Thời gian qua, công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật BHXH, BHYT luôn được BHXH các địa phương quan tâm thực hiện, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, giảm nợ đọng, nhất là giảm thiểu tình trạng vi phạm pháp luật BHXH, BHYT và đảm bảo quyền lợi của NLĐ. Ghi nhận của phóng viên tại 2 tỉnh: Điện Biên và Bình Thuận.

Tại Điện Biên:

Theo bà Nguyễn Thị Thanh- Trưởng phòng Thanh tra- Kiểm tra (BHXH tỉnh Điện Biên), việc thực hiện quy định giãn cách xã hội do dịch bệnh COVID-19 đã tác động mạnh đến tình hình hoạt động của các DN trên địa bàn; đồng thời làm ảnh hưởng đến việc triển khai công tác thanh tra, kiểm tra của BHXH tỉnh. Tuy nhiên, công tác thanh tra chuyên ngành và kiểm tra việc thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT vẫn được BHXH tỉnh tổ chức thực hiện có hiệu quả.

Đoàn Thanh tra của BHXH tỉnh Điện Biên thực hiện thanh tra chuyên ngành tại một DN trên địa bàn

Trong năm 2020, BHXH tỉnh Điện Biên đã thực hiện 42 cuộc thanh tra chuyên ngành, kiểm tra tại 96 đơn vị. Trong đó gồm: Thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch 61 đơn vị (đạt 108,9% kế hoạch); thanh tra chuyên ngành đột xuất 32 đơn vị và thanh tra, kiểm tra liên ngành tại 3 đơn vị. Đối tượng được thanh tra, kiểm tra tập trung vào những đơn vị có dấu hiệu vi phạm quy định về đóng và chi trả, thanh toán các chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp.

Qua công tác thanh tra, kiểm tra, BHXH tỉnh đã phát hiện 69 NLĐ chưa đóng, đóng thiếu thời gian; 19 trường hợp đóng sai đối tượng, đóng thừa thời gian và 70 trường hợp đóng không đúng mức quy định; truy thu 794 triệu đồng. “Do tình hình COVID-19 kéo dài, việc kinh doanh của nhiều DN khó khăn nên công tác thu nợ cũng rất khó khăn…”- bà Thanh chia sẻ.

Cũng theo bà Thanh, qua kiểm tra, BHXH tỉnh đã phát hiện 6 trường hợp hưởng chế độ BHXH sai quy định, số tiền phải thu hồi về quỹ BHXH hơn 11 triệu đồng. Đồng thời, kiểm tra và rà soát dữ liệu tại 7 cơ sở KCB BHYT trên địa bàn, phát hiện một số chỉ định sử dụng thuốc, dịch vụ kĩ thuật y tế chưa phù hợp với chẩn đoán bệnh. Thông qua kỳ chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 6-7/2020, BHXH tỉnh đã phối hợp với Bưu điện tỉnh tổ chức đợt tổng kiểm tra, rà soát toàn bộ thông tin người hưởng bằng tiền mặt và đã phát hiện một số trường hợp chi trả sai quy định.

Song song với việc thanh tra chuyên ngành, kiểm tra tại các đơn vị, DN, BHXH tỉnh Điện Biên cũng tăng cường công tác kiểm tra nội bộ. Trong năm 2020, đã thực hiện 9 cuộc kiểm tra công tác quản lý, thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT; việc thực thi công vụ và công tác tiếp nhận và trả kết quả TTHC tại 9 BHXH huyện, thị xã.

“Trong năm 2021, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, BHXH Việt Nam và tình hình thực tế tại địa phương, BHXH tỉnh Điện Biên sẽ tiếp tục đảm bảo việc thanh tra chuyên ngành và kiểm tra nhằm kịp thời chấn chỉnh, xử lý các vi phạm, trong đó tập trung vào các đơn vị nợ BHXH và cơ sở KCB BHYT có dấu hiệu vi phạm”- bà Thanh cho biết.

Tại Bình Thuận:

Ông Phạm Xuân Toan- Giám đốc BHXH tỉnh Bình Thuận cho biết, trong năm 2020, BHXH tỉnh đã tổ chức thanh tra chuyên ngành đóng BHXH tại 87 đơn vị, DN; thực hiện kiểm tra tại 45 đơn vị, DN; phối hợp thanh tra, kiểm tra liên ngành đột xuất tại 9 đơn vị, DN có biểu hiện vi phạm pháp luật. Qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện và yêu cầu các đơn vị khắc phục gần 24 tỷ đồng nợ BHXH, BHYT, đã thu hồi về quỹ BHXH, BHYT trên 19 tỷ đồng; yêu cầu các đơn vị truy đóng BHXH, BHYT cho 344 NLĐ với tổng số tiền trên 3,4 tỷ đồng; thu hồi 69,3 triệu đồng chế độ BHXH và trên 1,2 tỷ đồng chi phí KCB BHYT sai quy định.

Thanh tra chuyên ngành tại DN ở tỉnh Bình Thuận

Ngoài ra, BHXH tỉnh cũng ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 2 đơn vị với số tiền 52,8 triệu đồng; chuyển hồ sơ đề nghị cơ quan Công an khởi tố hành vi trốn đóng BHXH, BHYT của 8 đơn vị, DN đã được thanh tra chuyên ngành năm 2019. Sau khi được cơ quan Công an mời làm việc, hiện đã có 2 đơn vị nộp dứt điểm số tiền nợ và tiền xử phạt; các đơn vị còn lại đã nộp một phần tiền nợ BHXH, BHYT để giải quyết chế độ cho NLĐ… Những kết quả đó đã góp phần giúp BHXH tỉnh thu BHXH, BHYT được trên 2.400 tỷ đồng, đạt 100,37% kế hoạch năm; tỷ lệ nợ giảm còn 2,01% so với số phải thu, thấp hơn 0,5% so với chỉ tiêu BHXH Việt Nam giao; công tác quản lý thu, chi đảm bảo an toàn, quy định…

Ông Toan cho biết thêm, trong năm 2021, BHXH tỉnh Bình Thuận sẽ tiếp tục bám sát chỉ đạo của Chính phủ và BHXH Việt Nam về công tác thanh tra, kiểm tra trong bối cảnh phòng chống dịch COVID-19 và tình hình thực tế tại địa phương để có biện pháp triển khai công tác thanh tra, kiểm tra cho phù hợp, đảm bảo hiệu quả cao.

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Đức Hòa- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận, những kết quả mà BHXH tỉnh đạt được một phần nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự phối hợp của các sở, ban, ngành, địa phương, đặc biệt là công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành được chú trọng thực hiện. Tuy nhiên, ông Hòa cũng chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế như: Công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT chưa tương xứng với tiềm năng, ở một số thời điểm việc phát triển BHXH, BHYT còn chậm, nhất là lao động thuộc diện tham gia bắt buộc trong các DN mới thành lập, BHXH tự nguyện cho người dân, BHYT hộ gia đình; tỷ lệ nợ BHXH, BHYT các tháng, quý tại một số địa phương vẫn còn cao; việc đôn đốc thực hiện kết luận sau thanh tra, kiểm tra chưa triệt để; vẫn còn một số cơ sở y tế sử dụng nguồn quỹ KCB BHYT chưa hiệu quả, vượt dự toán được giao…

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế, ông Nguyễn Đức Hòa yêu cầu BHXH tỉnh Bình Thuận cần phát huy tính chủ động, tích cực trong việc tham mưu, đề xuất giải pháp tổ chức thực hiện hiệu quả chế độ, chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh. Các sở, ban, ngành, đoàn thể và UBND các cấp cần phối hợp chặt chẽ với BHXH tỉnh đề ra các giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả chính sách BHXH, BHYT…     

Anh Hằng- Lê Văn