“Trải qua 25 năm xây dựng và phát triển, BHXH Việt Nam đã không ngừng nỗ lực để tổ chức triển khai thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT và đạt được những thành tựu rất đáng khích lệ. Đây là minh chứng sống động cho sự đổi mới, phát triển mạnh mẽ của ngành BHXH, góp phần hiện thực hóa mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Đó là nhận định của đồng chí Nguyễn Đình Khang- Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, khi trả lời phỏng vấn Báo BHXH nhân kỷ niệm 25 năm thành lập BHXH Việt Nam (16/2/1995-16/2/2020).

Đồng chí Nguyễn Đình Khang

* PV: Trong 25 năm xây dựng và phát triển, Tổng LĐLĐ Việt Nam luôn đồng hành cùng BHXH Việt Nam trong việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT. Đồng chí đánh giá như thế nào về thành tựu mà BHXH Việt Nam đã đạt được?

- Đồng chí Nguyễn Đình Khang: Trải qua 25 năm xây dựng và phát triển, BHXH Việt Nam đã nỗ lực triển khai thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT và đã đạt được những thành tựu rất đáng khích lệ. Cùng với sự phát triển kinh tế của đất nước, hệ thống ASXH nước ta từng bước được hoàn thiện. Trong đó, chính sách BHXH, BHYT với vai trò là trụ cột đã không ngừng lớn mạnh, góp phần tích cực vào việc ổn định và thực hiện công bằng xã hội.

Đáng chú ý, trong khoảng 10 năm gần đây, ngành BHXH đã tập trung quyết liệt trong cải cách TTHC, cắt giảm từ 263 thủ tục xuống còn 27 thủ tục; thời gian giao dịch thực hiện TTHC về BHXH, BHYT của các DN giảm đáng kể. Theo đánh giá của Bộ TT-TT, BHXH Việt Nam cũng là cơ quan đi đầu trong triển khai hiệu quả ứng dụng CNTT, dịch vụ công trực tuyến, là đơn vị đứng đầu trong Bảng xếp hạng khối các cơ quan thuộc Chính phủ có dịch vụ công.

Những kết quả trên là minh chứng sống động cho sự đổi mới, phát triển mạnh mẽ, khẳng định sự nỗ lực, quyết tâm vươn lên của ngành BHXH trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức, góp phần tích cực vào việc hiện thực hóa mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

* Đồng chí có thể nói rõ ý nghĩa của việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT trong việc đảm bảo ASXH ở nước ta?

- Hệ thống ASXH là hệ thống tổng hợp gồm nhiều chế độ, chính sách, trong đó mỗi chế độ, chính sách đều có vai trò, chức năng và phạm vi hoạt động riêng, mang tính kết hợp nhằm tạo ra một mạng lưới an sinh rộng khắp, bao trùm. Hệ thống này có mục tiêu bảo vệ mọi thành viên trước những rủi ro và giữ gìn cuộc sống của họ với những biện pháp thích hợp hay những quyền lợi hợp lý trước những biến động bất thường xảy ra hoặc trong những hoàn cảnh và điều kiện đặc biệt.

Công đoàn các cấp luôn quan tâm bảo vệ quyền lợi NLĐ

Với bản chất là nhà nước “của dân, do dân và vì dân”, ngay từ khi thành lập, Đảng và Nhà nước ta đã đặt quyết tâm phát triển hệ thống ASXH, nhằm bảo đảm thực hiện ngày càng tốt hơn các quyền cơ bản của người dân, phù hợp với trình độ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước và tiếp cận dần với chuẩn mực quốc tế. Đóng vai trò là trụ cột trong hệ thống ASXH, BHXH luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện, coi đây tiền đề và điều kiện để phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Đặc biệt, Nghị quyết 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 về cải cách chính sách BHXH tiếp tục khẳng định quyết tâm của Đảng cũng như của cả hệ thống chính trị trong việc đảm bảo chế độ, chính sách về BHXH. Những kết quả mà ngành BHXH đã đạt được trong 25 năm qua đã chứng minh cho sự đúng đắn trong đường lối lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, góp phần đảm bảo và nâng cao đời sống của các tầng lớp nhân dân, là nhân tố tích cực thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.

Đối với NLĐ, vai trò của chính sách BHXH, BHYT lại càng quan trọng. Sau hơn 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, cùng với sự phát triển của các DN, số lượng NLĐ ở nước ta cũng tăng lên nhanh chóng. Trong bối cảnh tiền lương, thu nhập từng bước được cải thiện, nhưng thu nhập của một bộ phận NLĐ vẫn chưa đủ trang trải cuộc sống nên họ phải tăng ca, làm thêm giờ. Việc đảm bảo an toàn lao động tại một số DN chưa được quan tâm đúng mức, do đặc thù công việc của một số ngành nghề, khiến sức khỏe của NLĐ bị suy giảm qua thời gian làm việc, mắc các bệnh nghề nghiệp, xuất hiện các rủi ro, tiềm ẩn nguy cơ thất nghiệp, mất việc làm...

Do đó, việc BHXH Việt Nam thực hiện tốt các chính sách BHXH, BHYT trên cơ sở đóng-hưởng, giúp NLĐ ổn định cuộc sống ngay khi đang làm việc cũng như khi không còn khả năng lao động. Quỹ BHXH và quỹ BHYT hỗ trợ NLĐ khi ốm đau, tai nạn, lúc sinh đẻ và chăm sóc con cái, khi không làm việc, lúc già cả để duy trì và ổn định cuộc sống của NLĐ và gia đình họ. Điều đó vừa đảm bảo đời sống của NLĐ, tạo cho họ sự phấn khởi, tin tưởng vào các chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước, vừa là động lực khuyến khích họ tiếp tục cống hiến, hăng hái lao động sản xuất. Và, thực tế nhiều DN khi tuyển dụng lao động thì tiêu thức được tham gia BHXH, BHYT cũng là một quyền lợi quan trọng để thu hút được NLĐ vào làm việc.

* Thời gian qua, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã phối hợp khá hiệu quả với BHXH Việt Nam. Vậy, đồng chí có thể cho biết kế hoạch của Tổng Liên đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi NLĐ thời gian tới như thế nào?

- Vừa qua, tại buổi làm việc với Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo nhiều nội dung để đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, trong đó có quyền lợi về BHXH, BHYT. Đây cũng được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của tổ chức Công đoàn trong thời gian tới. Cụ thể:

Các cấp Công đoàn phối hợp rà soát, thống kê cụ thể số NLĐ bị ảnh hưởng quyền lợi trong các DN phá sản, DN bị rút giấy phép kinh doanh, có chủ nợ, bỏ trốn để làm cơ sở cho việc nghiên cứu, đánh giá tác động một cách toàn diện, thận trọng và đề xuất quá trình sửa đổi Luật BHXH và các luật khác có liên quan đồng bộ với các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu được nêu tại Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH.

Nâng cao năng lực của các cấp Công đoàn, cán bộ Công đoàn các cấp trong việc đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, NLĐ trong lĩnh vực BHXH, BHYT, nhất là tham gia xây dựng, ký kết thoả ước lao động tập thể; hướng dẫn NLĐ ký HĐLĐ đảm bảo đúng pháp luật. Nghiên cứu, đề xuất cơ chế phát huy vai trò tích cực của hoạt động tư vấn pháp luật, các cộng tác viên, giúp hệ thống Công đoàn làm tốt nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội về BHXH, BHYT.

Tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa Công đoàn với các cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan BHXH các cấp trong việc giải quyết các vướng mắc khi thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và kiểm tra, giám sát thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT. Phát huy vai trò thành viên tích cực HĐQL BHXH trong việc quản lý quỹ BHXH, quỹ BHYT, bảo đảm thu chi, đầu tư tăng trưởng quỹ hiệu quả và an toàn theo quy định của pháp luật.

Tổ chức tuyên truyền, phổ biến sâu rộng chính sách BHXH, BHYT đến các cấp Công đoàn và đông đảo NLĐ. Tuyên truyền, vận động người SDLĐ thực hiện đầy đủ các chế độ BHXH, BHYT đối với NLĐ, thiết thực chăm lo nguồn nhân lực, là động lực quan trọng, đảm bảo cho sự phát triển của DN, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định tại DN.

* Trân trọng cảm ơn đồng chí!

Hoài Anh (Thực hiện)