10,8 triệu sinh viên Trung Quốc tốt nghiệp Đại học trong mùa Hè 2022 đang phải đối mặt với tình trạng thiếu việc làm.

Jenny Bạch nằm trong số 10 sinh viên khoa Công nghệ thông tin mới tốt nghiệp từ các trường Đại học khác nhau của Trung Quốc được một công ty máy tính có trụ sở tại Bắc Kinh nhận vào làm việc sau 4 vòng phỏng vấn gian khổ. Nhưng tháng trước, công ty nói với các sinh viên rằng hợp đồng của họ bị hủy bỏ do công ty thua lỗ quá nhiều vì ảnh hưởng của Covid-19 và suy thoái kinh tế nói chung. "Tôi thực sự lo lắng, nếu không tìm được việc làm, tôi không biết mình sẽ sống như thế nào"- Jenny Bạch chia sẻ.

Sinh viên đeo khẩu trang tham dự Lễ Tốt nghiệp tại Trường Đại học Bưu chính Viễn thông Trùng Khánh (Trung Quốc)

Các hạn chế về Covid-19 của Trung Quốc đang tác động xấu đến nền kinh tế quốc gia này. 10,8 triệu sinh viên sắp tốt nghiệp- con số lớn hơn toàn bộ dân số của Bồ Đào Nha- sắp bước vào thị trường lao động với nhiều nỗi âu lo. Tỷ lệ thất nghiệp của lao động trẻ đang gấp hơn 3 lần tỷ lệ thất nghiệp chung, ở mức 18,4%, thấp nhất trong nhiều thập kỷ qua. Chính phủ Trung Quốc khẳng định, ổn định thị trường lao động, tạo thêm nhiều việc làm cho sinh viên tốt nghiệp là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ.

Gần đây, các tập đoàn, công ty nhận sinh viên mới tốt nghiệp vào thực tập nếu đủ điều kiện sẽ nhận được một khoản trợ cấp, cùng với một số đặc quyền khác, của Chính phủ nhằm thúc đẩy thị trường lao động nói chung. Một số tỉnh, thành cung cấp các khoản vay xã hội lãi suất thấp cho sinh viên tốt nghiệp Đại học muốn khởi nghiệp (start-up) để bắt đầu công việc kinh doanh riêng. Các công ty được Nhà nước hậu thuẫn dự kiến sẽ tiếp nhận một số công việc đang gặp vướng mắc trong khu vực tư nhân.

Đại diện Công ty Tuyển dụng Randstad phân tích, thị trường lao động của Trung Quốc đang chững lại, thậm chí còn đi xuống so với thời kỳ khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009, ước tính tỷ lệ việc làm mới giảm từ 20 đến 30% so với năm ngoái. Zhilian Zhaopin, một công ty tuyển dụng khác, cung cấp thông tin, mức lương kỳ vọng dành cho các ứng viên cũng thấp hơn 6,2%. Lĩnh vực công nghệ thông tin trước đây đón nhận số lượng sinh viên tốt nghiệp Đại học lớn nhất, song năm 2022, lĩnh vực này đang cắt giảm lực lượng lao động, tổng cộng đã có hàng chục nghìn lao động mất việc làm tính từ đầu tháng 1. Một lĩnh vực khác là giáo dục tư nhân cũng đã chấm dứt hợp đồng với hàng trăm nghìn lao động, thậm chí New Oriental- một Tập đoàn giáo dục tư nhân lớn, thông báo sa thải cùng lúc 60.000 lao động.

Ở Trung Quốc, sinh viên mãi không tìm được việc làm sau khi tốt nghiệp thường bị các nhà tuyển dụng không đánh giá cao. Nhiều gia đình còn xem đó là một nỗi nhục nhã về mặt mũi hơn là hạn chế về kinh tế. Ngược lại, sinh viên tìm được việc làm ngay sau khi tốt nghiệp Đại học cũng không mấy thuận lợi, các công ty sẽ dựa vào việc họ chưa có nhiều kinh nghiệm để đưa ra mức lương thấp hơn mặt bằng chung; do đó, để hồ sơ lý lịch (CV) đẹp hơn, sinh viên Trung Quốc có xu hướng theo học các chương trình sau Đại học.

Vicente Ngô, 21 tuổi, tốt nghiệp Đại học năm 2021, đi làm tại một công ty truyền thông nhưng đã thất nghiệp vào cuối năm ngoái. Đến nay, Vicente cho biết, tiền tiết kiệm của cô chỉ đủ để trang trải thêm một hoặc hai tháng tiền thuê nhà và các chi phí cơ bản ở Quảng Châu- nơi cô đang tạm trú: "Cha tôi nói với tôi rằng nếu không kiếm được việc làm thì đừng về nhà nữa. Tôi đang phải vật lộn với chứng lo âu và khó ngủ. Tôi dành nhiều đêm để tìm hiểu thông tin việc làm trên các nền tảng mạng xã hội và tìm thấy những người trẻ khác có hoàn cảnh tương tự. Chúng tôi nhận ra rằng còn có nhiều người đồng cảnh ngộ, đồng thời, tìm kiếm sự an ủi, chia sẻ từ nhau".

Tùng Anh (Theo Sina)