Chăm sóc sức khỏe và ASXH cho người cao tuổi là một trong những yếu tố quan trọng cấu thành chính sách phúc lợi của Thụy Điển. Trong số 10 triệu dân của Thụy Điển, 20% đã qua tuổi nghỉ hưu tiêu chuẩn là 65. Con số này dự kiến sẽ tăng lên 23% vào năm 2040, một phần do phần lớn người cao tuổi Thụy Điển sinh ra vào những năm 1940.
Tuổi thọ của người dân Thụy Điển thuộc hàng cao nhất thế giới, 80,6 tuổi đối với nam và gần 84,29 tuổi đối với nữ. Hiện hơn 5% dân số Thụy Điển từ 80 tuổi trở lên, tuy nhiên, ngày càng nhiều người cao tuổi có sức khỏe tốt hơn, nên nhu cầu chăm sóc của họ giảm kể từ những năm 1980. Mặc dù vậy, Chính phủ Thụy Điển rất quan tâm đến chăm sóc sức khỏe và ASXH cho người cao tuổi. Hoạt động này chịu sự điều chỉnh của Đạo luật Dịch vụ Xã hội, do chính quyền các tỉnh, thành phố đảm nhận, phần lớn được chi trả từ nguồn thuế và nguồn trợ cấp của Chính phủ. Năm 2018, tổng chi phí chăm sóc người cao tuổi ở Thụy Điển là 126,3 tỷ SEK.
Nhiều chính quyền tỉnh, thành phố đang ưu tiên tư nhân hóa các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, “mở cửa” cho nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc tư nhân, để giảm tải cho khu vực công. Người cao tuổi có thể lựa chọn hỗ trợ bởi thân nhân hoặc hỗ trợ bởi dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp do dịch vụ công hay nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc tư nhân cung cấp. Chính phủ yêu cầu các chính quyền tỉnh, thành phố lập kế hoạch xây dựng nhà ở và các khu dân cư để đảm bảo đáp ứng nhu cầu của người cao tuổi, cũng như người khuyết tật. Trong đó, nhà ở dành cho người cao tuổi giành cho người từ 55 tuổi trở lên, có những khu vực riêng giành cho người trên 70 tuổi.
Một trong những mục đích của công tác chăm sóc người cao tuổi tại Thụy Điển là giúp họ sống “vui, khỏe, có ích”, tự mình có thể lo cho mình càng lâu càng tốt. Vì vậy, người cao tuổi Thụy Điển có xu hướng thích tiếp tục sống tại nhà hơn là viện dưỡng lão và họ có thể nhận được nhiều hình thức hỗ trợ khác nhau từ Chính phủ và chính quyền thành phố để giúp cuộc sống dễ dàng hơn. Ví dụ, hầu hết các thành phố ở Thụy Điển đều cung cấp bữa ăn nấu sẵn đủ dinh dưỡng giao tận nhà cho người cao tuổi. Năm 2020 vừa qua, dịch vụ người giúp việc theo giờ đã hỗ trợ khoảng 236.000 người từ 65 tuổi trở lên. Gần một nửa số thành phố của Thụy Điển cung cấp bữa ăn cho người cao tuổi, chỉ có một số ít thành phố tổ chức các nhóm nhỏ người cao tuổi tự chuẩn bị bữa ăn cho bản thân.
Mỗi chính quyền thành phố tự quyết định mức phí chăm sóc người cao tuổi. Chi phí phụ thuộc vào các yếu tố như mức độ hoặc loại trợ giúp được cung cấp và thu nhập của người người cao tuổi. Mức phí tối đa cho trợ giúp tại nhà, các hoạt động trợ giúp ban ngày (massage, xoa bóp, vật lý trị liệu…) và một số loại chăm sóc khác là khoảng 2.100 SEK mỗi tháng. Các tình nguyện viên từ các tổ chức như Hội Chữ thập đỏ Thụy Điển và tổ chức khác cũng đến định kỳ thăm nom người cao tuổi. Bên cạnh đó, người cao tuổi, người khuyết tật được ưu tiên sử dụng dịch vụ vận chuyển bằng taxi hoặc phương tiện giao thông công cộng khác.
Tùng Anh (Theo Sweden.se)