Nằm trong Chương trình Kỳ họp thứ 9, HĐND tỉnh Bắc Giang khóa XIX, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều ngày 8/12, các đại biểu HĐND tỉnh Bắc Giang đã chất vấn lãnh đạo Sở LĐ-TB&XH, Giám đốc BHXH tỉnh cùng lãnh đạo một số sở, ngành liên quan đến vấn đề nợ BHXH, BHYT.

Chỉ đạo quyết liệt ngăn ngừa nợ BHXH

Đại biểu Hà Văn Bé - Tổ đại biểu HĐND tỉnh khu vực huyện Yên Dũng, nêu câu hỏi chất vấn về tình hình nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp có chiều hướng gia tăng, kéo dài; việc xử lý việc nợ BHXH còn nhiều lúng túng làm ảnh hưởng đến NLĐ.

Trả lời chất vấn nội dung này, ông Nguyễn Tiến Cơi- Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cho biết: để khắc phục tình trạng nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, vừa qua, Sở đã tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Chỉ thị số 08/CT-UBND ngày 4/11/2022 về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về lao động, BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh. Trong đó, quy định rất rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, địa phương về vấn đề này.

Toàn cảnh kỳ họp thứ 9, HĐND tỉnh Bắc Giang khóa XIX, diễn ra từ ngày 7 đến 9/12/2022

“Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Sở LĐ-TB&XH sẽ chủ động, tích cực, thường xuyên đề nghị, đôn đốc các cơ quan, đơn vị liên quan tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã được Chủ tịch UBND tỉnh giao tại Chỉ thị số 08/CT-UBND”, ông Cơi nhấn mạnh.

Cũng theo Giám đốc Sở LĐ-TB&XH, do tình hình ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 hoặc hoạt động sản xuất của DN gặp nhiều khó khăn nên xảy ra tình trạng có DN trừ tiền BHXH, BHYT, BH thất nghiệp nhưng lại chậm nộp, chậm đóng cho cơ quan BHXH làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ.

Thời gian tới Sở LĐ-TB&XH sẽ tiếp tục tham mưu báo cáo UBND tỉnh, Thanh tra tỉnh về nội dung thanh tra công tác thu nộp BHXH, BH thất nghiệp, BHYT trong các DN trên địa bàn tỉnh; phối hợp cơ quan BHXH và các cơ quan, tổ chức liên quan tập trung triển khai, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong Chỉ thị số 08/CT-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh; trong đó chú trọng kiểm tra, thanh tra theo dấu hiệu vi phạm đối với các đơn vị, DN có dấu hiệu chây ỳ, chậm đóng BHXH, BH thất nghiệp, BHYT cho NLĐ xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.

Đại biểu Hà Văn Bé- Tổ đại biểu HĐND tỉnh khu vực huyện Yên Dũng chất vấn về tình hình nợ BHXH

Liên quan đến nội dung này, đại biểu Ngô Sỹ Long- Tổ đại biểu HĐND tỉnh khu vực TP.Bắc Giang đề nghị Giám đốc BHXH tỉnh trao đổi về tình trạng nợ xấu, nợ khó đòi đối với BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh và giải pháp xử lý trong thời gian tới.

Trả lời câu hỏi này, bà Nguyễn Thị Thu Huyền- Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bắc Giang có 7 DN nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp kéo dài, khó đòi, đơn vị vẫn còn hoạt động. Các DN này đã được Thanh tra tỉnh và Thanh tra BHXH thực hiện thanh tra và xử phạt hành chính... nhưng các đơn vị này vẫn không thực hiện lộ trình thu nộp BHXH, BHYT, BH thất nghiệp theo cam kết.

Ngoài ra, toàn tỉnh hiện có 154 DN dừng hoạt động sản xuất, kinh doanh, giải thể, chủ vắng mặt nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp chiếm 3,4% DN trên địa bàn tỉnh (toàn tỉnh có 4.463 DN). Đây là những DN có quy mô nhỏ, lẻ nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp từ thời gian trước. Những DN này hiện chưa có phương án xử lý do chủ vẳng mặt, dừng hoạt động, không còn tài sản để thu hồi trả nợ.

“BHXH tỉnh đã và tiếp tục thực hiện các giải pháp đảm bảo quyền lợi cho NLĐ như: thực hiện chốt sổ, xác nhận quá trình tham gia BHXH đến thời điểm đơn vị đã nộp BHXH, trả sổ BHXH để NLĐ yên tâm tham gia BHXH ở đơn vị mới”, bà Huyền khẳng định.

Bà Nguyễn Thị Thu Huyền- Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Giang trả lời làm rõ thêm về giải pháp xử lý nợ BHXH, BHYT

Giám đốc BHXH tỉnh cũng cho biết: thời gian tới, BHXH tỉnh tiếp tục tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh, đồng thời chủ động phối hợp với các Sở LĐ-TB&XH tỉnh, Công an tỉnh, Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh, Thanh tra tỉnh, UBND các huyện, thành phố và các đơn vị liên quan đôn đốc thu nợ BHXH; đánh giá rủi ro đối với các DN có nguy cơ cao nợ đọng BHXH; tăng cường tuyên truyền chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BH thất nghiệp sâu rộng đến NLĐ.

Chủ động tham mưu UBND tỉnh các giải pháp để tháo gỡ cho DN có lộ trình trả nợ, đồng thời tạo điều kiện giải quyết một số chính sách về BHXH cho NLĐ. Chủ động phối hợp với cơ quan Công an ngay từ sớm khi có dấu hiệu trục lợi, trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; xử phạt vi phạm hành chính đối với đơn vị, DN nợ, hạn chế tối đa phát sinh nợ kéo dài.

Tập trung đẩy mạnh thanh tra đột xuất đối với những đơn vị nợ thời gian dài, nhất là các đơn vị có sổ nợ lớn; kiên quyết phối hợp xử lý, chấn chỉnh cá nhân, đơn vị vi phạm chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Triển khai kiểm tra, thanh tra chuyên ngành đột xuất với đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp từ 3 tháng trở lên theo quy định.

Tăng cường phối hợp, triển khai các giải pháp

Bên cạnh vai trò của Sở LĐ-TB&XH, BHXH tỉnh, trách nhiệm của các sở, ngành khác với giảm nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cũng được chất vấn làm rõ.

Đại biểu Dương Công Định- Tổ đại biểu HĐND tỉnh khu vực huyện Lục Nam nêu vấn đề: trong những năm qua, có rất ít vụ việc được công đoàn khởi kiện.

Làm rõ nội dung này, Nguyễn Xuân Cảnh- Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho biết, việc LĐLĐ tỉnh khởi kiện DN ra Tòa án đối với hành vi nợ tiền BHXH, BHYT, BH thất nghiệp gặp phải một số khó khăn. Theo đó, cán bộ công đoàn cơ sở là người được chủ DN tuyển chọn, đang hưởng lương từ người SDLĐ cho nên rất khó thuyết phục họ đứng tên đại diện cho công đoàn cơ sở khởi kiện chủ DN khi có hành vi nợ tiền BHXH. “Thủ tục để công đoàn cơ sở khởi kiện DN phải được sự ủy quyền của từng NLĐ. Trong khi DN dừng sản xuất, NLĐ đã đi tìm việc làm ở nhiều DN khác. Vì vậy cán bộ công đoàn cơ sở gặp rất nhiều khó khăn để lấy được hàng trăm giấy ủy quyền của NLĐ”, ông Định nêu thực tế

Bên cạnh đó, việc không có người đại diện theo pháp luật của DN (do đã xuất cảnh khỏi Việt Nam) để tiến hành các thủ tục liên quan cũng là một khó khăn.

Theo ông Định, để giảm thiểu tình trạng nợ BHXH, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của NLĐ, sẽ yêu cầu các công đoàn cơ sở trong DN thường xuyên giám sát, định kỳ hàng tháng báo cáo LĐLĐ về việc thực hiện chế độ tiền lương, tiền BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ.

Tiếp tục chất vấn vấn đề này, đại biểu Ngụy Thị Tuyến - Tổ đại biểu HĐND tỉnh khu vực huyện Yên Dũng nêu câu hỏi với Giám đốc Công an tỉnh về xử lý hành vi nợ, trốn đóng BHXH.

Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Quốc Toản- Giám đốc Công an tỉnh Bắc Giang cho biết: Từ năm 2020 đến nay, cơ quan điều tra đã tiếp nhận 2 hồ sơ của BHXH chuyển đề nghị xử lý hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp (liên quan Công ty cổ phần cơ khi xây dựng số 2 Hà Bắc và Công ty TNHH Fine Land Apparel Việt Nam do có dấu hiệu trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp).

“Sau khi nghiên cứu hồ sơ, tài liệu kèm theo chưa phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự nên cơ quan điều tra đã trả hồ sơ và đề nghị BHXH tỉnh thực hiện biện pháp thu hồi nợ đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và áp dụng biện pháp cưỡng chế theo quy định của pháp luật đối với các DN”, ông Toản cho hay.

Giám đốc Công an tỉnh Bắc Giang cũng nhận định, thời gian tới, hoạt động của một số DN có thể tiếp tục gặp khó khăn do tác động chung của thị trường và nền kinh tế; tình hình nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tiếp tục có thể diễn biến phức tạp.

Công an tỉnh phối hợp chặt chẽ với BHXH tỉnh tăng cường trao đổi thông tin liên quan đến tình hình nợ, chậm đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của các DN trên địa bàn tinh để có biện pháp phòng ngừa, phối hợp xử lý theo quy định pháp luật.

Đối với các hồ sơ do BHXH chuyển đến cơ quan điều tra, sẽ tập trung nghiên cứu, nắm tình hình thực tế, đối chiếu với các quy định của pháp luật để xử lý theo đúng quy định; tiến hành khởi tố, điều tra theo quy định đối với những vụ việc có dấu hiệu tội phạm.

PV (Tổng hợp)