Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những tuyên bố gây hiểu lầm khi tiếp thị sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cả trên thế giới và ở Việt Nam đang làm suy yếu những nỗ lực trong việc thúc đẩy nuôi con bằng sữa mẹ, một thực hành mang lại lợi ích sức khỏe suốt đời cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Sữa công thức thường được giới thiệu như một giải pháp thuận tiện và tăng cường hỗ trợ cho các bà mẹ đi làm trở lại. Tuy nhiên mới đây, báo cáo toàn cầu của WHO đã chỉ ra nhiều chiến lược tiếp thị sữa công thức sai lệch ở Việt Nam. Trong đó bao gồm những tuyên bố không có đủ căn cứ khoa học như sữa công thức có thể cải thiện chiều cao, cân nặng hoặc sự phát triển trí não của trẻ. Những tuyên bố tiếp thị này làm trầm trọng thêm những thách thức mà các bậc cha mẹ phải đối mặt, bằng cách làm gia tăng sự lo lắng về việc cho con bú và chăm sóc trẻ sơ sinh.

Bà Rana Flowers- Trưởng Đại diện Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF) tại Việt Nam nhấn mạnh: “Nuôi con bằng sữa mẹ bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi các bệnh nhiễm khuẩn đe dọa đến tính mạng, hỗ trợ sự phát triển trí não khỏe mạnh ở trẻ, ngăn ngừa bệnh mãn tính ở trẻ nhỏ và mẹ. Tất cả những điều đó giúp làm giảm chi phí chăm sóc sức khỏe. Bên cạnh việc kêu gọi chấm dứt các chiến thuật tiếp thị của các công ty sữa công thức, UNICEF tích cực làm việc với các cơ quan tổ chức, công ty có sự tôn trọng quyền lợi của người phụ nữ và giới thiệu những điều kiện hỗ trợ các bà mẹ đi làm tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ UNICEF và WHO sẽ tiếp tục hợp tác với Chính phủ và các đối tác để hỗ trợ các bà mẹ, trao quyền cho họ đưa ra lựa chọn tốt nhất cho bản thân và gia đình”.

Tiếp thị gây hiểu lầm vi phạm Nghị định số 100/2014/NĐ-CP ngày 6/11/2014 của Chính phủ về kinh doanh và sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng dùng cho cho trẻ nhỏ, bình bú và vú ngậm nhân tạo dựa trên Luật quốc tế về tiếp thị các sản phẩm thay thế sữa mẹ của WHO. Nghị định 100 của Chính phủ cũng cấm quảng cáo sữa công thức cho trẻ dưới 24 tháng và yêu cầu ghi nhãn, thông tin, giáo dục và quảng cáo phù hợp.

Chia sẻ về những giải pháp cho vấn đề này, bà Angela Pratt- Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam cho biết: “Việc tiếp thị sữa công thức ở Việt Nam, cũng như ở các quốc gia khác, lợi dụng sự thiếu hỗ trợ cho việc nuôi con bằng sữa mẹ để giới thiệu sữa công thức như một giải pháp cho các bà mẹ đi làm. Giải pháp thực sự là chấm dứt vĩnh viễn các chiến thuật tiếp thị gây hiểu lầm và ảnh hưởng của ngành công nghiệp này. Đồng thời, nơi làm việc, các nhân viên y tế, và cộng đồng cần hỗ trợ phụ nữ- bao gồm cả những bà mẹ đang đi làm- những người mong muốn và có thể cho con bú”.

Trong những năm vừa qua, nhiều quốc gia đã tăng cường các biện pháp bảo vệ chống lại việc tiếp thị không phù hợp các sản phẩm thay thế sữa mẹ. WHO và UNICEF kêu gọi Việt Nam chỉnh sửa và hoàn thiện Luật quảng cáo vào năm 2024 để hỗ trợ, khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ, bảo vệ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và bà mẹ.

Để hỗ trợ nỗ lực này, WHO, UNICEF và các tổ chức đối tác xã hội dân sự đã phát triển nhiều công cụ khác nhau để ủng hộ việc thực hiện Luật Quốc tế, đo lường mức độ tiếp thị sữa công thức, đánh giá các luật hiện hành, phát triển các hệ thống giám sát và củng cố việc thực thi các qui định, đồng thời với các nỗ lực cải thiện tăng cường sự tiếp cận của cha mẹ với các thông tin khách quan về dinh dưỡng và nuôi dưỡng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, không chịu ảnh hưởng bởi thương mại.

Ngày 1/8-7/8 hàng năm, Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ được các quốc gia trên toàn thế giới tổ chức nhằm khuyến khích và tăng cường việc nuôi con bằng sữa mẹ. Năm nay, với chủ đề Tăng cường hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ tại nơi làm việc, Tuần lễ sẽ tập trung đẩy mạnh việc bảo vệ, hỗ trợ và khuyến khích bà mẹ phải đi làm tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ, góp phần nâng cao sức khoẻ, giảm tử vong trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. WHO và UNICEF kêu gọi tất cả các Bộ/ngành/các bên liên quan ưu tiên và tăng cường hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ, bao gồm tạo môi trường hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ cho tất cả các bà mẹ đang đi làm, đảm bảo đủ thời gian nghỉ thai sản được hưởng lương cho tất cả các bậc cha mẹ đang đi làm và tăng cường đầu tư vào các chính sách và chương trình hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ.

Hà Hùng