Đoàn Giám sát của Ủy ban TVQH kiến nghị Chính phủ chỉ đạo đạo thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 nhất là công tác đấu thầu, mua sắm thiết bị giáo dục…

Chiều 14/8, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban TVQH xem xét cho ý kiến về tiến hành giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Liên quan đến vấn đề đổi mới sách giáo khoa phổ thông, báo cáo của Đoàn Giám sát ghi nhận Sách giáo khoa triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới được bảo đảm đầy đủ theo đúng lộ trình quy định. Nội dung sách giáo khoa cơ bản đã đáp ứng yêu cầu, được đổi mới theo hướng tinh giản, tăng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Tuy nhiên, theo đoàn giám sát, việc thẩm định, tiếp thu, chỉnh sửa một số sách giáo khoa chưa chặt chẽ dẫn tới chất lượng chưa bảo đảm, còn nhiều lỗi, nội dung thiếu chính xác, văn phong chưa chuẩn mực ở nhiều sách giáo khoa, nhất là với sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1, Khoa học tự nhiên lớp 6 và Lịch sử lớp 11. Bên cạnh đó, chất lượng một số sách giáo khoa của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn hạn chế; một số sách giáo khoa có nội dung chưa phù hợp với học sinh, còn khó, kiến thức nặng. Việc tổ chức lựa chọn sách giáo khoa cũng có bất cập. Ở một số địa phương, việc lập hồ sơ lựa chọn sách giáo khoa còn thiếu sót. Điển hình, Đoàn giám sát dẫn kết luận của Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ ra 6 tỉnh (Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An, Đắk Lắk, Quảng Ngãi và Khánh Hòa) có một số sai sót trong quy trình lựa chọn sách giáo khoa. “Việc lựa chọn nhiều bộ sách giáo khoa tạo ra khó khăn trong khâu đặt hàng, bảo đảm cung ứng sách giáo khoa trước năm học mới. Sự khác biệt về nội dung, cấu trúc trong mỗi bộ sách khó khăn cho việc ra đề thi chung, học sinh chuyển trường phải mua lại sách giáo khoa, khó tiếp cận kiến thức”- báo cáo nêu rõ.

Nhất trí với dự thảo báo cáo của Đoàn giám sát, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm đề nghị Đoàn giám sát cần quan tâm hơn nữa một số vấn đề về việc thực hiện chính sách đối với đồng bào DTTS. Theo đó, việc ban hành chương trình sách giáo khoa DTTS còn chậm trễ trong cả hai khâu: ban hành chương trình môn học và biên soạn sách giáo khoa. Do vậy, cần đánh giá bổ sung thêm hạn chế trong việc biên soạn sách giáo khoa song ngữ tiếng Việt và tiếng một số dân tộc ít người đối với một số môn học ở cấp tiểu học và việc biên soạn tài liệu hướng dẫn dạy học theo chương trình mới, để vùng miền núi, hải đảo, điều kiện khó khăn. “Đoàn giám sát cần phân tích, đánh giá bổ sung chế độ, chính sách đối với giáo viên giảng dạy tiếng dân tộc hiện còn nhiều vấn đề bất cập như thiếu hụt nguồn nhân lực, chậm sửa đổi, ban hành chính sách ưu tiên cho vùng đồng bào DTTS, miền núi, hải đảo, vùng có điều kiện xã hội ĐBKK làm ảnh hưởng đến học sinh DTTS là đối tượng thụ hưởng chính sách. Đồng thời, bổ sung thêm một mục trong báo cáo để đánh giá về chất lượng, hiệu quả chương trình sách giáo khoa đã được thực hiện ở cấp tiểu học, từ lớp 1 đến lớp 3, cấp THCS lớp 6, lớp 7, trung học phổ thông lớp 10”- ông Y Thanh Hà Niê Kđăm đề nghị.

Với việc cung ứng, phát hành sách giáo khoa, Đoàn Giám sát của Ủy ban TVQH cho biết, tình trạng thiếu sách giáo khoa diễn ra ở nhiều nơi, nhất là trước thềm năm học mới. Phụ huynh, học sinh gặp nhiều phiền hà trong việc mua sách giáo khoa theo kênh phát hành tự do qua hệ thống cửa hàng bán lẻ. Đáng chú ý, giá sách giáo khoa mới cao gấp 2- 4 lần giá sách giáo khoa chương trình cũ. Đơn cử, với Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam, các bộ sách giáo khoa lớp 1 mới có giá từ 179.000 đến 194.000 đồng/bộ, trong khi bộ sách cũ có giá 54.000 đồng. Tương tự, các bộ sách giáo khoa lớp 2 mới có giá từ 179.000 đến 186.000 đồng/bộ, trong khi bộ cũ có giá 53.000 đồng…. Bên cạnh đó, giá sách cao gây khó khăn cho một bộ phận người dân, nhất là ở vùng có điều kiện kinh tế- xã hội khó khăn, đồng bào DTTS.

Đề cập đến giải pháp, Đoàn giám sát kiến nghị khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn về phương pháp định giá sách giáo khoa, định giá tối đa sách giáo khoa, bảo đảm kiểm soát chặt chẽ chi phí sản xuất, tiết giảm chi phí trung gian, giảm tỷ lệ chiết khấu để giảm giá sách giáo khoa. Đặc biệt, Quốc hội, Ủy ban TVQH xem xét chuyển cơ quan chức năng thanh tra/điều tra toàn diện việc xác định, sử dụng chi phí phát hành (chiết khấu) sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông mới. Mặt khác, Chính phủ chỉ đạo thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 nhất là công tác đấu thầu, mua sắm thiết bị giáo dục; công tác in, phát hành sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 của các nhà xuất bản; việc xác định, sử dụng chi phí phát hành (chiết khấu) sách giáo khoa…

V.Thu