Tăng huyết áp là bệnh phổ biến trên thế giới. Bệnh đang ngày càng trẻ hóa và có nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Việc xác định chính xác nguyên nhân tăng huyết áp và có biện pháp điều trị sớm sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra.

Năm nay, chủ đề của Ngày Thế giới phòng, chống tăng huyết áp- World Hypertension Day 17/5 là “Đo Huyết áp Chính xác, Kiểm soát, Sống lâu hơn!”.

Tăng huyết áp (hoặc huyết áp cao) là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh về tim, thận và các bệnh khác. Tăng huyết áp làm các mạch máu có thể bị vỡ, gây đột quỵ, nhồi máu cấp, các cơ quan tim, não, thận… sẽ hư hỏng dần, không thể sửa chữa được. Có thể nói đây là bệnh lý nguy hiểm và phổ biến trong cộng đồng. Mỗi năm toàn cầu có khoảng 17 triệu ca tử vong do các bệnh tim mạch, trong đó 9,4 triệu ca là do biến chứng của tăng huyết áp. Tại Việt Nam, các bệnh tim mạch liên quan đến huyết áp cao đang là nguyên nhân tử vong số một tại Việt Nam, chiếm tới 33% tổng số ca tử vong trên toàn quốc.

Được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”, tăng huyết áp không có biểu hiện triệu chứng nào rõ nét, người bị tăng huyết áp có lúc còn không biết mình bị bệnh. Không giới hạn tuổi tác, bất cứ ai cũng có nguy cơ bị tăng huyết áp, kể cả trẻ em và người trẻ tuổi. Theo thống kê, Việt Nam có khoảng 12 triệu người bị tăng huyết áp, ước tính trong 5 người trưởng thành thì có 1 người có triệu chứng bệnh này. Tuy nhiên, có tới gần 60% chưa được phát hiện và trên 80% chưa được điều trị. Tăng huyết áp có nguyên nhân từ các hành vi nguy cơ như dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể lực, hút thuốc và lạm dụng rượu bia.

Ngày 17/5 hằng năm được Hiệp hội Tăng huyết áp thế giới chọn làm Ngày Thế giới phòng, chống Tăng huyết áp, nhằm nâng cao hiểu biết của cộng đồng, xã hội về gánh nặng bệnh tật và các biện pháp hiệu quả phòng, chống tăng huyết áp. Năm nay, chủ đề của Ngày Thế giới phòng, chống Tăng huyết áp- World Hypertension Day 17/5 là “Đo Huyết áp Chính xác, Kiểm soát, Sống lâu hơn!”. Việc nhấn mạnh việc “đo huyết áp” là vì một người được chẩn đoán tăng huyết áp khi huyết áp lớn hơn hoặc bằng 140/90mm thủy ngân. Nếu không đo thường xuyên, tăng huyết áp rất khó phát hiện, nhiều người thậm chí huyết áp đến 250/100mm thủy ngân nhưng không hề có triệu chứng bên ngoài. Điều này rất nguy hiểm, bởi huyết áp có thể tăng bất cứ lúc nào, đe dọa tính mạng người bệnh.

Để chủ động phòng ngừa bệnh tăng huyết áp, Bộ Y tế khuyến cáo mọi người cần có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, kiểm soát cân nặng của mình; tăng cường ăn rau và trái cây; giảm ăn muối xuống dưới 5gr/ngày; ích cực vận động thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày; không hút thuốc, hạn chế rượu bia; đo huyết áp thường xuyên là biện pháp đơn giản và quan trọng nhất để phát hiện sớm tăng huyết áp, đặc biệt đối với người trên 40 tuổi, mỗi người hãy nhớ số đo huyết áp của mình; người mắc tăng huyết áp nên tuân thủ việc dùng thuốc và thực hiện đầy đủ chế độ dinh dưỡng, vận động theo lời khuyên của bác sĩ. Về khẩu phần ăn hằng ngày, cần giảm muối trong khẩu phần ăn dưới 5gr/ngày; hạn chế thực phẩm như dưa cà, khô mắm, xúc xích, đồ hộp, bánh snack, nên bỏ thói quen chấm thêm nước chấm, sốt, tương… và nêm thức ăn nhạt nhất có thể; ưu tiên chọn các loại chất bột thô như gạo lứt, bánh mì đen; tăng thực phẩm giàu canxi, rau xanh, trái cây tươi ít ngọt; không nên dùng quá 2 tách trà hay cafe mỗi ngày…

Tùng Anh