201 cơ sở, thì đến năm 2016, con số này đã tăng lên 276 cơ sở.

Tùng Anh (Theo Havana Times)