Trong giai đoạn đầu của cuộc cách mạng công nghệ, sự phát triển thông tin điện tử thực sự có ý nghĩa cho tất cả các lĩnh vực đời sống con người. Khả năng số hóa và chia sẻ dữ liệu với tốc độ cực nhanh vượt cả những dự báo lạc quan nhất của con người.

Càng ngày việc vi tính hóa và số hóa càng mang lại những giá trị to lớn cho xã hội loại người. Đã đến lúc chúng ta tự hỏi, làm cách nào để có thể sử dụng CSDL này một cách hiệu quả nhất, từ xây dựng chính sách đến quản lý rủi ro, từ kiểm soát sang phục vụ, từ phục vụ mục tiêu sang đáp ứng nhu cầu…

Trong lĩnh vực y tế, thông tin y tế cần được chia sẻ và quản lý ra sao cũng là những vấn đề ưu tiên, nhất là cần tìm ra giải pháp thực hiện hiệu quả. Kinh nghiệm từ 5 lĩnh vực ở Mỹ bao gồm: Không gian, quân đội, hàng không, thực thi pháp luật và an ninh quốc gia sẽ là những bài học tốt cho lĩnh vực y tế trong việc xây dựng, quản lý và chia sẻ CSDL.

Cách tiếp cận mới trong lĩnh vực thông tin bao gồm thống nhất CSDL để phục vụ đa mục tiêu, chuẩn hóa CSDL để dễ dàng tương tác hoặc xử lý những đóng góp của đa chủ thể, thống nhất các thuật ngữ sử dụng chung, thống nhất quyền hạn, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị quản lý dữ liệu, thống nhất cách tiếp cận và quản lý dữ liệu với tư cách là một tài sản quốc gia…

Bên cạnh đó, cần bổ sung và luật hóa các quy định về mức độ chi tiết thông tin đối với các cá nhân phục vụ mục tiêu an toàn và an sinh quốc gia, chuẩn hóa quy trình sử dụng và khai thác thông tin theo những khuôn mẫu chuẩn nhằm tránh lạm dụng, khai thác sử dụng thông tin vào các mục đích tư lợi, có nguy cơ gây tổn hại đến công chúng và an ninh quốc gia.

Theo IMO- một công ty chuyên về các giải pháp quản trị dữ liệu số của Mỹ, với cách tiếp cận như trên cho thấy, ngành y tế cần tổ chức lại CSDL theo hướng tạo nền tảng dễ dàng cho các chủ thể tiếp cận dữ liệu, tái cấu trúc hạ tầng tin học và số hóa, đổi mới cách thu thập, khai thác và quản lý dữ liệu; đồng thời thống nhất quy trình, ngôn ngữ sử dụng nhằm đảm bảo tính chính xác, tính khả dụng, giảm thiểu các rủi ro, đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng các cá nhân và cộng đồng.

Cũng theo MO, những việc làm này nhằm chống lại các hành vi gian lận, trục lợi, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị cho bệnh nhân; cũng như thúc đẩy hoạt động đào tạo trong các nhà trường và cơ sở y tế. Ngoài ra, kinh nghiệm của các lĩnh vực trên, đặc biệt từ ngành hàng không và an ninh quốc gia cũng mang lại bài học về bảo mật thông tin, đối phó với tình trạng khai thác, sử dụng thông tin vì mục đích thương mại và vụ lợi cá nhân; cũng như xây dựng hồ sơ nhận dạng những kẻ phá hoại hệ thống CSDL.

Nguyễn Khang