Những ngày tháng 4 này, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh Kon Tum long trọng kỷ niệm 50 năm chiến thắng Đăk Tô-Tân Cảnh (24/4/1972-24/4/2022) và đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Điểm cao 1015 và Điểm cao 1049. Đăk Tô- nơi chiến trường xưa giờ không còn mùi khói súng, chỉ còn mùi hoa cà phê, hoa xoài, hoa mắc ca... Đăk Tô đang trở mình phát triển để ổn định đời sống, vững bền an sinh.

Một thời “chảo lửa”

Khu vực Đăk Tô-Tân Cảnh như một lòng chảo được bao bọc bởi vô vàn núi non. Phía Bắc có dãy núi Ngọc Tụ cao gần 900m án ngữ. Phía Tây và Tây Nam có dãy núi Ngọc Bơ Biêng cao đến 1.200m, kéo dài từ Đông Nam sang Tây Bắc (giáp Lào và Campuchia làm nên ngã ba Đông Dương nổi tiếng). Phía Đông có núi Ngọc Long cao hơn 900m bao bọc…

Với địa thế hiểm trở, từ năm 1957 đến năm 1972, Mỹ-Ngụy đã biến Đăk Tô-Tân Cảnh thành cứ điểm với hệ thống phòng ngự kiên cố, là đại bản doanh của sư đoàn 22 và các trung đoàn bộ binh, thiết giáp, biệt động quân, biên phòng và pháo binh… Không chỉ Đăk Tô-Tân Cảnh trở thành cứ điểm với hỏa lực mạnh, Mỹ còn liên kết các căn cứ hỏa lực mạnh lận cận (Charlie, Delta…) ở bờ Tây sông Pô Kô. Ngoài ra, thiết lập dọc theo biên giới Việt-Lào các tiền đồn biên phòng do tiểu đoàn biệt động quân 62 trú đóng, lập nên cứ điểm Plei Kleng; tiểu đoàn 95 trú đóng lập nên cứ điểm Plei Kần...

Có thể nói, Đăk Tô-Tân Cảnh được ví như cụm cứ điểm liên hoàn khép kín trong thế phòng thủ, tấn công ở mạn Bắc Tây Nguyên. Không chỉ quân số đông, cụm cứ điểm liên hoàn này còn được bố phòng vũ khí dày đặc và tối tân nhất tại thời điểm ấy. Vì vậy, Đăk Tô-Tân Cảnh luôn trở thành chiến trường quyết liệt nhất, với nhiều trận đánh và trong nhiều thời điểm, kéo dài từ năm 1967 đến năm 1972.

Trong chiến dịch Đăk Tô I (năm 1967), quân và dân ta đã tiêu diệt một bộ phận sư đoàn bộ binh 4, sư đoàn kỵ binh không vận số 1 và lữ đoàn dù 173 của địch tại điểm cao 875. Chiến thắng quan trọng này đã góp phần vào cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968. Trong chiến dịch Đăk Tô II (năm 1969), quân dân ta lại tiếp tục tiêu hao sinh lực địch, góp phần đánh bại chiến lược chiến tranh cục bộ và kế hoạch “tìm diệt” của Mỹ-Ngụy. Đáng nhớ nhất là chiến dịch Xuân-Hè 1972 ở mạn Bắc Tây Nguyên, sau những giằng co quyết liệt, vào lúc 11 giờ ngày 24/4/1972, trung tâm cứ điểm E42-Tân Cảnh tung bay lá cờ giải phóng. Đập tan cụm phòng ngự Đăk Tô-Tân Cảnh của địch, nơi mệnh danh là “vành đai thép” ở Bắc Tây Nguyên, chiến thắng Đăk Tô-Tân Cảnh khiến hệ thống phòng thủ của giặc rung chuyển, mở đường cho quân giải phóng tiến vào Sài Gòn, húc đổ cánh cửa Dinh Độc Lập vào cuối tháng 4/1975.

“Xây” an sinh

Trung tuần tháng 4 vừa qua, lãnh đạo Bộ Quốc phòng đã lên Tây Nguyên để thắp nhang viếng anh linh bao người lính ngã xuống làm nên chiến thắng Đăk Tô-Tân Cảnh hào hùng. Chiến trường xưa nay không còn mùi khói súng, chỉ còn mùi hoa cà phê, hoa xoài, hoa mắc ca… Đăk Tô đang trở mình phát triển để ổn định đời sống người dân và đảm bảo xây nền an sinh vững bền.

Đến Đăk Tô vào cuối tháng 4 này, chúng tôi cùng với các đồng nghiệp ở BHXH tỉnh Kon Tum và BHXH huyện Đắk Tô viếng thăm đài tưởng niệm chiến thắng hào hùng này. Giữa trung tâm huyện lỵ, đài tưởng niệm vươn cao, vừa ghi nhớ bao cha ông đã ngã xuống, vừa nhắc nhở con cháu phải ráng trưởng thành, để vùng đất Đăk Tô hào hùng năm xưa nhanh thịnh vượng hôm nay, sớm bền vững an sinh xã hội, để người dân ai ai cũng được hưởng no ấm, đủ đầy.

“Huyện ủy, UBND huyện ngoài những chỉ đạo quyết liệt trong nỗ lực phát triển kinh tế-xã hội, còn đặc biệt quan tâm đến công tác bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn, với hai trụ cột chính là BHXH, BHYT”- ông Nguyễn Văn Mười- Giám đốc BHXH huyện Đăk Tô cho biết. Theo ông Mười, Đăk Tô rộng hơn 500 cây số vuông, có 8 xã và 1 thị trấn, với khoảng 50.000 dân, trong đó hơn 52% là đồng bào DTTS, nên công tác dệt lưới an sinh nơi đây cũng khá nhọc nhằn. Tính đến hết quý I/2022, toàn huyện có hơn 1.300 người tham gia BHXH tự nguyện (đạt hơn 63% kế hoạch năm), hơn 43.800 người tham gia BHYT (đạt hơn 94% kế hoạch năm và đạt tỷ lệ bao 89,52% dân số).

“Lâu nay, cả tập thể BHXH huyện luôn dốc sức triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn. Trong năm 2022 này, nỗ lực ấy vẫn tiếp tục để người dân Đăk Tô có thẻ BHYT phòng thân khi ốm đau, có sổ BHXH (bắt buộc lẫn tự nguyện) ổn định thu nhập khi hết tuổi lao động. Cha ông năm xưa hy sinh giữ nước, con cháu hôm nay phải tận sức dựng xây quê hương...”- ông Mười chia sẻ thêm.

Theo ông Đặng Hoàng Nam- Chủ tịch UBND huyện Đăk Tô, trong năm 2021, dù đối mặt nhiều khó khăn, nhưng với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự đồng thuận của người dân, kinh tế-xã hội của huyện đạt được những kết quả đáng mừng. “Đây là tiền đề để toàn huyện quyết tâm triển khai các nhiệm vụ, giải pháp trong năm 2022, nhằm thúc đẩy kinh tế-xã hội huyện phát triển nhanh và bền vững”- ông Nam chia sẻ.

Cũng theo lãnh đạo UBND huyện, để hoàn thành mục tiêu của năm 2022, huyện sẽ đẩy mạnh Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào vươn lên thoát nghèo bền vững”. Đồng thời, tăng cường phát triển sản xuất, tái cơ cấu nông nghiệp gắn với ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ, gắn sản xuất với thị trường, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và giá trị gia tăng trên từng sản phẩm... Đặc biệt, chính quyền huyện cũng luôn xác định phát triển kinh tế-xã hội phải đi đôi với bảo đảm an sinh xã hội trên toàn địa bàn.

Tam Giang