BV Chợ Rẫy (TP.HCM) cho biết đã nhận được đề nghị hỗ trợ chuyên môn từ BV Đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam đối với chùm ca ngộ độc tại đây.

Ngay lập tức, phía Chợ Rẫy đã tổ chức hội chẩn online cùng BV bạn. Kết quả hội chẩn đã đánh giá khả năng các bệnh nhân bị ngộ độc Botulinum rất cao. Vì vậy, phía Chợ Rẫy cử các chuyên gia hàng đầu về Chống độc và Hồi sức (TS.BS.Lê Quốc Hùng- Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, BS.CK2.Trần Thanh Linh- Trưởng khoa Hồi sức Cấp cứu) chi viện.

Một loại cá muối ủ chua được làm và bán ra thị trường

Đáng chú ý, đoàn chi viện còn có sự tham gia của DS.Nguyễn Trọng Lộc (khoa Dược BV Chợ Rẫy), người phải trực tiếp mang 5 lọ thuốc giải độc (BAT) quý hiếm còn lại của BV để hỗ trợ BV bạn. Tại BV Đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam, các chuyên gia Chợ Rẫy đã tiến hành điều tra dịch tễ và đánh giá có ba chùm ca bệnh, với tổng cộng 10 người có khả năng bị ngộ độc Botulinum rất cao.

Chùm ca bệnh thứ nhất gồm 3 nữ và 2 nam (trú xã Phước Đức huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam). Cả 5 bệnh nhân này đều ăn cá chép muối ủ chua vào 5/3 vừa qua. Ghi nhận bệnh sử cho thấy, chỉ 12 đến 24 giờ sau khi ăn 12-24 giờ, các bệnh nhân đều có triệu chứng đau bụng, nôn ói mệt và yếu dần tay chân. 5 bệnh nhân nói trên đều nhập BV đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam để điều trị. Tuy nhiên, sau 72 giờ, do diễn tiến quá nặng đã khiến nữ bệnh nhân (40 tuổi) tử vong. 4 bệnh nhân còn lại sức khỏe đang tạm ổn.

Đối với chùm ca bệnh thứ hai, bệnh nhân nữ sinh 1986 (trú xã Phước Chánh, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam) cũng ăn cá chép muối ủ chua vào ngày 14/3 gần đây. Sau 1 ngày bị nôn ói nhiều, yếu dần tay chân, bệnh nhân nhập bệnh viên đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam điều trị. Đến ngày 16/3, bệnh nhân bị suy hô hấp phải thở máy giữ mạng đến nay.

Với chùm ca bệnh thứ ba, 3 nam 1 nữ cùng gia đình (xã Phước Kiên, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam). Trong ngày 16/3 vừa qua cả gia đình này ăn cá chép muối ủ chua. Ngày 17/3, những bệnh nhân này nôn ói nhiều phải nhập BV đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam. Ghi nhận đến ngày 18/3, có 2 bênh nhân bị liệt tứ chi, suy hô hấp phải thở máy. 2 bệnh nhân còn lại (bé trai 12 tuổi và thanh nữ 24 tuổi) yếu nhẹ tứ chi nhưng còn tự thở được.

Từ góc độ dịch tễ cho thấy, tất cả bệnh nhân cùng ăn cá chép muối ủ chua (cho vào hộp thủy tinh đóng kính sau 2-3 tuần mới lấy ra ăn). Quá trình chế biến thức ăn này đã tạo điều kiện yếm khí khiến vi khuẩn Clostridium Botulinum phát triển. Nhiều nhất 24 giờ sau ăn đều có triệu chứng rối loạn tiêu hóa, yếu tứ chi tăng dần. Những trường hợp nặng đều dẫn tới suy hô hấp do liệt cơ, phải thở máy. Tuy nhiên tất cả đều tỉnh và tiếp xúc được.

Các chuyên gia đã đánh giá sơ bộ rằng, các bệnh nhân bị ngộ độc Botulinum do ăn cá chép muối ủ chua. Đến 18h30 cùng ngày, kết quả xét nghiệm cấy mẫu cá muối ủ chua do Viện Pasteur Nha Trang thực hiện xác định sự hiện diện của Clostridium tuýp E. Vậy là có thể khẳng định các bệnh nhân bị ngộ độc Botulinum.

Ngay sau đó, các chuyên gia Chợ Rẫy đã tham vấn hướng điều trị, cụ thể: 3 bệnh nhân thở máy mỗi người dùng 1 lọ BAT, theo dõi sát phản vệ trong và sau truyền 8 giờ liên tục. Theo dõi sát biến chứng loạn nhịp tim và chăm sóc bệnh nhân thở máy; 2 bệnh nhân còn lại tiếp tục theo dõi sát tình trạng yếu liệt của các bệnh nhân để quyết định việc sử dụng thuốc giải độc BAT.

Ngoài các tham vấn điều trị, các chuyên gia Chợ Rẫy cũng đề nghị BV bạn thực hiện một số công tác hành chính liên quan đến vấn đề phòng dịch. Đồng thời, đề nghị cơ quan chức năng sở tại tìm nguồn nhiễm gây bệnh đối với ba chùm ca bệnh ở 3 xã khác nhau dưới 100km (dù không do cùng cơ sở sản xuất nhưng lại xảy ra trong cùng khoảng thời gian).

Đỗ Bá