Bộ Y tế tính bỏ điều kiện buộc NLĐ bị 6 loại bệnh nặng, trong đó có ung thư phải có Giấy xác nhận không tự phục vụ, khi làm thủ tục hưởng BHXH một lần.
Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 56 quy định chi tiết thi hành Luật BHXH và Luật ATVSLĐ thuộc lĩnh vực y tế đang được Bộ Y tế gửi Chính phủ và các bộ, ngành lấy ý kiến đã quyết định loại bỏ điều kiện phải có Giấy xác nhận không tự phục vụ đối với NLĐ bị ung thư nhận BHXH một lần…
Theo đó, tại Điều 4 dự thảo Thông tư này quy định: “Các bệnh được hưởng chế độ BHXH một lần gồm: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS; các bệnh, tật ngoài các bệnh quy định tại Khoản 1 Điều này có mức suy giảm khả năng lao động hoặc mức độ khuyết tật từ 81% trở lên”.
Tại Thông tư 56 đang áp dụng, Bộ Y tế yêu cầu 6 bệnh trên muốn được hưởng chế độ BHXH một lần phải kèm điều kiện “đồng thời không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn”. Nhưng, để chứng minh việc này, người bệnh phải có Giấy xác nhận không tự phục vụ do BV cấp, trong khi hiện không có cơ sở KCB nào cấp loại giấy này cho họ. Vì vậy, rất nhiều hồ sơ của NLĐ diện này đang phải “treo”, dù đa phần người bệnh nặng này đều thuộc diện “thập tử nhất sinh” có nhu cầu thật sự về nhận BHXH một lần để chữa trị.
Trước đó, từ kêu cứu của người bệnh, Tạp chí BHXH đã nhiều lần phản ánh thực trạng này. Một trong những trường hợp tiêu biểu là vụ việc của ông Nguyễn Văn Hoành (59 tuổi, trú xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, TP.HCM). Bác sĩ BV Chợ Rẫy cho biết, ông Hoành bị ung thư máu giai đoạn 4, cần thay tủy với chi phí khoảng 500 triệu đồng. Số tiền này quá lớn, nằm ngoài khả năng của gia đình, nên ông Hoành mong muốn nhận BHXH một lần để lấy tiền điều trị bệnh. Nhưng khi nộp hồ sơ thì thiếu Giấy xác nhận không tự phục vụ theo quy định của Bộ Y tế. Đi khắp nơi xin thì không một BV nào xác nhận cho ông giấy này.
Tương tự là trường hợp của bà H.C (48 tuổi, ngụ phường 10, quận 3, TP.HCM) mắc ung thư vú, rồi sau đó chồng bà cũng phát hiện mắc ung thư máu giai đoạn 3. Chi phí điều trị của hai vợ chồng đã hơn 700 triệu đồng, nên họ rất mong muốn nhận BHXH một lần để có tiền trị bệnh. Tuy nhiên, hồ sơ cũng bị từ chối vì lý do không có Giấy xác nhận không tự phục vụ.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, bà C và ông Hoành chỉ là 2 trong rất nhiều trường hợp ở TP.HCM mắc ung thư không được giải quyết trợ cấp BHXH một lần do vướng quy định tại Khoản 1, Điều 4 Thông tư 56/2017/TT-BYT. Ngoài TP.HCM, nhiều tỉnh, thành như Sóc Trăng, Cà Mau, Đồng Nai… cũng đều có những trường hợp bị ung thư rất đau lòng, nhưng cơ quan BHXH không thể giải quyết cho họ nhận BHXH một lần do vướng quy định trên.
Ông Trần Dũng Hà- Phó Giám đốc BHXH TP.HCM cho biết, Điều 60 Luật BHXH chỉ rõ, NLĐ đang tham gia BHXH mắc ung thư, thuộc nhóm bệnh nguy hiểm đến tính mạng, sẽ được nhận BHXH một lần ngay khi nghỉ việc. Tuy nhiên, Thông tư 56 của Bộ Y tế lại hướng dẫn yêu cầu người bệnh phải có Giấy xác nhận không tự phục vụ, khiến người bệnh thiệt thòi cũng như gây khó khăn cho cơ quan BHXH khi giải quyết chế độ cho NLĐ. Do đó, ông Trần Dũng Hà cho rằng, bộ Y tế cần sửa Thông tư, bỏ điều kiện cần có Giấy xác nhận không tự phục vụ đối với người mắc ung thư để phù hợp với Luật BHXH và thực tiễn.
Luật sư Nguyễn Giang Nam- Đoàn Luật sư TP.HCM chỉ rõ: Tại Điểm C, Khoản 1, Điều 60 Luật BHXH 2014 quy định đối tượng nhận BHXH một lần: “Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế”. Quy định này có nghĩa, đối với 6 loại bệnh nguy hiểm đến tính mạng như liệt kê ở trên, Luật BHXH cho phép NLĐ được hưởng BHXH một lần ngay mà không cần thêm điều kiện gì khác. Do đó, việc yêu cầu NLĐ phải có thêm Giấy xác nhận không tự phục vụ mới được hưởng BHXH một lần là không phù hợp quy định của Luật.
Phạm Thọ