Bộ Nông nghiệp Israel cho biết, ngành nông nghiệp của nước này đang rơi vào cuộc khủng hoảng lớn chưa từng có kể từ khi nhà nước thành lập năm 1948.

Trong nhiều năm qua, các nông trại của Israel phụ thuộc vào lao động người Palestine và Thái Lan. Tuy nhiên, kể từ cuộc tấn công của lực lượng vũ trang Hamas ngày 7/10 dẫn tới chiến sự dữ dội tại Dải Gaza, các nông trại này rơi vào cảnh thiếu lao động vì hầu hết người Palestine bị cấm nhập cảnh còn người Thái Lan trở về nước.

"Những người làm cho tôi đều rời đi vì xung đột. Tôi không biết phải làm thế nào", Gabi Swissa (61 tuổi)- chủ một nông trại ở ngoại ô Kadima, miền Trung Israel, than thở. Trong nhiều năm qua, ông Swissa thuê chủ yếu người Palestine và người Thái Lan làm việc.

Tầm nhìn về một quê hương được đảm bảo an ninh lương thực trong nhiều thập niên đã thúc đẩy các chính sách kinh tế của Israel và tạo nên hình ảnh quốc gia này như "hoa nở trên sa mạc". Nhưng giờ đây, khi đất nước đang tập trung vào chiến đấu và giải cứu các con tin bị Hamas bắt giữ, việc vận hành các nông trại gặp rất nhiều khó khăn.

"Nông nghiệp Israel đang rơi vào cuộc khủng hoảng lớn nhất kể từ khi thành lập nhà nước vào năm 1948", Yuval Lipkin, một quan chức cấp cao thuộc Bộ Nông nghiệp Israel nói. Ông cho biết, kể từ khi bắt đầu chiến sự, các nông trại thiếu ít nhất 15.000 nhân công.

Trên thực tế, các khu nông nghiệp dọc theo biên giới phía nam và phía bắc Israel không chỉ đóng một vai trò quan trọng trong nông nghiệp mà còn giữ vị trí phòng thủ, rất quan trọng đối với an ninh quốc gia. Cư dân của các cộng đồng nông nghiệp dọc biên giới với Dải Gaza đã giúp ngăn chặn chiến binh Hamas xâm nhập sâu hơn vào Israel để tiếp cận các trung tâm đô thị lớn hơn.

"Những người nông dân của chúng tôi là anh hùng ở biên giới. Chúng tôi cần những người nông dân đó", ông Lipkin nói.

Đóng góp của nông nghiệp cho nền kinh tế Israel đã bị thu hẹp khi nước này trở thành một cường quốc công nghệ. Tuy nhiên, khoảng 75% rau của Israel được trồng ở phía Nam gần Dải Gaza. Trước chiến sự, ngành nông nghiệp của nước này tuyển dụng khoảng 30.000 lao động nước ngoài, chủ yếu đến từ Thái Lan và thêm 9.000 người Palestine.

Các nhà chức trách cho biết, khoảng 1.200 người đã thiệt mạng trong vụ tấn công ngày 7/10, trong đó có 32 công dân Thái Lan. Ngoài ra, 25 người Thái Lan đã bị bắt cóc. Sau đó, hàng nghìn gia đình Israel đã được sơ tán khỏi các khu vực dễ bị tổn thương dọc biên giới, và ít nhất 8.000 lao động Thái Lan trở về nước. Tình cảnh này khiến nhiều nông trại chật vật duy trì hoạt động. Càng khiến khủng hoảng nghiêm trọng thêm, giấy phép lao động do Israel cấp cho người Palestine sống ở Gaza bị hủy bỏ và cư dân Bờ Tây bị cấm nhập cảnh vào nước này.

Tại một nông trại cà chua cách Dải Gaza 5 km, chỉ có 35 người lao động Thái Lan đang làm việc. "Tôi đã nói với những người muốn rời đi rằng tôi đang cần sự giúp đỡ của họ. Và tôi sẽ tăng lương. Nhưng họ không muốn ở lại. Tôi tôn trọng quyết định của họ", chủ nông trại Noam Amir kể.

Không còn lao động chính, các chủ nông trại Israel giờ chỉ còn cậy nhờ vào các nhóm tình nguyện viên tới hỗ trợ.

"Nếu không có những tình nguyện viên này, công việc kinh doanh của tôi sẽ không trụ nổi trong 3 tháng tới", Yuval Shargian, chủ một nông trại 40 hecta ở Tzofit, chia sẻ. Trong 25 năm qua, Shargian chủ yếu dựa vào nguồn lao động từ Palestine và Thái Lan. Hiện ông được một nhóm khoảng 30 người làm việc trong các lĩnh vực khác nhau, từ kỹ sư lập trình cho đến sinh viên đại học, tới giúp thu hoạch súp lơ và bí ngòi.

Ngọc Tuấn