Chiều 24/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 8/2023 để thảo luận các dự án luật dự kiến trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6 tới (tháng 10/2023) gồm: Luật Thủ đô (sửa đổi); Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ; Luật Đường bộ; Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.

Về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) do Bộ Tư pháp chủ trì, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu cho rằng, cần quy định cơ chế đặc thù, đáp ứng yêu cầu phát triển của Thủ đô; đồng thời các quy định cần phù hợp thực tiễn, linh hoạt, không cứng nhắc, dễ thực hiện, giảm tối đa TTHC, khâu trung gian, tăng cường chuyển đổi số, tránh phiền hà cho người dân và DN.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu rà soát tổng thể để tiếp tục thể chế hóa, hiện thực hóa, cụ thể hóa các nghị quyết, chủ trương, chỉ đạo của Đảng, nghị quyết của Quốc hội liên quan đến Thủ đô Hà Nội, nhất là Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước cho Thủ đô, nhất là về bộ máy, cán bộ, biên chế, nguồn lực, tài chính (thuế, nguồn lực đất đai, các hình thức hợp tác công tư, phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng- TOD), giáo dục, đào tạo, y tế, khoa học công nghệ, quy hoạch, môi trường…

Thủ tướng lưu ý, trong lĩnh vực y tế, giáo dục thì hướng dẫn chuyên môn phải thông suốt, thống nhất từ Trung ương tới cơ sở, nhưng về con người và tổ chức thì tăng cường phân cấp. Việc phân cấp, phân quyền cũng hướng tới mục tiêu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo hơn nữa.

Về dự án Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ do Bộ Công an chủ trì và dự án Luật Đường bộ do Bộ GTVT chủ trì, đây là 2 dự án luật được tách ra từ Luật Giao thông đường bộ năm 2008. Liên quan 2 luật này, Thủ tướng yêu cầu cần tiếp tục tổng kết các quy định pháp luật liên quan, kế thừa những quy định đã được thực tế chứng minh, áp dụng có hiệu quả, bổ sung các quy định để xử lý những bất cập, vướng mắc phát sinh trên thực tiễn; rà soát, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan; bảo đảm phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với nâng cao trách nhiệm người đứng đầu.

Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Công an và Bộ GTVT tiếp tục phối hợp rà soát, phân định rõ hơn phạm vi điều chỉnh, nội dung quản lý nhà nước trong 2 dự án luật bảo đảm rõ trách nhiệm, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, không để chồng chéo, trùng lắp hoặc bỏ trống; giải quyết được những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn.

Riêng với dự án Luật Đường bộ, Thủ tướng giao Bộ GTVT phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy định liên quan tới đầu tư, xây dựng, vận hành, khai thác, bảo trì công trình đường quốc lộ, đường cao tốc. Bộ GTVT phối hợp chặt chẽ với Bộ KH-ĐT và các cơ quan của Quốc hội hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách tháo gỡ vướng mắc quy định tại một số luật liên quan tới đầu tư xây dựng công trình đường bộ và nghiên cứu xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung các luật có liên quan để xử lý đồng bộ các vướng mắc, bất cập về cơ chế đầu tư, xây dựng công trình đường bộ.

Về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp do Bộ Quốc phòng chủ trì, Thủ tướng lưu ý cần bổ sung Quy hoạch xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng, công nghiệp an ninh- xác định đây là quy hoạch ngành quốc gia; cũng như về nguồn vốn phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh; về quy định ưu đãi thuế thu nhập cá nhân đối với chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, tổng công trình sư trong lĩnh vực đặc thù. Bên cạnh đó, cần huy động nguồn lực để hiện đại hóa ngành công nghiệp quốc phòng, an ninh.

Kết luận tại Phiên họp, Thủ tướng ghi nhận và đánh giá cao các Bộ: Công an, Quốc phòng, Tư pháp, GTVT đã tích cực chuẩn bị, trình các dự án, đề nghị xây dựng luật, nghiêm túc tiếp thu, giải trình cặn kẽ, có cơ sở; Bộ Tư pháp và Văn phòng Chính phủ đã tích cực thẩm định, thẩm tra để kịp tiến độ trình Chính phủ; ý kiến trách nhiệm, sâu sát với tinh thần xây dựng cao của các thành viên Chính phủ và các đại biểu tham dự.

Thủ tướng tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu triển khai đường lối Đại hội XIII của Đảng về 3 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá về xây dựng, hoàn thiện thể chế. Thời gian qua, Chính phủ, các bộ, ngành đã quyết liệt thực hiện nhiệm vụ này và đạt được những kết quả tích cực.

Cũng theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, trong 8 tháng năm 2023, Chính phủ đã tổ chức 7 Phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, cho ý kiến đối với 34 nội dung (trong đó có 11 đề nghị xây dựng luật; 14 dự án luật; đề nghị Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh 2024, điều chỉnh Chương trình 2023; dự thảo nghị quyết và các nội dung khác).

Cơ bản thống nhất với các báo cáo, tờ trình và ý kiến phát biểu cũng như dự kiến tiếp thu, giải trình của các bộ, Thủ tướng lưu ý một số nội dung trong xây dựng, hoàn thiện thể chế như: Tăng cường vai trò người đứng đầu bộ, ngành trong việc trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực quản lý; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm tiến độ, chất lượng xây dựng pháp luật; nâng cao năng lực phản ứng chính sách trong bối cảnh tình hình diễn biến rất nhanh, mới và chưa có tiền lệ; đầu tư công sức, nguồn lực cho công tác thể chế; bổ sung, nâng cao chất lượng CBCC làm công tác pháp chế; có chế độ, chính sách ưu đãi phù hợp; tiếp tục cụ thể hóa, hiện thực hóa, thể chế hóa các chủ trương mới của Đảng; xây dựng các quy định tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để huy động mọi nguồn lực cho phát triển; kịp thời bổ sung, hoàn thiện các quy định phù hợp với thực tiễn.

Thủ tướng yêu cầu, thông qua việc rà soát, tổng kết, việc trình các dự án, đề nghị xây dựng luật phải bảo đảm: Làm rõ những quy định kế thừa, giữ như hiện hành (còn giá trị, phù hợp); làm rõ những quy định cần loại bỏ; làm rõ những quy định cần sửa đổi, bổ sung, ban hành mới (thực tiễn đặt ra, bảo đảm tính thống nhất của pháp luật, thực hiện các chủ trương mới của Đảng). Đối với nội dung báo cáo về cắt giảm, đơn giản hóa TTHC, cần làm rõ thủ tục nào được cắt giảm, đơn giản hóa; thủ tục nào mới được sửa đổi, bổ sung, ban hành mới thì cần có lý do và đánh giá cụ thể.

Đối với vấn đề cắt giảm, tăng cường, huy động nguồn lực cần phân tích rõ nguồn lực như thế nào cho phù hợp, đúng luật pháp, phù hợp với chủ trương của Đảng. Với các chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan tiếp thu, giải trình nghiêm túc. Đồng thời, tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của cán bộ và đẩy mạnh kiểm tra, giám sát, phòng chống tham nhũng, tiêu cực lãng phí.

Các Bộ trưởng cần chỉ đạo tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến thành viên Chính phủ, hoàn thiện các dự án luật, đề nghị xây dựng luật, dự thảo nghị quyết theo quy định; giao các Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực tiếp tục quan tâm, trực tiếp chỉ đạo để hoàn thiện các dự án, đề nghị xây dựng luật theo phân công; Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan tiếp tục phối hợp với cơ quan trình trong việc hoàn thiện, trình văn bản.

“Quá trình xây dựng thể chế phải lấy ý kiến của nhân dân, các đối tượng tác động, chuyên gia, nhà khoa học, người hoạt động thực tiễn và tham khảo kinh nghiệm quốc tế, nhưng vận dụng sáng tạo trong điều kiện Việt Nam. Các cơ quan soạn thảo phải phối hợp chặt chẽ với các Ủy ban của Quốc hội, Thường vụ Quốc hội, các cơ quan trong hệ thống chính trị để hoàn thiện những nhiệm vụ đã được giao, đẩy mạnh tuyên truyền chính sách để tạo sự đồng thuận, thống nhất”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Q.Vượng