Chiều 7/6, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan tại hội trường liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Trả lời câu hỏi về giải pháp tăng chất lượng nông sản, giảm tình trạng ùn tắc nông sản tại cửa khẩu phía Bắc của ĐB Hoàng Anh Công (Thái Nguyên), Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, ùn ứ nông sản tại cửa khẩu chỉ là vấn đề đột biến trong thời gian ngắn, do vấn đề kiểm soát dịch bệnh phía Trung Quốc khác với Việt Nam. Tuy nhiên, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng thừa nhận thị trường Trung Quốc ngày càng khó tính, trong khi nông dân Việt Nam đã quen đây là thị trường dễ tính. Trung Quốc đang siết chặt chất lượng nông sản, vệ sinh an toàn thực phẩm trong khi nông dân chậm thay đổi, tất nhiên có trách nhiệm của các bộ ngành Trung ương.

Về giải pháp, ông Hoan cho hay, 14 triệu hộ nông dân trên cả nước khó truyền thông hết được, nên đầy rủi ro. Chỉ có cách là tổ chức lại ngành hàng sản xuất, tổ chức thị trường để thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp.

Cũng theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững thời gian tới là chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Cảm ơn 14 triệu nông dân Việt Nam đã năng động, linh hoạt góp phần vào kết quả xuất khẩu đạt 48,6 tỷ USD trong bối cảnh rất khó khăn, ông Hoan mong nông dân cả nước tham gia vào kinh tế tập thể, tổ chức lại sản xuất, thị trường, hiệp hội ngành hàng để thay đổi tư duy sản xuất và định vị thương hiệu nông sản trên thị trường. “Bộ Nông nghiệp đã cùng Bộ Ngoại giao xây dựng thị trường xuất khẩu sang Trung Quốc để chuyển dần xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch, theo chỉ đạo của Thủ tướng”- ông Hoan nói.

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh tham dự phiên chất vấn

Còn ĐB Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) chất vấn, hiện nay tính an toàn của sản phẩm nông nghiệp được nhiều địa biểu và người dân quan tâm? Khi nào vấn đề này mới được giải quyết?

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, khi nào 100 triệu dân Việt Nam được an toàn khi sử dụng thực phẩm là câu hỏi được lặp lại rất nhiều từ trước đến nay, có khi từ khóa XI. Ông Hoan không thoái thác trách nhiệm, nhưng ngành nông nghiệp có tính liên ngành rất cao, có tính hệ thống trên dưới trong ngoài, vận hành theo kinh tế thị trường. Vì vậy, không thể bằng một mệnh lệnh hành chính là có thể thay đổi được. “Ngay cả sản xuất nông nghiệp hữu cơ cũng phải an toàn, được kiểm chứng bởi hệ thống phân phối. Đáng tiếc chúng ta chưa có hệ thống để đánh giá chất lượng nông sản, dẫn đến nền nông nghiệp Việt Nam vẫn chưa thoát khỏi lời nguyền manh mún, nhỏ lẻ, tự phát. Vấn đề này có trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn”- ông Hoan thẳng thắn.

Liên quan đến điệp khúc mùa mất giá chưa hồi kết, sản xuất nông nghiệp vẫn theo chiều rộng, tự phát, tiêu thụ phụ thuộc số ít thị trường của ĐB Dương Khắc Mai, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho rằng, đây là quy luật kinh tế cung- cầu và phải khống chế quy luật này qua hai cách. Khi dư thừa thì phải tăng chế biến để giảm lượng đưa ra thị trường và chuẩn hóa sản phẩm nông sản để thị trường thông suốt. Do đó, giải pháp cho câu chuyện được mùa mất giá là tổ chức lại sản xuất, chuẩn hóa ngành hàng, thông tin minh bạch thị trường xuất khẩu, nội địa. “Bộ NN&PTNT nhận khuyết điểm trong điều hành, chuẩn hóa nông sản. Chưa tổ chức lại sản xuất thì chưa thành công và đối mặt rủi ro khi không đồng nhất nguyên liệu một loại nông sản, và khi đó chưa đồng nhất thương hiệu”- ông Lê Minh Hoan nói.

Tham gia giải trình làm rõ các vấn đề quy hoạch đất, nhất là cho khu công nghệ cao, sản xuất lớn, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, mặc dù là phiên giải trình về lĩnh vực nông nghiệp, song có nhiều ý kiến của ĐBQH đề cập ngành Tài nguyên và Môi trường phải chia sẻ và có ý kiến với tinh thần trách nhiệm của Bộ đối với lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Vừa qua Trung ương đã ban hành các nghị quyết quan trọng về nông dân, nông thôn và các nghị quyết liên quan đến kinh tế tập thể.

Về tập trung đất đai để phát triển một nền sản xuất nông nghiệp, Bộ trưởng nhấn mạnh tới việc “tập trung đất đai” chứ không phải “tích tụ” gắn với chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Đây là một vấn đề phải tính toán đến quá trình chuyển đổi lực lượng sản xuất, liên quan tới an ninh chính trị, trật tự và đặc biệt là công ăn việc làm của người nông dân. Tập trung về đất đai có rất nhiều hình thức, như dồn điền đổi thửa; liên kết, liên doanh giữa các hợp tác xã; hình thức cho thuê. Hiện nay, nhiều hộ gia đình đã nâng mức độ sử dụng đất và sử dụng liên doanh, liên kết đạt kết quả rất lớn. “Hiện nay đã tính toán quy hoạch đất nông nghiệp công nghệ cao nằm trong quỹ đất đang sử dụng cho đất nông nghiệp, nhưng mới có khoảng 4.710 ha đã được quy hoạch nông nghiệp công nghệ cao. Sắp tới sửa Luật Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tính toán thêm quỹ đất đối với hộ gia đình và các điều kiện, tiêu chí để các doanh nghiệp có thể tham gia vào mối quan hệ nhà khoa học, doanh nghiệp, nông dân để tạo ra giá trị cao”- Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết…

Nguyệt Hà