Với những chiêu trò ngày càng tinh vi, những kẻ xấu đang thực hiện các hành vi lừa đảo qua điện thoại nhằm chiếm đoạt tài sản của người bị hại. Các đối tượng lừa đảo mạo danh cơ quan, cán bộ tư pháp gọi điện thoại lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Người ít thì vài trăm triệu, người nhiều lên tới hàng tỷ đồng.

Thủ đoạn cũ, nạn nhân mới

- Giả danh cán bộ công an/lực lượng chức năng:

Ngày 17/11, ông Hoàng Bảo Chung (thôn Đồng Lai, xã Đồng Tân, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) đến giao dịch chuyển khoản tiền cho khách hàng có tài khoản tại một ngân hàng khác hệ thống trên địa bàn TP.HCM. Khi đó, ông Chung nhận được điện thoại của một đối tượng tự xưng công an, thông báo ông đã vi phạm pháp luật. Để không bị niêm phong tài sản và bị tam giam, ông phải chuyển tiền cho bà Trần Thị Thu Trang (tài khoản mở tại Ngân hàng Liên Việt) để phục vụ công tác điều tra.

Giao dịch viên Hoàng Thị Dung giúp khách hàng ngăn chặn vụ lừa đảo

Những lời dọa dẫm liên tiếp của đối tượng, khiến ông Chung hoảng hốt, nhanh chóng làm theo hướng dẫn và đến ngân hàng để thực hiện các thủ tục chuyển tiền. Tuy nhiên, với tinh thần cảnh giác, các giao dịch viên đã kịp thời nắm bắt tìm hiểu mục đích chuyển tiền của khách hàng. Sau khi biết đây là chiêu thức lừa đảo, lợi dụng sự cả tin và chưa nắm rõ kiến thức pháp luật của người dân, giao dịch viên Hoàng Thị Dung đã giải thích, khuyên nhủ và ngăn chặn thành công việc chuyển tiền của khách hàng.

Trước đó, chị Ngô Thị Thu Minh- Agribank chi nhánh Kiến Thụy (Hải Phòng) cũng nhận được yêu cầu của một phụ nữ cao tuổi yêu cầu tất toán sổ tiết kiệm. Khách hàng đến ngân hàng với vẻ lo lắng, hoảng loạn. “Lúc đó thấy khách hàng rất lo lắng, tôi hỏi mãi mà chị cứ giấu không nói. Linh tính mách tôi đây là lừa đảo, nên tôi đã xin ý kiến lãnh đạo và trình báo Công an, đồng thời phân tích cho khách hàng dừng việc chuyển tiền”- chị Minh cho biết.

Trên đây chỉ là một trong số rất nhiều vụ lừa đảo xảy ra gần đây. Các đối tượng lừa đảo thường thông qua mạng xã hội, hay sử dụng các đầu số lạ để tiếp cận những người nhẹ dạ, cả tin. Theo đó, người dân cần đề cao cảnh giác khi tiếp nhận các thông tin từ các đối tượng lạ số điện thoại yêu cầu người dân chuyển tiền.

- Lừa đảo chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội của người thân:

Hiện nay, các đối tượng lừa đảo qua mạng xã hội rất tinh vi. Do đó, việc phát hiện kịp thời và hỗ trợ ngăn chặn chuyển tiền lừa đảo gặp nhiều khó khăn. Một trong những hành vi vi phạm phổ biến chính là “hack” Facebook.

Phương thức, thủ đoạn quen thuộc các đối tượng thực hiện như sau: Chiếm quyền sử dụng tài khoản Facebook, Messenger của người sử dụng; sau đó giả danh chủ tài khoản nhắn tin cho những người quen biết trong nhóm bạn bè để mượn tiền hoặc nhờ chuyển tiền giúp vào một tài khoản (không phải tên chủ tài khoản Facebook, Messenger) ở một ngân hàng nào đó với nhiều lý do không thể tự mình nhận tiền.

Chiều ngày 1/8/2022, bà Nguyễn Thị Quý (xã Đông Hiếu, TX.Thái Hòa, tỉnh Nghệ An) đã vội vã đến ngân hàng chuyển số tiền 100 triệu đồng cho con trai khi nhận được tin nhắn qua Messenger của con về việc dùng số tiền đó cho bạn vay tiền chữa bệnh cho bố. Bà Quý phải đi vay mượn bạn bè, hàng xóm để có đủ số tiền đó. Trong quá trình giao dịch, nhân viên ngân hàng Nguyễn Thị Cẩm Vân đã nhận thấy những dấu hiệu bất thường, nên hướng dẫn bà Quý gọi điện trực tiếp cho con trai để xác nhận thông tin.

Sau hai cuộc gọi, bà Quý đã nói chuyện được với con trai đang ở nước ngoài và biết tài khoản Facebook của con đã bị hack và các đối tượng dùng Facebook đó lừa đảo chuyển tiền. Lúc này, bà Quý mới ngớ người ra và vui mừng vì không bị mất 100 triệu đồng trong chốc lát.

- Lừa đảo chuyển tiền để nhận quà từ nước ngoài:

Chiêu thức lừa đảo “nhận quà từ nước ngoài” là chiêu trò đã xuất hiện tại Việt Nam trong nhiều năm qua. Mặc dù cơ quan chức năng cảnh báo rộng rãi, nhưng đến nay vẫn có rất nhiều người nhẹ dạ cả tin đánh mất cả trăm triệu với hy vọng nhận được món quà giá trị từ nước ngoài gửi về.

Hình ảnh tin nhắn giữa khách hàng và đối tượng lừa đảo tại Bắc Kạn

Mới đây, bà H.T.D (59 tuổi, xã Lục Bình, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn) đến Agribank chi nhánh tỉnh Bắc Kạn rút tiền tiết kiệm. Khi được hỏi mục đích chuyển tiền, bà D. tỏ ra chần chừ giấu diếm và bộc lộ chút hoang mang, lo lắng. Nhận thấy điều đó, giao dịch viên liền nhanh ý trò chuyện, hỏi han để tìm hiểu kỹ nguyên nhân chuyển tiền.

Mãi sau, bà D. mới tiết lộ, giữa tháng 10, bà có kết bạn Facebook với một người ngoại quốc có nick “ISHWAR”. Đối tượng nói với bà rằng nơi đối tượng sống đang có chiến tranh, người thân đã mất hết và muốn gửi quà tặng và tài liệu có nhiều thông tin bí mật cho bà giữ hộ. Trong một tháng trò chuyện qua tin nhắn, bà D. hoàn toàn tin tưởng vào người lạ chưa từng gặp mặt.

Để tăng tính thuyết phục, đối tượng gửi hình ảnh “chân thực” về những chuyện hằng ngày. Đến khi thấy “người quen” đã bắt đầu tin tưởng và “sập bẫy”, ngày 21/11, đối tượng nhắn tin thông báo cho bà D. biết “quà đã về đến Việt Nam nhưng do nơi ở đang xảy ra chiến sự, các ngân hàng đều đóng cửa nên không thể chuyển phí hải quan”. Sau đó, đối tượng đề nghị bà D. liên hệ với Hải Quan và chuyển 25 triệu đồng vào tài khoản số 101766171- tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương, chủ tài khoản VO MINH QUAN.

Nhanh chóng nắm bắt được những dấu hiệu của lừa đảo, giao dịch viên Agribank Bắc Kạn đã chủ động nói chuyện, chia sẻ với khách hàng để tìm hiểu kỹ mục đích chuyển tiền; đồng thời báo cáo lãnh đạo đơn vị phối hợp với Phòng An ninh Kinh tế (Công an tỉnh) kịp thời phát hiện và ngăn chặn vụ lừa đảo chuyển tiền.

Tăng cường cảnh báo và nâng cao cảnh giác

Từ đầu năm đến nay, cơ quan Công an đã khởi tố gần 500 vụ án của gần 1000 bị can liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo. Con số này bằng cả năm 2020 và tăng gần 50% so với cùng kỳ của năm 2021. Điều đó cho thấy, dù đã liên tục cảnh báo nhưng vẫn có rát nhiều người sập bẫy các chiêu trò lừa đảo qua mạng.

Các chi nhánh của Agribank trên toàn hệ thống cũng đã liên tục cảnh báo và ngăn chặn thành công được nhiều vụ lừa đảo công nghệ cao như: Chi nhánh Bắc Giang II đã hỗ trợ 17 nạn nhân trong 17 vụ lừa đảo, ngăn chặn thành công 3,5 tỷ đồng. Agribank chi nhánh TP.Hải Phòng hỗ trợ thành công 2 vụ với số tiền gần 2 tỷ đồng cùng hàng chục vụ chuyển tiền nhỏ (chuyển tiền nhận hàng từ sân bay, mua hàng online…). Agribank chi nhánh Lạng Sơn hỗ trợ 5 nạn nhân thoát khỏi 5 vụ lừa đảo với số tiền lên tới 500 triệu đồng…

Trước tình trạng lừa đảo diễn ra tinh vi như trong thời gian qua, Agribank tiếp tục cảnh báo người dân chú ý khi sử dụng mạng xã hội Facebook, Messenger như sau: Nên thường xuyên thay đổi mật khẩu, sử dụng bảo mật hai lớp cho tài khoản mạng xã hội, tài khoản ngân hàng; tuyệt đối không truy cập vào các trang mạng không chính thống, không cài đặt các phần mềm, ứng dụng không rõ nguồn gốc; khi có người thân, bạn bè nhờ nhận hoặc vay tiền qua mạng xã hội không thực hiện ngay mà phải liên hệ trực tiếp kiểm tra qua số điện thoại cá nhân hoặc gọi video, hoặc kiểm tra thử bằng các câu hỏi chỉ hai người biết và chưa được trao đổi qua tin nhắn mạng xã hội.

Riêng về tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, đề nghị người dân đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi đến bằng số điện thoại cố định, người gọi tự xưng là cán bộ các cơ quan nhà nước, đặc biệt là lực lượng Công an để thông báo, yêu cầu điều tra vụ án qua điện thoại, không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, địa chỉ nhà ở... cho bất kỳ đối tượng nào khi chưa biết rõ nhân thân và lai lịch của người đó. Đặc biệt, không nghe lời của các đối tượng chuyển tiền vào các tài khoản do các đối tượng chỉ định.

Người dân khi mua hàng qua mạng cần sàng lọc, kiểm tra kỹ thông tin quảng cáo, rao bán về hàng hóa, danh tính người bán hàng, lựa chọn địa chỉ uy tín, hình thức thanh toán minh bạch. Thường xuyên kiểm tra, cập nhật các tính năng bảo mật, quyền riêng tư trên các tài khoản mạng xã hội. Thường xuyên thay đổi để đảm bảo tính an toàn của mật khẩu; không chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân trên mạng xã hội. Không cho mượn, cho thuê các giấy tờ cá nhân có liên quan như: CCCD, CMND, sổ hộ khẩu, thẻ ngân hàng, không nhận chuyển khoản ngân hàng hoặc nhận tiền chuyển khoản của các ngân hàng cho người không quen biết.

Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thì kịp thời thông báo cho cơ quan Công an nơi gần nhất để được tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết.

PV