Sáng 12/7, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành Phiên họp thứ 24. Theo dự kiến, Phiên họp này sẽ diễn ra trong 2,5 ngày.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, tại Phiên họp lần này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến đối với dự án Luật Đường bộ và dự án Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Đây là 2 dự án luật đã được Quốc hội quyết định trong Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, bổ sung Chương trình xây dựng luật pháp lệnh năm 2023. Theo tiến độ, Quốc hội sẽ xem xét cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ 6 và xem xét quyết định thông qua tại Kỳ họp thứ 7. Hai dự án luật này đã được chuẩn bị khá lâu; cho đến nay, theo đề xuất của Ủy ban Quốc phòng-An ninh đã đủ điều kiện để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến sớm để các cơ quan, tổ chức hữu quan, nhất là các cơ quan chủ trì soạn thảo có thêm thời gian nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện.

Cùng với đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét và biểu quyết thông qua Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030. Theo Chủ tịch Quốc hội, khi dự thảo Nghị quyết này được thông qua, thì Chính phủ, các cơ quan hữu quan và các địa phương cần triển khai ngay để phục vụ kịp thời Đại hội Đảng bộ các cấp, để tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 14. Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghiên cứu kỹ lưỡng hồ sơ, xem xét để kịp thời thể chế hóa Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về sắp xếp tinh giản bộ máy biên chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước và Nghị quyết số 27-NQ/TW của Trung ương khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam…

Ngay sau khai mạc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Trưởng ban Dân nguyện Dương Thanh Bình trình bày báo cáo tổng kết, rà soát việc thực hiện Nghị quyết liên tịch số 525/2012/NQLT/UBTVQH13-ĐCTUBTWMTTQVN ngày 27/9/2012 về việc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội. Theo đó, qua 10 năm thực hiện Nghị quyết số 525 về việc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội cho thấy, về mặt nhận thức của các cá nhân, cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thi hành Nghị quyết đã được nâng lên rõ rệt. Nhiều đại biểu Quốc hội đã chủ động, tích cực thực hiện việc tiếp xúc cử tri với nhiều hình thức khác nhau; thu thập, nghiên cứu và chuyển nhiều kiến nghị của cử tri đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết.

Cử tri cũng ngày càng nhận thức rõ hơn về quyền và trách nhiệm tham dự các cuộc tiếp xúc, kiến nghị, phản ánh với đại biểu Quốc hội, ngày càng quan tâm đến hoạt động của Quốc hội, đại biểu Quốc hội nói chung, hoạt động tiếp xúc cử tri nói riêng. Tính đến nay, đã có 27.071 cuộc tiếp xúc cử tri với nhiều hình thức khác nhau được tổ chức; 42.455 kiến nghị của cử tri được tổng hợp, chuyển tới 72 đầu mối các cơ quan, đơn vị, tổ chức ở Trung ương có thẩm quyền giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri; 650 văn bản quy phạm pháp luật khác nhau được các cơ quan có thẩm quyền ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của cử tri.

Tuy nhiên, việc triển khai hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội chủ yếu tập trung dưới hình thức tiếp xúc cử tri định kỳ, trước và sau mỗi kỳ họp Quốc hội, hình thức tiếp xúc cử tri theo chuyên đề, lĩnh vực, đối tượng được tổ chức còn ít và chủ yếu theo hình thức hội nghị. Hoạt động tiếp xúc cử tri sau kỳ họp Quốc hội thường ít hơn trước kỳ họp. Thời gian, địa điểm tiếp xúc cử tri chưa linh hoạt, chủ yếu trong giờ hành chính, hoặc thời giờ lao động chính của người dân, nên cử tri khó tiếp cận với người đại diện của mình…

Bên cạnh đó, chất lượng tổng hợp kiến nghị của cử tri của một số Đoàn đại biểu Quốc hội vẫn còn bất cập. Việc thu thập ý kiến, kiến nghị của cử tri chủ yếu chỉ thực hiện qua các đợt tiếp xúc cử tri định kỳ, trước và sau mỗi kỳ họp Quốc hội; còn đối với các hình thức tiếp xúc cử tri theo nhóm đối tượng, chuyên đề, lĩnh vực chưa tập hợp được nhiều ý kiến, kiến nghị của cử tri. Trách nhiệm giải quyết kiến nghị của cử tri của các cơ quan của Quốc hội có sự thay đổi trong quy định pháp luật; chất lượng giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri chưa cao, một số nội dung chưa đáp ứng được kỳ vọng của cử tri; việc trả lời ý kiến, kiến nghị cử tri của một số cơ quan, tổ chức có thẩm quyền có lúc còn thiếu cụ thể, chưa kịp thời, không rõ trách nhiệm của cơ quan mình; một số bộ, ngành giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri không đúng hạn, còn chậm...

Cho ý kiến về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, việc nghiên cứu, rà soát, tổng kết Nghị quyết số 525 về công tác tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội rất cần thiết. Nghị quyết này được ban hành từ ngày 27/9/2012, có hiệu lực từ 1/1/2013, đến nay đã thực hiện được 10 năm. Bên cạnh đó, hiện nay có rất nhiều quy định trong các luật, nghị quyết của Quốc hội đã được sửa đổi, bổ sung, ban hành mới với nhiều quy định cụ thể, quy định mới, khác với quy định trong Nghị quyết liên tịch này...

Do đó, việc tổng kết, nghiên cứu, rà soát nhằm đánh giá, nhìn lại những kết quả đạt được và những điều chưa được, những vấn đề cần tiếp tục phát huy cũng như cần khắc phục để nâng cao hiệu quả tiếp xúc cử tri. Đây cũng là việc thực hiện nhiệm vụ, vai trò của đại biểu Quốc hội trong việc giữ mối liên hệ với cử tri; phản ánh ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của cử tri; cũng như theo dõi, giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị cử tri…

“Báo cáo cơ bản đầy đủ, song cần làm rõ nguyên nhân của bất cập là do quy định của Nghị quyết số 525 không phù hợp, chưa đầy đủ, chưa chặt chẽ hay do công tác tổ chức thực hiện. Vấn đề nào do Nghị quyết thì sửa đổi, bổ sung, cập nhật, còn nguyên nhân do tổ chức thực hiện thì phải có giải pháp chấn chỉnh”- Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng khẳng định.

Vũ Thu