Điều chỉnh người tham gia BHXH bắt buộc; thay đổi về tiền lương tính hưởng chế độ ốm đau... là một số chính sách liên quan đến an sinh có hiệu lực từ tháng 9/2021.

Một số thay đổi đối với người tham gia BHXH bắt buộc

Theo Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH của Bộ LĐ-TBXH sửa đổi một số quy định của Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn Luật BHXH, từ 1/9/2021, sẽ có nhiều thay đổi lớn đối với người tham gia BHXH bắt buộc.

Cụ thể, Khoản 1, Điều 1 Thông tư 06/2021 nêu rõ, người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn, đồng thời là người giao kết HĐLĐ quy định tại Điểm a và Điểm b, Khoản 1, Điều 2 của Luật BHXH thì tham gia BHXH bắt buộc theo đối tượng quy định tại Điểm a và Điểm b, Khoản 1, Điều 2 của Luật BHXH. Như vậy, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã mà đồng thời là người làm việc theo HĐLĐ có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên sẽ phải tham gia BHXH bắt buộc theo nhóm đối tượng NLĐ làm việc theo hợp đồng.

Cùng với đó, theo quy định tại Điểm b, Điều 6 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, trường hợp thời gian nghỉ ốm đau có ngày lẻ không trọn tháng, thì mức hưởng cho những ngày này được tính như sau: Mức hưởng ốm đau đối với bệnh cần chữa trị dài ngày bằng tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc (24 ngày) nhân với tỷ lệ hưởng (%) nhân với số ngày nghỉ. Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH vẫn tiếp tục kế thừa quy định này, đồng thời bổ sung quy định về mức hưởng tối đa khi tính theo công thức này.

Ngoài ra, theo Thông tư mới này, mức hưởng chế độ ốm đau đối với NLĐ thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc bị ốm đau, tai nạn (không phải TNLĐ) hoặc phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 7 tuổi trong thời gian từ 14 ngày làm việc trở lên sẽ được tính trên mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc. Trường hợp các tháng liền kề tiếp theo vẫn tiếp tục bị ốm và phải nghỉ việc, thì mức hưởng được tính trên tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.

Cũng theo Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, tiền lương tính hưởng chế độ ốm đau cũng có thay đổi. Theo đó, căn cứ Khoản 3, Điều 1 của Thông tư này, NLĐ tham gia BHXH bắt buộc khi bị ốm đau, tai nạn (không phải TNLĐ), nghỉ việc chăm con dưới 7 tuổi ốm từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng (bao gồm cả trường hợp nghỉ việc không hưởng tiền lương), thì mức hưởng chế độ ốm đau được tính trên cơ sở mức lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc. Thậm chí, nếu các tháng liền kề tiếp theo, NLĐ vẫn tiếp tục bị ốm và phải nghỉ việc, thì mức hưởng chế độ ốm đau được tính trên tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.

Áp dụng nghỉ lễ Quốc khánh theo Bộ luật Lao động mới

Quy định mới tại Bộ luật Lao động 2019 có hiệu lực từ năm 2021, NLĐ chính thức có 2 ngày nghỉ lễ Quốc khánh (ngày 2/9 dương lịch và 1 ngày liền kề trước hoặc sau). Năm nay, Quốc khánh rơi vào thứ Năm (2/9/2021), nên theo thông báo của Bộ LĐ-TB&XH, năm 2021, NLĐ sẽ nghỉ Quốc khánh theo phương án nghỉ ngày liền kề sau ngày 2/9. Do đó, CBCCVC, NLĐ của các đơn vị hành chính sự nghiệp, tổ chức chính trị-xã hội sẽ được nghỉ 2/9 và 3/9 và nghỉ tiếp thứ Bảy, Chủ nhật (đến hết Chủ nhật ngày 5/9). Trong đó, 2 ngày là nghỉ lễ dịp Quốc khánh và 2 ngày là ngày nghỉ hằng tuần. Các cơ quan, tổ chức không thực hiện lịch nghỉ cố định 2 ngày thứ Bảy, Chủ nhật hằng tuần, thì căn cứ vào chương trình, kế hoạch cụ thể của đơn vị để bố trí lịch nghỉ cho phù hợp.

Đối với NLĐ làm việc tại các đơn vị, DN khác, người SDLĐ quyết định cho NLĐ nghỉ 2 ngày (ngày 2/9/2021 dương lịch và 1 ngày liền trước hoặc sau). Cũng theo quy định tại Điều 112 về nghỉ lễ, Tết của Bộ luật Lao động 2019, NLĐ được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong ngày Quốc khánh (năm nay là ngày 2/9 và 3/9).

Về tiền thưởng, Điều 104 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định, thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người SDLĐ thưởng cho NLĐ căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của NLĐ. Cũng từ năm 2021, ngoài thưởng bằng tiền, người SDLĐ có thể thưởng cho NLĐ bằng tài sản hoặc bằng các hình thức khác như: Các sản phẩm của công ty, các chuyến du lịch, vé tàu xe…

Mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng

Chính phủ đã ban hành Nghị định 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021 có hiệu lực từ ngày 15/9, trong đó quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng. Theo đó, Nghị định bổ sung quy định người bị thương thuộc một trong các trường hợp được nêu tại Điều 23 Pháp lệnh số 02 năm 2020 mà có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 5-20% thì được hưởng trợ cấp ưu đãi một lần theo quy định tại Phụ lục VI ban hành kèm theo Nghị định này.

Cụ thể, tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 5-10% bằng 4,0 lần mức chuẩn; tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11-15% bằng 6,0 lần mức chuẩn; tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 16-20% bằng 8,0 lần mức chuẩn.

Cũng theo Điều 3 Nghị định này, mức chuẩn trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng là 1,624 triệu đồng.

Bên cạnh đó, Nghị định quy định cụ thể mức hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng đối với người có công với cách mạng như sau: Đối với Bà mẹ Việt Nam Anh hùng là 4,872 triệu đồng; Anh hùng LLVT nhân dân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến là 1,361 triệu đồng; người hoạt động cách mạng từ ngày 1/1/1945 đến ngày khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 là 1,679 triệu đồng; người hoạt động cách mạng hoặc hoạt động kháng chiến bị địch bắt, tù đày là 974.000 đồng.

Ngoài quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp, Nghị định cũng quy định cụ thể các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng bao gồm: BHYT; điều dưỡng phục hồi sức khỏe; hỗ trợ phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết; hỗ trợ ưu đãi giáo dục tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân đến trình độ đại học...

T.Hà