Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, trong những năm gần đây, tỷ lệ sinh suy giảm ở hầu hết các bang tại Mỹ và phụ nữ ngày càng sinh con muộn hơn.

Dữ liệu mới của CDC Mỹ cho thấy, nước này có gần 3,7 triệu trẻ chào ra đời trong năm 2022. Tỷ suất sinh chung là 56,1 ca sinh trên 1.000 phụ nữ trong độ tuổi 15-44, tương đối ổn định so với mức 56,3 năm 2021. Sau khi giảm mạnh vào năm 2020, tỷ lệ sinh ở Mỹ tăng lên trong năm 2021- mức tăng đầu tiên kể từ năm 201, nhưng số liệu vẫn phản ánh một sự suy giảm bắt đầu từ trước đại dịch COVID-19. 

Trao đổi với hãng tin CNN, giáo sư kinh tế học Phillip Levine tại Đại học Wellesley chỉ ra rằng đại dịch COVID-19 đã thay đổi hành vi theo một số cách ảnh hưởng đến tỷ lệ sinh. Chẳng hạn, mọi người có thể ít quan hệ tình dục hơn, tăng cường sử dụng các biện pháp tránh thai hoặc quyết định trì hoãn sinh con. Ngoài ra còn có một số yếu tố khác như giảm khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe trước khi sinh hoặc đóng cửa biên giới.

Ông Levine nhấn mạnh, điểm mấu chốt là tỷ lệ sinh đã giảm rõ rệt trong năm đầu tiên xảy ra đại dịch và phục hồi vào năm sau đó, nhưng xét trong thời gian dài thì sự suy giảm vẫn tiếp diễn. 

Chuyên gia xã hội học Carolina Aragão thuộc Trung tâm Nghiên cứu Pew cho rằng, tỷ lệ sinh giảm nói chung được giải thích một phần là do độ tuổi của những người lần đầu làm mẹ ngày càng tăng.

Tỷ lệ sinh ở phụ nữ trong độ tuổi cuối 30 và đầu 40 tại Mỹ đã tăng trong thập niên qua và tỷ lệ sinh ở phụ nữ trên 45 tuổi cũng lần đầu tiên vượt quá 1 ca sinh trên 1.000 dân.

"Phụ nữ đang trì hoãn việc làm mẹ. Khi mọi người sinh con đầu lòng muộn hơn, nhìn chung họ có xu hướng sinh ít con hơn", giáo sư Levine nói.  

Năm 2019, Mỹ chứng kiến tỷ lệ tăng dân số chỉ 0,6%- mức thấp nhất trong vòng một thế kỷ. Tỷ lệ tăng dân số thấp kỷ lục là do tổng số ca sinh toàn quốc giảm, cộng với đó là tình trạng già hóa dân số kéo theo tỷ lệ tử vong do các bệnh tuổi già tăng.

Dân số Mỹ năm 2023 là hơn 339 triệu người, giữ vị trí nước đông dân thứ 3 thế giới sau Ấn Độ và Trung Quốc. Tuy nhiên, quy mô dân số Mỹ nhỏ hơn nhiều so với hai quốc gia tỷ dân.

Theo Cục điều tra dân số Mỹ, mức tăng dân số nước này đang ở mức từ 0,7% đến 0,9% mỗi năm. Dự báo, tốc độ tăng dân số Mỹ sẽ chậm lại trong những năm tới.

Không giống như Trung Quốc và Ấn Độ, dân số Mỹ dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong suốt thế kỷ 21, chủ yếu do tỷ lệ nhập cư cao. Tuy nhiên, lượng người nhập cư từ năm 2016 bắt đầu giảm so với trước. Theo dự báo của Liên Hợp Quốc, dân số Mỹ sẽ vượt 400 triệu người vào năm 2060.

Một cuộc thăm dò gần đây của Wall Street Journal/NORC cho thấy, kể từ năm 2019, tỷ lệ người Mỹ quan niệm việc có con rất quan trọng với họ đã giảm từ 43% xuống còn 30%. Có tới 78% người trưởng tham gia cuộc thăm dò không tin thế hệ trẻ em sẽ được hưởng cuộc sống tốt hơn thế hệ hiện tại.

Với những thực tế kể trên, nền kinh tế Mỹ đang mất đi lợi thế mà động lực dân số mạnh mẽ từng mang lại cho nước này so với các quốc gia và khu vực có tỷ lệ sinh thấp, như Nhật Bản hay Tây Âu. Mỹ cũng phải đối mặt với những cơn "đau đầu kinh niên" về nguồn cung lao động, cùng "tỷ lệ phụ thuộc" bất lợi giữa người lao động và người về hưu.

Ngọc Tuấn