Thông tin trên được ông Vũ Minh Tiến- Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn (Tổng LĐLĐ Việt Nam) chia sẻ tại Tọa đàm trực tuyến “Mức lương đủ sống- Góc nhìn đa chiều”, vừa diễn ra ngày 16/6 tại Hà Nội.

Theo ông Vũ Minh Tiến, 30% NLĐ vì thu nhập quá thấp nên luôn trong tình trạng khó khăn, túng thiếu. Đối với họ, đa phần đều không có tiền tích luỹ, nhà ở; cùng với đó là ốm đau bệnh tật, đóng học cho con phải đi vay tiền. Nhiều người còn phải cắm sổ BHXH, CMND để đi vay chỉ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng trả tiền thuê nhà, mua gạo…

Ông Vũ Minh Tiến chia sẻ tại Tọa đàm

Ông Vũ Minh Tiến cũng cho biết, thực tế cho thấy, một số DN xác định càng khó khăn thì càng phải tăng lương cho NLĐ. Và, chính từ việc tăng lương sẽ dẫn đến tăng năng suất, hiệu quả lao động, dẫn đến doanh thu tăng cao cho DN- đây là mối quan hệ lao động rất hài hoà. 

Theo khảo sát về tình hình lao động, tiền lương, thu nhập và chi tiêu và đời sống của NLĐ tại Việt Nam năm 2022 cho thấy, nhiều NLĐ phải đi vay tiền để ổn định cuộc sống. Cụ thể: Có tới 12% NLĐ phải thường xuyên đi vay tiền để chi tiêu; 35,5% NLĐ thỉnh thoảng (3-4 tháng/lần) phải đi vay tiền; 34,8% NLĐ phải đi vay tiền mỗi năm 1-2 lần...

Phân tích thêm về thực trạng này, bà Hà Thị Phương Anh- Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty May liên doanh Plummy cho biết: Mức thu nhập tối thiểu tại Công ty May liên doanh Plummy ở thời điểm hiện tại 5,32 triệu/tháng. Mức bình quân chung theo khảo sát của Công đoàn cơ sở 6 tháng đầu năm 2022 là 5,68 triệu/tháng. So mức lương tối thiểu vùng 2 năm cho thấy NLĐ có thể tiết kiệm chi tiêu và có thể dự phòng. Tuy nhiên, với thời điểm hiện tại, thực sự tiền lương với NLĐ là không đủ sống.

“Tôi chưa tính đến những phát sinh ốm đau, hay cưới giỗ, thăm hỏi, quê quán, tôi đang nói đến sự leo thang của giá cả thị trường dẫn đến thu nhập của NLĐ phải thực sự tiết kiệm tối đa chi phi để trang trải cuộc sống gia đình. Tôi dám chắc 50% NLĐ cuối tháng phải vay tiền để chi tiêu vì những khó khăn phát sinh trong cuộc sống. Dù đây là khó khăn không riêng gì với công ty, NLĐ chúng tôi, mà của cả đất nước và thế giới khi vừa trải qua thời gian tổn thất nặng nề do đại dịch Covid-19”- bà Phương Anh khẳng định.

Còn theo bà Nguyễn Thị Lan Hương- nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH), tiền lương đủ sống là khả năng tiền lương bù đắp các bao phủ tất cả những chi phí cần thiết trong ngân sách cần thiết của NLĐ và gia đình họ như: Ăn, mặc, ở, đi lại, giao tiếp xã hội, an sinh xã hội, phát triển nhân lực và hòa nhập xã hội. Mức sống đó phải được điều chỉnh theo sự phát triển kinh tế.

Qua điều tra cho thấy, chi phí về mức sống thấp đi do NLĐ không khai báo 25-30% chi phí khác; chi phí tiền nhà thì họ khai báo rất thấp. “Hiện nay, trong thị trường lao động, một NLĐ có thể đóng các vai khác nhau, chúng ta cứ căn cứ vào việc NLĐ phải có HĐLĐ thì đẩy người yếu thế ra khỏi lưới an sinh. Do vậy, rất cần nhanh chóng ban hành luật về lương tối thiểu”- bà Hương đề xuất.

Hoài Anh