Ngày 1/2, Cơ quan Việc làm Liên bang Đức (BA) cho biết tương tự tháng đầu tiên của các năm trước, tỷ lệ thất nghiệp tại Đức tăng nhẹ lên 5,7% trong tháng 1/2023.

Cụ thể, số người không có việc làm tại Đức trong tháng 1 đã tăng 162.000 người so với tháng 12 năm ngoái lên gần 2,62 triệu người. Con số này cao hơn 154.000 người so với cách đây một năm.

Giám đốc BA Andrea Nahles cho biết thị trường lao động vẫn ổn định. Tuy nhiên, tác động của những bất ổn địa chính trị và kinh tế vẫn tương đối rõ ràng. Thị trường lao động của Đức tiếp tục cho thấy ít dấu hiệu suy yếu trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng.

Theo Văn phòng Thống kê Liên bang (Destatis), số lao động có việc làm tại nước này trong năm 2022 đạt mức kỷ lục. Cụ thể, số lao động có việc làm là 45,6 triệu người, tăng 1,3% so với năm 2021. Trong đó, lao động có việc làm trong ngành dịch vụ ở Đức cao nhất, lên tới 34,3 triệu người, tăng 1,6%. Theo đó, tỷ lệ lao động nước ngoài nhập cư vào Đức và tỷ lệ NLĐ trong nước tăng đã bù đắp cho sự thay đổi nhân khẩu học trên thị trường lao động. Mặc dù vậy, tình trạng thiếu lao động vẫn gia tăng trong nhiều năm.

Theo Viện Kinh tế Đức (IW), vào giữa năm 2022, trung bình mỗi năm nền kinh tế nước này thiếu hơn 500.000 lao động lành nghề. Đặc biệt, trong hoạt động kinh doanh hàng hóa, tại các cơ sở trông trẻ, công tác xã hội và bệnh viện, tình trạng thiếu hụt còn cao hơn nữa.

Một báo cáo phân tích của IW cho thấy, nhu cầu tuyển dụng lao động trình độ cao, đặc biệt là tại những doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực kỹ thuật và công nghệ, đang tăng lên nhanh chóng. Sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2020 do đại dịch Covid-19, nhu cầu này hiện đã trở lại ngang bằng mức trung bình những năm trước khủng hoảng. Theo các nhà phân tích, nhu cầu lao động có tay nghề của nền kinh tế lớn nhất châu Âu tiếp tục theo chiều trầm trọng hơn bởi dân số già của đất nước. Viện Nghiên cứu kinh tế IFO cho biết, vào tháng 6, gần 40% nhà tuyển dụng trong lĩnh vực kỹ thuật đã trải qua tình trạng thiếu nhân lực. Đức được dự đoán sẽ thiếu hụt khoảng 240.000 công nhân lành nghề trong 4 năm tới.

Giáo sư Herbert Brucker, Viện Nghiên cứu việc làm (IAB) ở Nuremberg, nhận định: “Đức mất khoảng 350.000 người trong độ tuổi lao động mỗi năm khi thế hệ Baby Boome- những người sinh ra trong những năm sau Thế chiến thứ hai nghỉ hưu và không có đủ người trẻ hơn để đảm nhận vị trí của họ”.

Theo dự báo của các chuyên gia lao động, thị trường việc làm của Đức sẽ bị “hao hụt” hơn 7 triệu lao động vào năm 2035. Sau nhiều thập kỷ, tỷ lệ sinh thấp và tình trạng nhập cư không đồng đều, lực lượng lao động bị thu hẹp thật sự là một “quả bom hẹn giờ” về nhân khẩu học đối với hệ thống hưu trí công của Đức. Trước kia, Đức từng có thể dựa vào lượng nhân công từ các quốc gia khác trong EU để bù đắp cho sự thiếu hụt trong nước, nhưng theo Giáo sư H.Brucker, nguồn lực này đang bắt đầu cạn kiệt.

Vì vậy, vào tháng 10 năm 2022, Chính phủ Đức đã thông qua một chiến lược mới bao gồm các biện pháp giúp các DN thu hút và giữ chân lao động lành nghề. Theo quy định nhập cư mới, Đức có kế hoạch cung cấp hai quốc tịch, cũng như tình trạng công dân đặc biệt sẽ có hiệu lực 3-5 năm cho những NLĐ có tay nghề cao, sau khi họ đáp ứng các tiêu chí nhất định... Động thái này là một phần trong kế hoạch của Đức nhằm hiện đại hóa luật nhập cư, loại bỏ các rào cản để bảo đảm NLĐ nước ngoài tiếp cận thị trường lao động Đức dễ dàng hơn.

T.Hà