BHXH Việt Nam vừa có công văn đề nghị Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) vào cuộc, hỗ trợ xử lý nghiêm các hoạt động mua bán sổ BHXH trên môi trường Internet.

Trước tình trạng một số đối tượng thu gom mua, cầm cố sổ BHXH của NLĐ nhằm trục lợi bất chính, thời gian qua, BHXH Việt Nam đã liên tục đưa ra nhiều cảnh báo tới NLĐ về việc nêu cao cảnh giác, tránh tiếp tay cho các hành vi nêu trên; đồng thời phối hợp với các cơ quan liên quan để kịp thời phát hiện, xử lý. Tuy nhiên, lợi dụng tình hình nhiều NLĐ bị mất việc làm sau dịch Covid-19, hoạt động mua bán, cầm cố sổ BHXH của các đối tượng vẫn tiếp tục tái diễn với các hình thức tinh vi thông qua các hội, nhóm trên mạng xã hội như Facebook…

Hoạt động mua bán sổ BHXH vẫn tái diễn trên mạng xã hội

Vừa qua, BHXH Việt Nam tiếp tục nhận được thông tin phản ánh về một số trường hợp NLĐ và các hội, nhóm quảng cáo mua, cầm cố sổ BHXH hội trên các website, Facebook. Qua rà soát sơ bộ trên mạng xã hội Facebook và sử dụng công cụ tìm kiếm Google với từ khóa “cầm, thanh lý sổ BHXH” đã cho thấy nhiều kết quả về các hội, nhóm này…

Trước thông tin trên, ngày 5/5, BHXH Việt Nam đã có công văn (kèm danh sách các đường link dẫn đến các trang/nhóm Facebook lập ra với mục đích mua, thu gom sổ BHXH của NLĐ để trục lợi) gửi Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) và đề nghị đơn vị này vào cuộc, hỗ trợ xử lý nghiêm các hoạt động nói trên trên môi trường Internet.

Nhằm góp phần ngăn chặn tình trạng này, BHXH Việt Nam cũng yêu cầu BHXH các tỉnh tiếp tục tăng cường kiểm soát để phát hiện dấu hiệu trục lợi từ việc thu gom, mua bán sổ BHXH như: Khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần của NLĐ, cần kiểm soát, đối chiếu dữ liệu trên Hệ thống với thông tin trên sổ BHXH và Đơn đề nghị, đảm bảo các thông tin của người hưởng thống nhất, kiểm tra tính pháp lý của Giấy ủy quyền hoặc Hợp đồng ủy quyền.

Cùng với đó, kiểm tra, đối chiếu đảm bảo đủ điều kiện giải quyết hưởng BHXH một lần, các giấy tờ tùy thân của người nhận kết quả giải quyết hưởng BHXH một lần theo đúng quy định hiện hành; đảm bảo trả hồ sơ, trả tiền đúng cho NLĐ hoặc người được ủy quyền hợp pháp…

Mua bán sổ BHXH là hành vi vi phạm pháp luật

Liên quan đến vấn đề này, mới đây, góp ý vào dự thảo Luật BHXH (sửa đổi), UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Long An, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Bắc Giang, Tập đoàn Điện lực Việt Nam… đã đề nghị bổ sung quy định: “Nghiêm cấm hành vi cầm cố, mua bán sổ BHXH; hành vi mượn hồ sơ, giấy tờ của người khác để tham gia quan hệ lao động và tham gia BHXH”.

Lý do là, thực tế hiện nay có tình trạng thu gom, mua bán, cầm cố sổ BHXH với giá thấp hơn rất nhiều so với giá trị được thanh toán BHXH một lần, dưới hình thức ủy quyền làm thủ tục đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần. Điều này dẫn đến quyền lợi của NLĐ bị ảnh hưởng, đã phát sinh tranh chấp dân sự, khiếu nại, tố cáo trong việc cho vay, cầm cố…

Theo quy định tại Khoản 6, Điều 18 Luật BHXH, thì NLĐ có quyền: “Ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp BHXH”. Quy định này nhằm tạo thuận lợi cho NLĐ trong tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH và hoàn toàn phù hợp với các quy định của pháp luật về quyền công dân. Tuy nhiên, do nhận thức của một bộ phận NLĐ còn hạn chế, nên các đối tượng xấu đã lợi dụng để tiếp cận, dụ dỗ, lôi kéo NLĐ nhằm thực hiện việc mua bán sổ BHXH với giá rẻ, kèm theo giấy ủy quyền nhận trợ cấp BHXH để sau đó làm thủ tục thanh toán với cơ quan BHXH và hưởng chênh lệch.

Sổ BHXH được cấp và giao cho từng NLĐ giữ để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH gắn với nhân thân từng NLĐ và là cơ sở để giải quyết các chế độ BHXH, BH thất nghiệp, đặc biệt khi đủ điều kiện, NLĐ sẽ được hưởng chế độ hưu trí và được cấp thẻ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già. Do đó, hoạt động mua bán, thu gom sổ BHXH dưới bất kể hình thức nào đều là hành vi trục lợi bất chính và bị xử lý nghiêm.

Thanh Hằng