Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa- Gan mật tụy (BV Bạch Mai) vừa điều trị phẫu thuật một trường hợp vỡ trực tràng do thải độc (detox) bằng phương pháp thụt tháo cà phê.

Bệnh nhân Đ.T.P (38 tuổi) vào viện vì đau bụng vùng chậu dưới rốn dữ dội kèm đi ngoài ra máu sau khi sử dụng biện pháp thụt tháo thải độc bằng cà phê qua đường hậu môn tại một phòng khám tư nhân.

Đây là phương pháp đang được lan truyền trên các trang mạng xã hội nhằm thải độc (detox), và được cho là có nhiều tác dụng như chống táo bón, trị bách bệnh. Theo các video hướng dẫn, phương pháp này dùng cà phê loại “chuyên dụng dành riêng cho việc thải độc đại tràng” rồi đun sôi với nước lọc. Nước cà phê được cho vào túi rồi được treo cao lên hoặc cho vào những “thiết bị thụt tháo chuyên dụng”, trong khi đầu dây còn lại cắm vào hậu môn. Lúc này, người thực hiện nằm thả lỏng để dung dịch nước cà phê chảy vào cơ thể. Hầu hết các trường hợp như vậy đều được thực hiện ngay tại nhà hoặc ở một số cơ sở KCB chưa được cấp phép…

Trường hợp bệnh nhân Đ.T.P đã sử dụng phương pháp này 2 lần, mỗi lần cách nhau 1 tuần. Đến lần thứ 3, ngay trong quá trình thụt tháo, bệnh nhân thấy đau dữ dội vùng bụng dưới kèm chảy máu qua hậu môn. Qua thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết, chụp cộng hưởng từ cho thấy hình ảnh tụ dịch khí khoang sau phúc mạc, nghi ngờ vỡ trực tràng. Vì vậy, các BS quyết định phẫu thuật cấp cứu để xử lý tổn thương.

Quá trình phẫu thuật ghi nhận tổn thương vỡ trực tràng 1/3 dưới gây áp xe khoang sau phúc mạc. Kíp phẫu thuật đã tiến hành khâu chỗ vỡ trực tràng, đồng thời dẫn lưu rộng rãi khoang sau phúc mạc và làm hậu môn nhân tạo đoạn đại tràng Sigma. Sau 14 ngày, bệnh nhân xuất viện và đã ăn uống, sinh hoạt bình thường, tuy nhiên chị P. sẽ phải chịu một cuộc phẫu thuật nữa sau vài tháng để đóng lại hậu môn nhân tạo…

Theo các chuyên gia y tế, thụt tháo là một biện pháp dùng chất lỏng bơm ngược từ hậu môn vào trực tràng, các chất lỏng này có tác dụng làm mềm phân. Đây là phương pháp được chỉ định trong các trường hợp táo bón khó đi ngoài, cần làm sạch đại tràng để làm thủ thuật, phẫu thuật hay một số trường hợp đặc biệt cần thụt thuốc để chẩn đoán, điều trị.

Trên thực tế, việc thường xuyên bơm cà phê vào hậu môn sẽ làm trực tràng bị giảm kích thích, lâu dài làm mất phản xạ của trực tràng, không thụt cà phê là không đại tiện được. Đồng thời, việc mất phản xạ của trực tràng cũng làm tăng nguy cơ vỡ trực tràng trong những lần thụt tháo sau, do bệnh nhân không còn cảm giác buồn đại tiện nữa. Vì vậy, rất dễ bơm quá nhiều thuốc vào trực tràng gây vỡ. Các bằng chứng khoa học trong và ngoài nước chưa khẳng định tác dụng của phương pháp thải độc này, tuy nhiên, gần đây đã ghi nhận nhiều biến chứng nguy hiểm do phương pháp này gây ra…

Đặc biệt, các BS BV Bạch Mai khuyến cáo, đưa thuốc theo con đường trái tự nhiên, sẽ đẩy hệ vi sinh đường ruột vào trạng thái mất cân bằng. Thụt cà phê có thể gây viêm đại trực tràng, và đã có nhiều báo cáo khoa học về việc này. Trường Y Harvard đã khuyến cáo việc làm sạch ruột sẽ gây nguy cơ mất nước, mất cân bằng điện giải, suy giảm chức năng ruột và phá vỡ hệ vi khuẩn đường ruột. Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ - U.S. National Institutes of Health, cho biết trên trang web của mình: “Không có bất kỳ bằng chứng thuyết phục nào cho thấy các chương trình detox thải độc hoặc làm sạch thực sự loại bỏ độc tố khỏi cơ thể hoặc cải thiện sức khỏe”.

Ngoài ra, các quy trình làm sạch đại tràng hoặc thụt rửa - một phương pháp giải độc phổ biến, “có thể có tác dụng phụ, một số trong đó có thể nghiêm trọng”. Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ - U.S. National Cancer Institute, đã có báo cáo về 3 trường hợp tử vong có thể liên quan đến thụt cà phê. Các Tạp chí y khoa uy tín như Endoscopy, American Journal of Gastroenterology, Mayoclinic cũng thông báo trên trang của họ về thực tế việc làm sạch ruột có thể gây hại, bỏng trực tràng, thậm chí tử vong.

Vì vậy, “thụt tháo đại tràng là một phương pháp điều trị cần được chỉ định bởi các bác sỹ chuyên khoa và được thực hiện tại các cơ sở y tế có cấp phép”. Thay vì áp dụng các phương pháp không chính thống, mỗi người nên tự bảo vệ hệ tiêu hóa bằng cách uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây, rau củ… Đồng thời hạn chế bia rượu, thịt đỏ, đồ ăn nhiều dầu mỡ. Thường xuyên vận động cũng giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn mỗi ngày…

Thái An