Tại quận Tây Hồ (TP.Hà Nội), thu nhập trung bình của người dân ở mức khá, nhưng tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT lại chưa tương xứng… Thực trạng này khiến ông Phạm Xuân Tài- Phó Chủ tịch UBND quận, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện BHXH, BHYT quận Tây Hồ luôn trăn trở.

Quận Tây Hồ có dân số trên 165.000 người, trong đó gần 92.000 người trong độ tuổi lao động, cơ cấu lao động trẻ. Các DN trên địa bàn Tây Hồ chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ với quy mô nhỏ và vừa. Đây cũng là vùng trồng đào nổi tiếng, với nhiều làng nghề, hộ kinh doanh cá thể, hộ gia đình kinh doanh cây và hoa cảnh. Tuy nhiên, trong năm 2020, toàn quận chỉ có 36.116 người tham gia BHXH, trong đó, 35.196 người tham gia BHXH bắt buộc, 920 người tham gia BHXH tự nguyện; Số người tham gia BHYT là 127.248 người...

Một đại lý thu ở Tây Hồ đang vận động người dân tham gia BHXH, BHYT

Theo ông Phạm Xuân Tài- Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ, hiện nay, toàn quận vẫn còn trên 56.000 người chưa tham gia BHXH và trên 32.000 người chưa tham gia BHYT. Đặc biệt, số người chưa tham gia BHXH, BHYT trong độ tuổi lao động tập trung chủ yếu tại các DN, hộ kinh doanh cá thể, làng nghề, hộ gia đình. Tính theo đơn vị, Tây Hồ còn hơn 2.000 DN có đăng ký kinh doanh và trên 5.000 hộ kinh doanh cá thể chưa tham gia BHXH, BHYT.

Nhận định rõ tiềm năng và những “khoảng trống”, ông Phạm Xuân Tài cho rằng, hệ thống đại lý thu trên địa bàn còn quá mỏng (toàn quận chỉ có gần 20 đại lý) nên khó “gánh” nổi nhiệm vụ tuyên truyền, vận động, thu phí và chăm sóc khách hàng quanh năm. “Thời gian qua, phần lớn đại lý thu BHXH, BHYT thụ động ngồi chờ. Người dân, ai có nhu cầu, đến hỏi mua thì bán chứ đại lý chưa chủ động tuyên truyền, vận động, thuyết phục. Thêm nữa, đại lý cũng chưa nắm được cụ thể những hộ gia đình nào, người dân nào trên địa bàn chưa tham gia BHXH, BHYT để gặp gỡ, tiếp cận, tuyên truyền. Nhận thức của một bộ phận người dân về chính sách BHXH, BHYT vẫn còn mơ hồ, chưa đầy đủ…”- ông Tài phân tích.

Chính từ thực tế trên, theo ông Tài, UBND quận Tây Hồ đã quyết định thí điểm tổ chức mô hình đại lý thu BHXH, BHYT tới từng tổ dân phố. Theo đó, Phó Chủ tịch UBND phường phụ trách khối Văn- Xã sẽ đảm nhiệm vai trò Tổ trưởng đại lý; còn Tổ trưởng dân phố là nhân viên đại lý, cộng tác viên tuyên truyền.

Kết quả, đến nay cả 8 phường ở Tây Hồ đã có 106 người tham gia mô hình đại lý thu. Các đại lý thu được BHXH quận phối hợp với UBND các phường tổ chức đào tạo, tập huấn nghiệp vụ cho các nhân viên đại lý. Trong những tháng đầu năm 2021, khi dịch COVID-19 được kiểm soát tốt, các đại lý thu đã “tranh thủ” tận dụng thời gian đi tuyên truyền, vận động nên đã tạo chuyển biến tích cực trong thực hiện an sinh xã hội trên địa bàn.

“Mô hình đại lý thu tới từng tổ dân phố đã cho thấy chuyển biến bước đầu. Chúng tôi hy vọng rằng, với hệ thống nhân viên đại lý, cộng tác viên là những người am hiểu pháp luật, sâu sát và nắm chắc địa bàn, quận Tây Hồ sẽ sớm “bứt phá” về tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT, đảm bảo tốt hơn quyền an sinh xã hội của người dân”- ông Phạm Xuân Tài cho biết.

Châu Anh