Theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung, một số nước trên thế giới cho phép NLĐ rút BHXH một lần chỉ khi ốm đau thập tử nhất sinh hoặc ra nước ngoài sinh sống, chứ không dễ dàng như Việt Nam.

Liên quan đến tình hình lao động, việc làm, trong đó có tình trạng rút BHXH một lần đang diễn ra ở Việt Nam, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, trong quý I và quý II/2023, lực lượng lao động trên toàn quốc là 51,1 triệu người. Trong tháng 4/2023, thu nhập bình quân của NLĐ đạt trên 7 triệu đồng/người/tháng; tỷ lệ thất nghiệp là 2,25%, giảm 0,7% so với cùng kỳ của quý trước và so với năm 2022.

Đáng chú ý, tình hình thế giới tác động khiến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN trong nước gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến đời sống và việc làm của NLĐ. Theo báo cáo của 53 tỉnh, thành phố và các hiệp hội DN, đến ngày 26/5, có hơn 500.000 NLĐ bị ảnh hưởng mất, giãn việc làm. Trong đó, hơn 270.000 NLĐ bị mất việc, thôi việc (chiếm khoảng 55%). Khu vực lao động bị mất việc làm nhiều nhất hiện nay là tỉnh Bình Dương (khoảng 80.000 NLĐ), đứng thứ 2 là Đồng Nai (69.000 NLĐ), Hà Nội đứng thứ 3 với trên 64.000 NLĐ, TP.HCM 44.000 NLĐ, Bắc Giang 27.000 NLĐ...; tập trung chủ yếu ở 3 ngành: Dệt may, da giày và chế biến sản phẩm gỗ.

Trong khối DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), NLĐ mất việc làm tập trung chủ yếu tại Công ty PouYuen (TP.HCM)- đây là DN sử dụng khoảng 110.000 NLĐ. Trước khó khăn về đơn hàng, Công ty PouYuen đang có 3 đợt thay thế lao động: Đợt 1 vào tháng 2/2023 đã chấm dứt HĐLĐ với hơn 2.358 NLĐ; ngày 24/6 tới sẽ cho nghỉ việc hơn 4.519 NLĐ và đợt tháng 7/2023 là hơn 1.225 NLĐ.

Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, ngành LĐ-TB&XH luôn bám sát tình hình lao động tại Công ty PouYuen và UBND TP.HCM đã có phương án để dịch chuyển số lao động này sang làm việc tại các DN khác. Tuy nhiên, phương án này gặp khó khăn do NLĐ mất việc không muốn di chuyển và chưa muốn đi làm lại ngay. “Dù các cơ quan của ngành LĐ-TB&XH đã gặp gỡ, tìm hiểu và sẵn sàng hỗ trợ NLĐ đi lại làm ngay, nhưng chỉ khoảng 2% số này đồng ý”- Bộ trưởng Đào Ngọc Dung thông tin.

Liên quan đến vấn đề BHXH, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, ngành BHXH Việt Nam và ngành LĐ-TB&XH cũng như các địa phương đã rất cố gắng vừa quản lý, vừa phát triển đối tượng tham gia BHXH; tuy nhiên việc rút BHXH một lần vẫn diễn ra. “Việc rút BHXH hiện nay của chúng ta dễ dàng quá. Trên thế giới không có quốc gia nào cho phép NLĐ rút BHXH dễ dàng như chúng ta. Họ quy định NLĐ chỉ được phép rút BHXH khi ốm đau thập tử nhất sinh hoặc di chuyển sang quốc gia khác sinh sống”- ông Dung chia sẻ.

Cũng theo ông Dung, khi đã cho phép NLĐ rút BHXH thì chỉ còn cách tăng quyền lợi khác mới giữ NLĐ ở lại. Chính vì vậy, Thủ tướng cần giao Bộ Ngoại giao và Bộ Công Thương nghiên cứu xu hướng thị trường, nhập khẩu các đơn hàng dệt may, da giày do Việt Nam sản xuất, bởi hiện nay một số quốc gia vẫn có nhu cầu nhập khẩu hàng của Việt Nam. Bên cạnh đó, sớm thực hiện cải cách chính sách tiền lương khu vực DN nhà nước và DN tư nhân để tạo động lực tăng trưởng.

“Chính phủ cho phép Bộ LĐ-TB&XH cùng BHXH Việt Nam nghiên cứu chính sách hỗ trợ NLĐ, người SDLĐ trong ngắn hạn, trình cấp có thẩm quyền quyết định trong thời gian tới nhằm giúp DN và NLĐ giảm bớt khó khăn”- ông Dung kiến nghị.

Vũ Thu