Sáng ngày 22/5, nằm trong chương trình khảo sát tình hình thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH, Đoàn công tác của Ban Kinh tế Trung ương nắm bắt tình hình thực tế 2 đơn vị SDLĐ tại tỉnh Vĩnh Phúc. Ông Đỗ Ngọc An- Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương làm Trưởng Đoàn công tác. Cùng tham gia đoàn công tác có đại diện Bộ LĐ-TB&XH, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn.

Nâng cao mức đóng BHXH

Tại Công ty Hoàn Mỹ (đơn vị chuyển sản xuất vật liệu xây dựng từ đất sét), hiện có 511 lao động tham gia BHXH, tiền lương bình quân đóng BHXH là 4,8 triệu đồng. Tổng số tiền đóng trong năm 2022 là trên 10,4 tỷ đồng; 4 tháng đầu năm đóng trên 3,3 tỷ đồng; hiện đơn vị không chậm đóng BHXH, BHYT.

Ông Đỗ Ngọc An- Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cùng Đoàn công tác làm việc tại Công ty TNHH Hoàn Mỹ

Bà Đỗ Thị Thanh Hải- Phó Giám đốc Công ty Hoàn Mỹ cho biết, NLĐ tại Công ty cơ bản được đảm bảo quyền lợi BHXH. Năm 2022, có 330 lao động được hưởng chế độ ốm đau với tổng số tiền trên 252 triệu đồng; 40 lao động được hưởng chế độ thai sản với tổng số tiền trên 251 triệu đồng; 4 lao động được hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe với tổng số tiền trên 10,7 triệu đồng. 4 tháng đầu năm 2023, có 58 NLĐ hưởng chế độ ốm đau, 6 lao động hưởng chế độ thai sản.

Theo ý kiến của đơn vị SDLĐ, hiện việc quản lý mã số BHXH gặp khó khăn khi lao động đã qua quá trình làm việc ở nhiều nơi, khai báo thông tin không chuẩn xác, dẫn đến phức tạp khi thực hiện thủ tục cấp sổ BHXH, thẻ BHYT.

Đoàn Công tác làm việc tại Công ty TNHH Hoàn Mỹ

Ghi nhận quá trình thực hiện tốt chính sách pháp luật BHXH, BHYT của Công ty Hoàn Mỹ, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn cũng đề nghị đơn vị làm rõ mức chênh lệch giữa lương bình quân đóng BHXH và lương bình quân thực tế của NLĐ.

Về kiến nghị xây dựng công cụ tra cứu BHXH thuận lợi hơn cho DN, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, ngành đang trong quá trình đẩy mạnh thực hiện Đề án 06; cần sự phối hợp tích cực từ phía các bộ, ngành để đảm bảo hoàn chỉnh kho dữ liệu thiết kế các công cụ tra cứu phục vụ NLĐ tham gia BHXH, BHYT. 

Bà Đỗ Thị Thanh Hải- Phó Giám đốc Công ty Hoàn Mỹ trao đổi cùng Đoàn công tác

Trả lời câu hỏi của Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, bà Hải cho biết, NLĐ tại đơn vị hiện hưởng lương theo cơ chế khoán sản phẩm (với bộ phận sản xuất) cùng với lương tăng thêm khi đạt doanh số cao (với bộ phận kinh doanh). Các yếu tố này thay đổi hằng tháng, phụ thuộc vào năng suất lao động cụ thể của NLĐ, dẫn dến có sự chênh lệch giữa lương thực tế và lương cơ bản làm căn cứ xây dựng lương đóng BHXH.

“Hiện tại DN chỉ duy trì hoạt động khoảng 50% công suất, doanh thu của đơn vị không quá cao nên gặp nhiều khó khăn với các cơ chế tăng lương hoặc thu hút tuyển dụng lao động mới”, bà Hải nhấn mạnh thêm.

Ông Đỗ Ngọc An- Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương ghi nhận những nố lực cố gắng của Công ty Hoàn Mỹ trong việc tạo công ăn việc làm cũng như đóng BHXH đầy đủ cho NLĐ.

Chia sẻ với những khó khăn của DN, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cũng mong DN cố gắng tiếp tục thực hiện tốt BHXH cho NLĐ, đặc biệt là nâng mức bình quân đóng BHXH để NLĐ có điều kiện hưởng lương hưu cao hơn.

“Lãnh đạo DN cũng cần quan tâm và kêu gọi các tổ chức đoàn thể của NLĐ tham gia tích cực vào quá trình góp ý xây dựng chính sách, nêu ra những kiến nghị để hoàn thiện chính sách một cách tích cực hơn. Đây cũng là giải pháp để tăng sự tương tác hai chiều, vừa nắm bắt tâm tư nguyện vọng, vừa thúc đẩy việc đảm bảo quyền lợi nói chung cũng như quyền lợi BHXH cho NLĐ”, ông An nhấn mạnh.

Chú trọng tuyên truyền chính sách BHXH

Tại Công ty TNHH Partron Vina (DN sản xuất linh kiện điển tử, có vốn đầu tư từ Hàn Quốc, hoạt động từ năm 2008), hiện có 3.585 lao động Việt Nam, 2 lao động nước ngoài tham gia BHXH. Bình quân tiền lương đóng BHXH lao động người Việt Nam là khoảng 5,8 triệu đồng/tháng. Tổng số tiền đóng BHXH với lao động người Việt Nam trong năm 2022 là trên 81,1 tỷ đồng; 4 tháng đầu năm 2023 đã đóng 27,2 tỷ đồng; hiện đơn vị không chậm đóng BHXH, BHYT.

Đại diện cho DN trao đổi cùng đoàn công tác, ông Woo Dea Youb- Giám đốc Văn phòng Công ty TNHH Partron Vina khẳng định, luôn quan tâm và thực hiện tốt chính sách BHXH cho NLĐ. Theo đó, công ty triển khai đào tạo chính sách, pháp luật về BHXH cho NLĐ ngay trong ngày đầu tiên làm việc. Định kỳ hằng năm được đào tạo nhắc lại hoặc bổ sung khi có các quy định mới. Biên soạn và phát sổ tay đào tạo, trong đó bao gồm nội dung về chính sách BHXH để NLĐ đọc hiểu và thực hiện theo.

Đoàn Công tác làm việc tại Công ty Partron Vina

Theo báo cáo của Công ty Partron Vina, trong năm 2022, đã có 4.429 lao động hưởng chế độ ốm đau (tổng số tiền là trên 4,6 tỷ đồng); 1.223 lao động hưởng chế độ thai sản (tổng số tiền là trên 10,7 tỷ đồng).

Từ thực tế thực hiện BHXH cho NLĐ, đại diện DN cũng đưa ra một số kiến nghị. Theo đó, đề nghị cần có cơ chế quản lý chặt chẽ hơn và xử lý đối với NLĐ mượn/cho mượn giấy tờ để ký hợp đồng lao động, tham gia BHXH; bổ sung hướng dẫn giải quyết cụ thể, triệt để với các trường hợp đã mượn/cho mượn hồ sơ.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn phát biểu tại buổi làm việc với Công ty TNHH Partron Vina

Về vấn đề này, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn cho biết: Việc chấp hành pháp luật về lao động, BHXH là trách nhiệm của NLĐ; trường hợp sai phạm sẽ phải bị xử lý, xử phát theo quy định. Các cơ quan chức năng muốn bảo vệ quyền lợi cho NLĐ trong các trường hợp này cũng rất khó vì phát sinh nhiều vấn đề phức tạp. Đề nghị DN tăng cường các hoạt động thông tin giáo dục, tuyên truyền để NLĐ nhận thức đúng và chủ động thực hiện đúng; hạn chế các sai phạm dẫn đến quyền lợi của bản thân bị ảnh hưởng và không đúng quy định của pháp luật của Nhà nước.

Đại diện cán bộ thực hiện BHXH của DN cũng trao đổi về đoàn công tác về thực hiện các chế độ hưởng BHXH cho NLĐ người nước ngoài. Đây là nội dung khá mới mẻ, còn nhiều vướng mắc, nhất là với việc thực hiện chế độ tuất hằng tháng/một lần, đòi hỏi phải xác minh nhân thân của người nước ngoài.

Ông Đỗ Ngọc Thọ, Trưởng Ban THCS BHXH (BHXH Việt Nam) nêu đề xuất, có thể thực hiện theo cơ chế ủy quyền, chi trả chế độ cho lao động hoặc thân nhân lao động nước ngoài thông qua đại diện của DN. Qua trao đổi thực tiễn, phương án này cũng nhận được sự đồng thuận từ phía Công ty Partron Vina.

Trên cơ sở các ý kiến trao đổi, ông Đỗ Ngọc An- Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, trưởng Đoàn công tác ghi nhận, đánh giá cao quá trình thực hiện chính sách, pháp luật BHXH của Công ty Partron Vina.

Ông An đề nghị lãnh đạo DN cần có phương án để nâng cao hơn nữa mức thu nhập cho NLĐ, qua đó nâng mức đóng BHXH. Đồng thời cần quan tâm chăm lo sức khỏe thường xuyên, lưu ý phòng tránh các loại bệnh nghề nghiệp mang tính đặc thù trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử.

Đề nghị công ty có giải pháp tăng cường đào tạo, nâng cao kỹ năng cho NLĐ để thu lại lợi ích cho cả NLĐ và DN; nâng cao năng suất lao động, tiền lương, để giữ chân NLĐ tích cực hơn. “Phải đảm bảo NLĐ cũng được nhiều lợi ích cùng với sự phát triển của DN”, ông An nhấn mạnh.

Minh Đức