Ngày 22/3, BV Chợ Rẫy (TP.HCM) cho hay, Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn của đơn vị này đã lập quy trình sàng lọc, tiếp nhận bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh do virus Marburg, đồng thời với việc thiết lập quy trình cách ly bệnh nhân.
Theo TS-BS.Phùng Mạnh Thắng- Trường khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn, virus Marburg là RNA virus thuộc họ Filovirus (gây bệnh sốt xuất huyết tương tự như Ebola). Virus Marburg lần đầu tiên được ghi nhận vào năm 1967, khi dịch sốt xuất huyết bùng phát đồng thời tại các phòng thí nghiệm ở Marburg và Frankfurt (Đức) cũng như ở Belgrade (Nam Tư cũ, nay là Serbia).
Từ ngày 7/1 tới 21/2/2023, thế giới đã ghi nhận 9 trường hợp nghi ngờ nhiễm virus Marburg tại Guinea Xích đạo (Tây Phi), trong đó có 1 ca đã xác nhận bằng xét nghiệm. Đáng lo rằng, tất cả các ca nói trên đều đã tử vong. Virus này có thể lây nhiễm từ động vật sang người do tiếp xúc trực tiếp với chất dịch cơ thể của động vật nhiễm bệnh, lây truyền từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với máu và dịch tiết của người bệnh, hoặc các bề mặt nhiễm mầm bệnh.
Thời gian ủ bệnh dao động từ 2 đến 21 ngày, bắt đầu với sốt cao, ớn lạnh, đau đầu dữ dội, đau cơ. Khoảng ngày thứ 5 sau khi khởi phát bệnh, có thể xuất hiện ban dát sẩn, nổi rõ nhất trên thân (ngực, lưng, bụng). Buồn nôn, nôn, đau ngực, đau họng, đau bụng và tiêu chảy có thể xuất hiện. Các triệu chứng ngày càng trở nên nghiêm trọng và có thể bao gồm vàng da, viêm tụy, sụt cân nghiêm trọng, mê sảng, sốc, suy gan, xuất huyết ồ ạt và rối loạn chức năng đa cơ quan.
Chẩn đoán lâm sàng gặp khó khăn do bệnh này có triệu chứng tương tự như các bệnh truyền nhiễm khác (sốt rét, thương hàn, sốt xuất huyết do Ebola…). Bệnh có tỷ lệ tử vong cao (con số ghi nhận được trong các đợt bùng phát trước đây là 24% đến 88%).
Trước tình hình diễn tiến của bệnh do virus Marburg, Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn (BV Chợ Rẫy) đã lập quy trình sàng lọc, tiếp nhận bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh; đồng thời thiết lập quy trình cách ly bệnh nhân, trong đó lưu ý nội bộ BV (các khoa, phòng) một số vấn đề cụ thể.
Trước hết, tại các khoa, phòng có khả năng tiếp nhận bệnh nhân nhiễm virus Marburg như: Khoa Cấp cứu, Phòng khám, Khoa Bệnh Nhiệt đới cần cảnh báo cho nhân viên về khả năng lây nhiễm của bệnh.
Đồng thời, tăng cường cảnh giác, phát hiện sớm các ca bệnh xâm nhập vào Việt Nam thông qua khai thác tiền sử dịch tễ và triệu chứng lâm sàng. Trong đó, yếu tố dịch tễ bao gồm: Đi về từ khu vực Tây Phi, hoặc có tiếp xúc với ca nghi ngờ hoặc ca xác định bệnh do virus Marburg mà không sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân phù hợp.
Còn triệu chứng lâm sàng bao gồm: Sốt cao, ớn lạnh, đau đầu dữ dội, đau cơ, ban dát sẩn, nổi rõ nhất trên thân (ngực, lưng, bụng), buồn nôn, nôn, đau ngực, đau họng, đau bụng và tiêu chảy…mà không lý giải được đầy đủ bệnh lý lâm sàng bằng một nguyên nhân khác.
“Các tình huống nói trên, ngay lập tức tiến hành cách ly người bệnh. Sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân phòng ngừa lây truyền qua đường tiếp xúc và giọt bắn. Báo cáo ngay về Phòng Kế hoạch tổng hợp, Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn và các khoa phòng liên quan”- BS.Thắng khuyến cáo.
Chuyên gia này cũng yêu cầu toàn BV Chợ Rẫy tăng cường vệ sinh môi trường các bề mặt hay tiếp xúc (2 lần/ngày và khi bẩn); áp dụng các biện pháp phòng ngừa chuẩn và phòng ngừa theo đường lây (vệ sinh tay 6 bước- 5 thời điểm).
Riêng các khoa có khả năng tiếp nhận bệnh nhân mắc bệnh do virus Marburg cần dự trù phương tiện phòng hộ cá nhân như: Áo choàng hoặc tạp dề dài tay, găng tay, khẩu trang, tấm chắn… Sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân khi tiếp xúc với ca nghi ngờ.
Theo Wikipedia, Marburg là thủ phủ của Marburg-Biedenkopf, một địa phương thuộc bang Hessen của nước Đức. Thành phố Marburg có 72.000 dân (lớn thứ 8 ở bang Hessen) và được mệnh danh là thành phố đại học, nơi có Đại học Philipps Marburg với 25.000 sinh viên và 7.500 nhân viên.
Từ tên một thành phố xinh đẹp, Marburg nay đồng thời là tên virus gây bệnh dễ lây làn và có tỷ lệ tử vong cao.
Thanh Giang
