Sáng ngày 17/8, Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với Học viện Bưu chính Viễn thông tổ chức Hội thảo Ứng dụng công nghệ trong quản trị Toà soạn số.
Chủ trì Hội thảo gồm các đồng chí: Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; PGS.TS Đặng Hoài Bắc- Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông; PGS.TS Đỗ Thị Thu Hằng- Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam; TS. Tạ Bích Loan- Trưởng Ban sản xuất các chương trình giải trí (VTV3), Đài Truyền hình Việt Nam.
Diễn giả tại Hội thảo, gồm: TS. Trần Quang Diệu- Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Công nghệ thông tin, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; TS. Đặng Minh Tuấn- Chủ tịch Liên minh Blockchain Việt Nam, Viện trưởng Viện Nghiên cứu CMC; TS. Trần Tiến Công- Khoa Công nghệ Thông tin, Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông; ông Huỳnh Long Thủy- Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần VieOn; nhà báo Lê Xuân Trung- Phó Tổng Biên tập Báo Tuổi trẻ; nhà báo Nguyễn Vũ Hoàng- Trưởng phòng Kỹ thuật Công nghệ, Trung tâm sản xuất và Phát triển nội dung số (VTV Digital); nhà báo Đồng Mạnh Hùng- Trưởng Ban Thư ký biên tập VOV; nhà báo Ngô Trần Thịnh- Đài Truyền hình TP. Hồ Chí Minh; ông Phùng Tấn Cường- Phó Giám đốc Quan hệ khách hàng tại khu vực Việt Nam- Tập đoàn Netcore…
Hội thảo Ứng dụng công nghệ trong quản trị Toà soạn số
Xu thế tất yếu của báo chí
Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Quốc Minh cho biết: Một kỷ nguyên mới của báo chí số, công nghệ số, hội tụ công nghệ và hội tụ nội dung đã hình thành và đang phát triển mạnh mẽ. Hội tụ nội dung và hội tụ công nghệ được xem như là một chìa khóa để mở ra con đường mới cho các nhà báo, các tòa soạn hiện đại. Để thực hiện được việc này, cần có một sự “tích hợp” và “hội tụ” cả về nội dung lẫn hình thức xuất bản của một tờ báo, theo đó mô hình Tòa soạn số trở thành xu thế tất yếu của các cơ quan báo chí thế giới nói chung, cơ quan báo chí Việt Nam nói riêng.
Xây dựng tòa soạn số sẽ làm thay đổi toàn diện bộ mặt của ngành báo chí, đặc biệt là tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, quyết liệt, bám sát hơn với tình hình thực tiễn; chủ động nắm bắt các sự kiện, kịp thời thông tin, định hướng dư luận xã hội bảo đảm khách quan, chính xác, có trọng tâm, trọng điểm.
“Tòa soạn số cũng là tiền đề để tiếp tục thực hiện nghiêm nguyên tắc một đầu mối trong chỉ đạo, định hướng thông tin, bảo đảm việc chỉ đạo, cung cấp thông tin thống nhất, kịp thời và thuyết phục, nhất là những vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm, để báo chí chính thống giữ vững vai trò định hướng, chi phối thông tin trong xã hội”, ông Lê Quốc Minh nhấn mạnh.
Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh phát biểu
Trước tốc độ phát triển như vũ bão của khoa học và công nghệ, trong lộ trình chuyển đổi số báo chí tại Việt Nam, tất yếu diễn ra những biến động trong lĩnh vực báo chí truyền thông theo hướng ứng dụng ưu thế của những công nghệ mới. Công chúng báo chí ngày nay có quyền được thụ hưởng những sản phẩm nội dung chất lượng, đáp ứng các nhu cầu về đọc, xem, nghe trong không gian số.
Trong bối cảnh ấy, các tòa soạn báo chí trong kỷ nguyên số đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Trong đó bao gồm: thách thức về năng lực cạnh tranh với các nền tảng truyền thông xã hội và dịch vụ trực tuyến; thách thức do các mô hình kinh doanh truyền thống đang bị thay thế bởi những mô hình kinh doanh mới; thách thức trong việc tìm kiếm cơ hội để tiếp cận và giữ chân công chúng; thách thức để duy trì niềm tin của đông đảo công chúng… Ứng dụng công nghệ hiệu quả và phù hợp được xem là chìa khóa để các cơ quan báo chí tại Việt Nam thực hiện tốt sứ mệnh là cơ quan ngôn luận của Đảng và Nhà nước, là diễn đàn của quần chúng nhân dân.
Cơ sở hình thành nền tảng báo chí số quốc gia
Tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà báo, lãnh đạo các cơ quan báo chí đã cùng nhận diện các xu hướng công nghệ trên thế giới, xu thế tất yếu hình thành những mô hình về Tòa soạn số trên thế giới nói chung và các cơ quan báo chí ở Việt Nam nói riêng; thảo luận về những giải pháp công nghệ trong quản trị tòa soạn số; thực tiễn ứng dụng công nghệ trong quản trị tòa soạn số ở Việt Nam…
Trên cơ sở làm rõ về hành lang pháp lý về báo chí số và Tòa soạn số, đặc biệt là chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về chuyển đổi số nói chung, chuyển đổi số báo chí nói riêng; các chuyên gia, các nhà khoa học đã đề xuất nhiều giải pháp thiết thực, khả thi để thực hiện chuyển đổi hoạt động của tòa soạn của các cơ quan báo chí hướng tới xây dựng mô hình tòa soạn số tại các cơ quan báo chí ở Việt Nam hiện nay.
Chia sẻ về mô hình Tòa soạn số ở Việt Nam, ông Lê Xuân Trung cho biết: “Các Tòa soạn ở Việt Nam đang trên con đường chuyển đổi số để hình thành tòa soạn số thông qua việc phát triển và kết nối một cách có hiệu quả giữa các module nội dung với module dữ liệu và module người dùng. Đây là mô hình hoàn chỉnh từ khâu đầu vào đến đầu ra trong một hệ thống quản trị nội dung được ứng dụng công nghệ tương thích với quy mô, tính chất và mục tiêu của một cơ quan báo chí đa phương tiện, đa nền tảng”.
Đồng tình với ý kiến của Phó Tổng Biên tập Báo Tuổi trẻ, TS. Trần Quang Diệu nhấn mạnh: Tòa soạn số là cơ sở để hình thành nền tảng báo chí số quốc gia. Trong đó tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng báo chí số quốc gia trên cơ sở phát huy mô hình tòa soạn hội tụ, chia sẻ và triển khai các dịch vụ trên môi trường mạng cho phép các cơ quan báo chí cùng tham gia, giao dịch, cung cấp dịch vụ theo hướng đơn giản, thuận tiện, theo yêu cầu của các cơ quan báo chí, từ đó hình thành hệ sinh thái nền tảng số cho hệ thống các cơ quan báo chí Việt Nam. Thông qua nền tảng số quốc gia, cho phép kết nối các cơ quan báo chí để có thể phát triển và chia sẻ dữ liệu rộng khắp trên cơ sở tận dụng nguồn lực, dữ liệu của các cơ quan báo chí.
Chiến lược Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đặt mục tiêu đến năm 2030, 90% cơ quan báo chí sử dụng nền tảng phân tích, xử lý dữ liệu tổng hợp tập trung, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tối ưu hóa hoạt động. Trong đó, trí tuệ nhân tạo cùng với các công nghệ số mới như bockchain, xR… là công cụ không thể thiếu của ngành công nghiệp nội dung số, cũng là một thách thức lớn trong quản trị nội dung trong Toà soạn, bởi nguy cơ gia tăng tin giả với tốc độ sản xuất cao của báo chí tự động, cũng như các rắc rối pháp lý và đạo đức báo chí truyền thông. Theo TS. Trần Quang Diệu, việc sử dụng công nghệ báo chí tự động, trí tuệ nhân tạo mà không có sự kiểm soát sẽ gây ra sự “hỗn loạn”. Do đó, các cơ quan báo chí cần có lộ trình chuyển đổi số cụ thể để nâng cao hiệu quả hoạt động, chất lượng của các cơ quan báo chí.
Hà Hùng