Tổng thống Mỹ Joe Biden lên án tình trạng "phân biệt chủng tộc có tính hệ thống và chủ nghĩa da trắng thượng đẳng" cản trở sự phát triển của Mỹ lâu nay; đồng thời cam kết sửa đổi các luật liên quan nhằm xóa bỏ nạn phân biệt đối xử.

Trong tuyên bố nhân Ngày quốc tế Xóa bỏ phân biệt chủng tộc (21/3), Tổng thống Biden thừa nhận Mỹ đang đối mặt với rất nhiều vấn đề về phân biệt chủng tộc và chủ nghĩa bản địa bài ngoại (nativism). Kêu gọi nỗ lực chung nhằm chấm dứt sự thù hận và phân biệt, ông tuyên bố 2 điều này không thể có chỗ đứng ở Mỹ hay ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Chủ nhân Nhà Trắng cam kết thay đổi các luật hiện hành ở Mỹ vốn được cho là "dung túng" tình trạng phân biệt đối xử.

Tuyên bố của Tổng thống Biden được đưa ra trong bối cảnh giới chức thực thi pháp luật ở Mỹ đang đứng trước sức ép ngày càng lớn liên quan cách xử lý loạt vụ xả súng ngày 16/3 ở thành phố Atlanta, bang Georgia. Với 6 trên tổng số 8 nạn nhân là phụ nữ gốc châu Á, vụ bạo lực đã gây chấn động mạnh và làm dấy lên lo ngại về tình trạng bạo lực nhằm vào cộng đồng người Mỹ gốc Á trong thời gian gần đây. Nghi phạm được xác định là Robert Aaron Long, một công dân da trắng 21 tuổi. Long bị cáo buộc 8 tội danh giết người nhưng anh ta phủ nhận thực hiện hành vi phạm tội với động cơ phân biệt chủng tộc.

Hôm 19/3, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris cũng có bài phát biểu về lịch sử phân biệt chủng tộc đối với cộng đồng người gốc châu Á ở Mỹ, trong đó bà cảnh báo nạn phân biệt chủng tộc, bài ngoại và phân biệt giới tính "là có thật ở Mỹ và nó luôn hiện hữu". 

Trong thời kỳ đại dịch, tình trạng phân biệt chủng tộc nhằm vào người gốc châu Á tại Mỹ càng gia tăng. Riêng trong năm 2020 đã có gần 3.800 vụ chống người gốc châu Á. Theo báo cáo mới do Stop Asian American Pacific Islander (AAPI), tổ chức chuyên tổng hợp các vụ việc chống lại người Mỹ gốc Á, chưa đầy một năm kể từ khi bùng phát đại dịch, trung tâm này đã tiếp nhận thông tin 3.795 vụ kỳ thị đối với người châu Á và người dân các đảo ở Thái Bình Dương trên toàn nước Mỹ.

Theo AAPI, các hình thức kỳ thị bao gồm lăng nhục, né tránh, tấn công thân thể, quấy rối trực tuyến, vi phạm quyền công dân. Thống kê cho thấy, hơn 40% nạn nhân là người gốc Hoa, 15% là người gốc Hàn, 8,5% là người gốc Việt và 8% là người gốc Philippines. Đa số nạn nhân là phụ nữ và con số thực tế có thể cao hơn vì nhiều người gốc Á không lên tiếng tố cáo.

Cuối tuần qua, hàng nghìn người Mỹ đã xuống đường phản đối tình trạng phân biệt chủng tộc nhằm vào người gốc Á. Các cuộc tuần hành diễn ra rầm rộ ở nhiều thành phố lớn ở Mỹ, trong đó có Atlanta- nơi xảy ra vụ xả súng, New York và Washington.

Tại California, hàng trăm người viết thông điệp kêu gọi "Chấm dứt ghét người châu Á" trên vỉa hè quảng trường Portsmouth. Còn tại bang Pennsylvania, nữ diễn viên Sandra Oh kêu gọi hàng trăm người tham dự biểu tình ở Pittsburgh giúp những người Mỹ gốc Á đối mặt với nạn quấy rối.

Ở Canada, hàng trăm người ở thành phố Montreal cũng tham gia tuần hành với mục đích tương tự.

KD