Tỉnh ủy Hà Tĩnh đã đưa chỉ tiêu tỷ lệ người tham gia BHXH, BHYT năm 2023 vào Nghị quyết số 13-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh về “tình hình kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh năm 2022 và mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp năm 2023”. Đây là tiền đề quan trọng để BHXH tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục triển khai thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội này trên địa bàn trong giai đoạn tới.

Cụ thể, Tỉnh ủy Hà Tĩnh đặt mục tiêu trong năm 2023, địa phương này sẽ đạt tỷ lệ lao động trong độ tuổi tham gia BHXH đạt 22,2%; tham gia BH thất nghiệp đạt 12,4%; tỷ lệ bao phủ BHYT đạt trên 93% dân số. Kinh nghiệm triển khai chính sách BHXH, BHYT thời gian qua cho thấy, một trong những yếu tố thành công của BHXH tỉnh Hà Tĩnh là tích cực tham mưu kịp thời cho cấp ủy, chính quyền địa phương để tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chính sách trên địa bàn.

Theo bà Đặng Thị Anh Hoa- Phó Giám đốc BHXH Hà Tĩnh, năm 2022, BHXH tỉnh đã tham mưu đưa chi tiêu tỷ lệ lực lượng lao động tham gia BHXH, tỷ lệ người dân tham gia BHYT vào Nghị quyết về nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2022 của HĐND tỉnh (Nghị quyết số 40/NQ-HĐND ngày 16/12/2021). Theo đó, tỷ lệ lao động tham gia BHXH được giao là 21%; tỷ lệ người dân tham gia BHYT là 92%. Trên cơ sở đó, các huyện, thành phố, thị xã cũng đưa 2 chỉ tiêu này vào bộ chỉ tiêu của địa phương, tạo được sự chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị.

"Đây là năm đầu tiên trong Nghị quyết của HĐND tỉnh có đề cập đến các chỉ tiêu BHXH, BHYT. Với UBND tỉnh Hà Tĩnh, từ năm 2017, UBND đã ban hành các quyết định giao chỉ tiêu thực hiện BHYT cho từng địa phương; từ năm 2019 tiếp tục giao chỉ tiêu phát triển số người tham gia BHXH, BH thất nghiệp giai đoạn đến từng địa bàn..."- bà Hoa thông tin thêm.

Năm 2022, trong bối cảnh nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, sụt giảm người tham gia BHXH tự nguyện do thay đổi chính sách về mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn, sụt giảm người tham gia BHYT do chính sách vùng đặc biệt khó khăn, sụt giảm lao động tham gia BHXH bắt buộc tại các dự án may mặc có vốn đầu tư nước ngoài và tại Tập đoàn Formosa... nhưng theo dự kiến, BHXH tỉnh Hà Tĩnh sẽ đạt các chỉ tiêu được giao...

Tuy nhiên, chia sẻ về những khó khăn trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT hiện nay, ông Lê Ngọc Châu- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tỉnh Hà Tĩnh cho biết: Công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc năm 2022 tại Hà Tĩnh gặp nhiều khó khăn, số tăng thấp do các dự án mới chậm được triển khai. Việc dịch chuyển lao động ra khỏi địa bàn vẫn tiếp tục diễn ra, đồng thời lao động khai thác từ rà soát dữ liệu thuế chủ yếu là dịch chuyển từ đơn vị này sang đơn vị khác, nên thực chất tăng mới không nhiều.

Phân tích những khó khăn về phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, ông Châu chỉ rõ: “Có thể nói, giai đoạn 2020-2022 là “thời kỳ vàng” về phát triển người tham gia BHXH tự nguyện tại Hà Tĩnh (trong 3 năm tăng hơn 41 nghìn người), đưa tỷ lệ lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH đạt 7,5% lực lượng lao động của toàn tỉnh (cao gấp 3 lần so với mục tiêu đến năm 2025, cao gấp 1,5 lần so với mục tiêu đến năm 2030 của Nghị quyết số 28/NQ-TW). Nhìn chung, những đối tượng có tiềm năng cơ bản đã được vận động tham gia. Tuy nhiên, cũng vì vậy, việc phát triển người tham gia BHXH tự nguyện những năm tiếp theo sẽ găp nhiều khó khăn”. Bên cạnh đó, theo ông Châu, việc xử lý nợ kéo dài đối với những DN phá sản, giải thể, có chủ bỏ trốn, ngừng hoạt động… hiện vẫn chưa có văn bản hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền. Do đó, Hà Tĩnh hiện còn hơn 2 nghìn NLĐ chưa đủ điều kiện chốt sổ BHXH để hưởng các chế độ.

Ông Châu cũng chia sẻ lo ngại tiềm ẩn nguy cơ sụt giảm tỷ lệ bao phủ BHYT. Theo đặc thù của Hà Tĩnh, hiện tỷ lệ người dân được ngân sách Trung ương hỗ trợ đóng BHYT chiếm tỷ lệ thấp so với tổng số người tham gia toàn tỉnh (chiếm 23%). Do vậy, hằng năm ngân sách tỉnh phải cân đối kinh phí để hỗ trợ một phần mức đóng cho các nhóm đối tượng: Hộ nông- lâm- ngư- diêm nghiệp có mức sống trung bình, hộ cận nghèo, người cao tuổi (nhóm này chiếm 43% số người tham gia). “Chính sách này được thực hiện đến năm 2025, tiềm ẩn nguy cơ sụt giảm tỷ lệ bao phủ BHYT khi ngân sách tỉnh thôi hỗ trợ”- ông Châu đánh giá.

Theo ông Châu, hiện chính quyền tỉnh Hà Tĩnh đang chỉ đạo triển khai nhiều giải pháp khắc phục khó khăn, giúp Hà Tĩnh tiếp tục thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội trên địa bàn. Thứ nhất là, tập trung cao trong chỉ đạo, điều hành, tháo gỡ các vướng mắc đối với nhà đầu tư, DN; tăng cường CCHC để thu hút các dự án mới triển khai trên địa bàn tỉnh, tăng số người tham gia BHXH bắt buộc. Bên cạnh đó, yêu cầu các cấp, ngành và Ban Chỉ đạo các cấp tiếp tục quán triệt về vai trò, nhiệm vụ của mình trong thực hiện chính sách; đẩy mạnh tuyên truyền, tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm đóng nộp BHXH, BHYT; yêu cầu các sở, ban ngành tích cực phối hợp, chia sẻ thông tin về dữ liệu lao động, dữ liệu dân cư để phục vụ công tác khai thác phát triển người tham gia BHXH, BHYT theo hướng bền vững. Đồng thời, thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn kinh phí KCB BHYT được Thủ tướng Chính phủ giao.

Đặc biệt, Ban Chỉ đạo cũng khuyến khích các địa phương tiếp tục cân đối ngân sách địa phương và huy động các nguồn lực khác để có chính sách hỗ trợ và quan tâm ưu tiên hỗ trợ BHXH, BHYT cho các nhóm người yếu thế trong xã hội, như: Người cao tuổi, người có thu nhập không ổn định; hộ gia đình, các địa phương có học sinh gặp hoàn cảnh khó khăn chưa tham gia BHYT...

Thái An